چراآخوندی استعفا نداد؟

استعفای محسن پورسیدآقایی در شرایطی اتفاق افتاد که افکار عمومی انتظار داشت تا عباس آخوندی،  به عنوان بالاترین مقام اجرایی حوزه حمل و نقل کشور با پذیرش قصور و کوتاهی‌های انجام شده در حادثه برخورد دو قطار،  از سمت خود کناره گیری کند.

پس از وقوع حادثه ایستگاه هفت خوان سمنان و جان باختن ۴۴ نفر از هموطنانمان، زمزمه ها درباره تصمیم نمایندگان مجلس برای استیضاح  عباس آخوندی مجددا بالا گرفته و تعدادی از نمایندگان در واکنش به این حادثه، استیضاح وزیر راه را محتمل دانسته‌اند، از سوی دیگر حتی استعفای مدیرعامل راه آهن و پذیرش این استعفا از سوی آخوندی که فراری رو به جلو بود و با هدف تلطیف فشارها بر وزیر صورت گرفت، انتظار افکار عمومی برای استعفای وزیر راه و شهرسازی را به قوت خود باقی نگه داشته است.

آخوندی در حالی استعفای محسن پورسیدآقایی را نشان از حس مسئولیت اجتماعی مدیرعامل راه‌آهن در برابر افکار عمومی توصیف کرد که خود طی دو روز گذشته در کسوت یک ناظر بیرونی ظاهر شد و تلاش کرد تا فاصله خود را با این حادثه حفظ کند، شناسایی مقصران حادثه را وعده داد؛ بدون اینکه توجه داشته باشد نگاه تیز افکار عمومی خود او را مسئول اصلی این حادثه می‌داند و انتظار دارد این وزیر ۶۰ ساله کابینه، به جای تلاش برای دادن آدرس مقصران حادثه، خود را مسئول آنچه رخ داده، معرفی کند.

کم توجهی به جایگاه حقوقی و مسئولیت اجتماعی پیش از این نیز  بارها از آخوندی دیده شده است.  کارشناسان حوزه راه و مسکن معتقدند که وزیر راه وشهرسازی طی سه سال گذشته عملکرد قابل قبولی در حوزه مسکن، حمل و نقل جاده ای، ریلی، هوایی و دریایی نداشته است و حجم اقدامات انجام شده در مقابل وعده های پر زرق و برق سال ۹۲ در صحن بهارستان بسیار ناچیز است. بد نیست به عملکرد عباس آخوندی در ۵ حوزه مسکن، ریل، جاده، هوا و دریا نگاهی انداخته و نسبت اقدامات به وعده ها را مورد ارزیابی قرار دهیم.

مسکن

شاید بتوان مسکن مهر را پرسرو صداترین پروژه دوران وزارت آخوندی طی سه سال گذشته دانست، پروژه ای که اعتراضات و تجمعات گسترده ای به همراه داشت و در این میان مسکن مهر پردیس بیش از سایر طرح ها جنجالی شد. تاخیر در زمان تحویل پروژه، افزایش قیمت ها بیش از میزان ذکرشده در قرارداد و ... پای طرح مسکن مهر را به مجلس شورای اسلامی باز کرد و نمایندگان هم دستورالعملی برای اجرای بهتر این پروژه تصویب کردند اما با وجود این، جنجال ها بر سر اجرای این پروژه همچنان ادامه دارد ضمن اینکه در این میان، طرح جایگزین وزیر در حوزه مسکن هم با وجود تبلیغات گسترده نتوانست رنگ اجرایی شدن به خود بگیرد. طرح مسکن اجتماعی در سال ۹۲ به عنوان یکی از مهمترین طرح های آخوندی درحوزه مسکن معرفی شد اما با گذشت سه سال از عمر دولت سازوکار اجرایی آن همچنان در هاله ای از ابهام است و باوجود انتشار اخباری درباره اجرای این پروژه هنوز اقدام موثری دراین زمینه انجام نشده و چارچوب و مراحل انجام آن از سوی وزارت راه و شهرسازی مشخص نشده است. در دوران آخوندی، وضعیت نوسازی و بهسازی بافت فرسوده هم تعریف چندانی نداشت و روند بهسازی کند شد به طوری که طبق گزارش عملکرد وزارت راه و شهرسازی طی سال های ۹۳و ۹۴، حدود ۱۰ هزار قرارداد برای پرداخت تسهیلات نوسازی بافت فرسوده شهری از محل اعتبار بانک‌های عامل منعقد شد درحالی که این رقم در سال های ۸۹، ۹۰ و ۹۱ بیش از ۶۰ هزار قرارداد بود.

ریلی

برخورد دو قطار در ایستگاه هفت خوان سمنان را می توان دلخراشترین حادثه ریلی دوره وزارت آخوندی دانست، براثر این حادثه ۴۴ نفر از هموطنانمان کشته و ۱۰۳ نفر هم مجروح شدند؛ با وجود آنکه علت اصلی این حادثه خطای انسانی معرفی شد اما به گفته کارشناسان مجموع خطای انسانی و پیاده سازی ناقص سیستم کنترل اتوماتیک قطارها این حادثه را رقم زد و برای آخوندی هم گران تمام شد زیرا شنیده ها حاکی از عزم نمایندگان برای طرح استیضاح وی بدلیل  قصور مجموعه تحت وزارت اوست.  برخورد قطار در سمنان اولین حادثه ریلی دوره وزارت آخوندی نیست؛  در سال ۹۳ هم در همین مسیر تهران- مشهد و در ایستگاه شاهرود شاهد برخورد دو قطار و جان باختن تعدادی از هموطنانمان بودیم که کارشناسان در آن زمان هم عدم اجرای کامل سیستم ATC (سیستم اتوماتیک کنترل قطار) را علت اصلی حادثه عنوان کردند.  افزایش خروج قطارها از ریل در دوران آخوندی هم از دیگر مشکلاتی است که اگرچه تلفات جانی چندانی به همراه نداشته و مانند برخورد قطارها پرسروصدا نبوده اما نشان از ضعف در سیستم ایمنی قطارها و حمل و نقل ریلی دارد.

