اسکلت 7500 ساله دوره نوسنگی در اراک رونمایی شد

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی در این آیین گفت: اسکلت مذکور به صورت کامل و دست نخورده و متعلق به یک مرد میانسال است که در جریان کاوش های تپه باستانی سرسختی علیا شهرستان شازند، در عمق 6 متری زمین کشف و به موزه چهار فصل اراک انتقال داده شده است.
سیدمحمد حسینی افزود: شیوه دفن این اسکلت در محل کشف به صورت جنینی و چمباتمه بوده است و در مراحل دیرینه شناسی این اسکلت با کربن 14 و 12 و سفال های منقوس دوره نوسنگی در لایه های هم سطح و DNA، تاریخ قطعی این اسکلت دوره نوسنگی هفت هزارو 500 سال قبل تعیین شد.
وی بیان کرد: این اسکلت متعلق به مرد میانسال با قد 185 متر است که به رسم و اعتقاد دوره نوسنگی، با اشیا و حیوانانی نظیر لاکپشت، ظروف سنگی، سنگ چخماق و ظرف غذا با استخوان های موجود در آن دفن شده بود.
وی بیان کرد: قلعه سرسختی شازند واقع در روستای سرسختی در 50 کیلومتری اراک و حاشیه شرقی زاگرس مرکزی واقع شده است و لایه هایی از دوره پیش از تاریخ، دوره تاریخی و اسلامی مشاهده شده که در دو مرحله کاوش در آن انجام شده است.
وی اظهار کرد: مطالعات باستان شناختی این تپه از سال 87 به منظور شناخت ویژگی دوره های معیشتی و ارتباط مردم ساکن در این تپه با مردم در مرکز فلات ایران و زاگرس نشینان در دوره پیش از تاریخ شروع شد.
حسینی خاطرنشان کرد: آثار کشف شده شامل سفالینه ها، اسکلت، ابزار سنگی، ابزارهای استخوانی و بقایای معماری از تپه مربوط به عصر مس سنگی و عصر مفرغ است.
سرپرست گروه انتقال اسکلت اعزامی پژوهشکده حفاظت و مرمت سازمان میراث فرهنگی کشور با اشاره به ویژگی اسکلت انتقال داده شده گفت: این اسکلت از شرایط خاصی مثل قرار گرفتن در عمق زیاد و مکان محدود برخوردار بود که روند انتقال آن را مشکل کرد.
حمید فرهی افزود: بعد از کشف این اسکلت کار برش زدن و قالب زدن با گچ آن انجام شده و سپس به موزه چهار فصل اراک انتقال پیدا کرد.
وی اظهار کرد: با گذشت دوماه از انتقال این اسکلت باستانی و خشک شدن کار، مراحل تثبیت استخوان و استحکام بخشی انجام شده و به نمایش گذاشته شده است.
سرپرست تیم کاوش باستان شناسی این منطقه هم با اشاره به سالم بودن اسکلت و حتی دندان های آن، گفت: مهم ترین دلیلی که باعث سالم ماندن این اسکلت شده عناصر و جنس خاک این تپه تاریخی است.
غفور کاکا افزود: ویژگی مهم این خاک وجود آهک و اسید بسیار پایین و بالا بودن درصد نمک این خاک است که باعث از بین نرفتن اسکلت بعد از هفت قرن سال شده است.
وی، افزود: سفالینه هایی در ابعاد و اشکال مختلف و از جنس خاک رس در کاوش سرسختی به دست آمده که از دوره های هزاره چهارم و پنجم قبل از میلاد تا دوران اسلامی را در بر می گیرد.
وی ادامه داد: بیشتر نقوش روی سفالینه های کشف شده در تپه سرسختی علیای شازند، گیاهان، حیوانات و اشکال هندسی ابتدایی است.
سرپرست گروه باستان شناسی تپه سرسختی گفت: به دلیل ویژگی های منحصر به فرد سفالینه های مذکور، تشکیل بانک سفال در محل کاوش ها با هدف حفظ بهینه آثار به دست آمده و تشکیل مجموعه مطالعاتی مناسب برای محققان و دانشجویان باستان شناسی و مردم شناسی ضروری است.
کاکا افزود: نقوش سفالینه های کشف شده در تپه سرسختی شازند به نقش های سفالینه های گرانیگ نهاوند و سیلک کاشان نزدیک است که بیانگر ارتباط فرهنگی مردم دوران های پیشین در این مناطق است.
وی اضافه کرد: کشف سفالینه های 'واریخته'که منشا آن خوزستان و هزاره چهارم و پنجم میلاد است در منطقه سرسختی علیای شازند این فرضیه را قوت می دهد که احتمالا منطقه سرسختی در مسیر تردد اصلی در دوره های مذکور بوده است.
علاقه مندان می توانند از این اسکلت در موزه چهار فصل اراک از ساعت 9 تا 18 با تهیه بلیط دیدن کنند.
روستای سرسختی علیای شازند از توابع استان مرکزی در 35 کیلومتری اراک واقع شده و زبان عموم مردم آن یکی از لهجه های محلی لری است و عمده ساکنانش از طریق دامپروری و کشاورزی ارتزاق می کنند.
روستای سرسختی علیا دارای طبیعتی بکر و سرسبز است و آخرین ذخیره گاه های جنگلی بلوط، سماق و بنه در استان مرکزی در نزدیکی آن قرار دارد.