هوایی

 خرید ۱۱۸ فروند هواپیما از شرکت هواپیمایی ایرباس و ۱۰۰ فروند از  بویینگ، مهم ترین اقدام آخوندی درحوزه هوایی طی سه سال گذشته است که هنوز به ثمر نرسیده است. با اجرای برجام، فضا برای انجام تعاملات افزایش یافت و وزارت راه و شهرسازی تلاش کرد تا از شرایط به وجود آمده به خوبی استفاده کند اما با وجود گذشت دوسال، هنوز قرارداد رسمی بین شرکت ایران ایر با ایرباس و بویینگ منعقد نشده است و هر از چندگاهی هم کنگره آمریکا با مصوبه جدیدی، اجرای این طرح را تهدید می کند، درواقع می توان گفت تبلیغاتی‌ترین اقدام آخوندی در حوزه حمل و نقل که مانور گسترده ای هم در این زمینه انجام داده، پایه های متزلزلی دارد و به سرانجام آن نمی توان چندان امیدوار بود اما در حوزه هوایی مساله مهم دیگری که در زمان وزارت راه و شهرسازی مساله ساز شد سانحه سقوط آنتونوف و فلایت چک بود که علت وقوع این حوادث هیچگاه به درستی به اطلاع عموم نرسید و شفاف سازی های لازم انجام نشد.

از دیگر انتقادات وارده به عملکرد آخوندی در حوزه هوایی بالابودن حجم تاخیرهای پروازی ایرلاین هاست به گونه ای که این موضوع در استیضاح سال گذشته آخوندی و طرح اولین سوال از وی در سال ۹۳ در مجلس هم نقش پررنگی داشت، نگاهی به آمارپروازها طی ماه های مختلف و معدل گیری از آنها نشان می دهد که حدود ۵۰ درصد پروازها با تاخیر همراه است.

جاده ای

در بحث راه و جاده هم آخوندی و وزارت متبوعش قدم های بزرگی برنداشتند؛ آخوندی در زمان معارفه وعده تکمیل آزادراه تهران-شمال را به نمایندگان ملت داد؛ وعده ای که هربار و پس از هر بازدید از پروژه، بازه زمانی آن گسترده تر شد تااینکه درآخرین بازدید از فاز یک این پروژه و در حضور اصحاب رسانه خبر از افتتاح این فاز در اردیبهشت سال آینده مطرح شد و اتمام فازهای دیگر هم به سال های آینده موکول شد؛ درواقع این پروژه که آخوندی تبلیغات گسترده ای برای اتمام آن طی دوران وزارتش انجام داده بود هم با پایان کار دولت یازدهم نیمه تمام رها می شود. نمونه دیگر از بی تدبیری وزارت راه و شهرسازی درحوزه جاده ای را می توان در تکرار ترافیک سنگین در مسیر ایلام- مهران در ایام اربعین حسینی (ع) طی سال های گذشته دانست،  درواقع با وجود تکرار این تجربه درسال های قبل باز هم شاهد بی توجهی به آن در سالجاری بودیم؛ سوال این است که چرا هرسال و باوجود انتقادات بسیار درباره جوابگو نبودن پایانه مرزی مهران به حجم زائران اربعین این پایانه مرزی و مسیرهای منتهی به آن توسعه نمی یابد؟

البته ناگفته نماند که پیمانکاران عمرانی و راهسازان هم یکی از منتقدان اصلی عملکرد آخوندی هستند، عدم پرداخت به موقع مطالبات آنها هم در سه سال گذشته بحث و جدل های فراوانی را به همراه داشته ضمن اینکه تعطیلی گسترده بسیاری از پروژه های راهسازی را هم به موجب شده است.

دریایی

حوزه دریایی در دوران وزارت آخوندی مثل حوزه هوایی و ریلی خبرساز نبود؛  شاید واگذاری بخشی از پیمانکاری بندرچابهار به هندی ها را بتوان از مهمترین انتقادات به عملکرد بخش دریایی وزیر طی سه سال گذشته دانست موضوعی که انتقاد بسیاری از کارشناسان و سرمایه گذاران بخش خصوصی کشور راه به همراه داشت ضمن اینکه انتقاد درباره عدم برگزاری مناقصه برای واگذاری پیمانکاری این بندر به هندوستان هم از سوالات مهمی است که هیچ گاه از سوی مسئولان سازمان بنادر به آن پاسخی داده نشد اگرچه عدم آشنایی مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با این حوزه و نبود تخصص در این زمینه همواره یکی از انتقادات مسئولان و کارشناسان این حوزه برای انتخاب سعید نژاد بوده است. ضمن اینکه استعفای وی از مدیرعاملی سازمان بنادر هم مورد موافقت آخوندی قرار نگرفت و سعید نژاد همچنان مدیرعامل سازمان بنادر است.