قزوین استانی که نباید از آن غافل شد

به گزارش ایران اکونومیست؛ «حسن روحانی» رییس جمهوری و مسوولان همراه وی، در ادامه سفرهای استانی دولت یازدهم، صبح امروز چهارشنبه هفتم مهرماه وارد قزوین شدند. «محمد شریعتمداری» معاون اجرایی رییس جمهوری، سوم مهرماه در تشریح برنامه های این سفر به خبرنگاران گفت: افزون بر سخنرانی روحانی در جمع مردم در ورزشگاه شهید رجایی قزوین، حضور در نشست شورای اداری مدیران، دیدار با خانواده های معظم شهدا، ایثارگران، علما، روحانیان و ائمه جمعه و نیز نخبگان و فعالان اقتصادی استان، همچنین حضور در نشست خبری و اعلام نتایج سفر از دیگر برنامه های پیش بینی شده سفر رییس جمهوری به استان قزوین است.
 
** قزوین در مسیر جاده ابریشم
نگاهی به پیشینه استان قزوین، اهمیت فراوان این منطقه را در دوره های مختلف تاریخ نشان می دهد تا آنجا که قزوین در زمان امپراتوری ساسانی، «کشوین» به معنای سرزمینی که نباید از آن غافل شد، خوانده می شد.
استان قزوین در مسیر یکی از مهمترین شاهراه های تجاری دنیا یعنی «جاده ابریشم» قرار گرفته است. این موقعیت ویژه باعث شد تا در شهریورماه سال جاری، اجلاس شهرداران جاده ابریشم با حضور 78 شهردار در این شهر برگزار شود.
«بان کی مون» دبیر کل سازمان ملل متحد در پیام خود به این اجلاس، به تمجید از شهر قزوین پرداخت. در بخشی از این پیام آمده است: قزوین در مسیر جاده ابریشم نقش غنی داشته و این میراث را از طریق آموزش به اشتراک گذاشته است. جاده ابریشم روایت مسایل فرهنگی٬ اقتصادی٬ سیاسی٬ علمی و دینی با تنوع و تفاوت های مختلف است.
 
** ظرفیت های استانی در زمینه کشاورزی، صنعت و گردشگری
ظرفیت های ویژه استان قزوین برای تولید محصول های کشاورزی متنوع، بستر مناسبی برای جذب سرمایه گذاری های بخش دولتی و خصوصی است. این استان با دارا بودن 489 هزار هکتار زمین کشاورزی در محدوده یک درصد خاک کشور، بیش از 2.5 درصد سطح زیر کشت محصولات و 4.5 درصد میزان تولیدات کشاورزی را به خود اختصاص داده و سالانه چهار میلیون تن محصولات زراعی، باغی و دامی تولید می کند. قزوین در تولید محصولاتی چون انگور، زیتون، فندوق، گیلاس و زغال اخته رتبه های نخست تا سوم کشور را در اختیار دارد.
این استان، پیشینه صنعتی درخشانی دارد و اکنون با دارا بودن هشت شهرک صنعتی به نام های «البرز»، «لیا»، «کاسپین»، «آبیک»، «حیدریه»، «آراسنج»، «خرمدشت» و «حکیمیه» یکی از قطب های صنعتی کشور به شمار می رود.
گفته های «منوچهر حبیبی» سرپرست معاونت امور اقتصادی استانداری قزوین در روز دوشنبه پنجم شهریورماه، گواهی بر توانمندی های استان است. وی در مراسم تودیع و معارفه مدیرکل تامین اجتماعی استان قزوین گفت: با توجه به توانمندی این استان در زمینه های مختلف که می تواند در نهایت به شکوفایی کشور نیز بیانجامد می توان به 117 عنوان طرح به همراه یک هزار پروژه در دست احداث به ارزش 240 هزار میلیارد ریال با توان سرمایه گذاری از سوی 70 بنگاه اقتصادی استان اشاره کرد.
این ظرفیت ها موجب شده تا میزان سرمایه گذاری خارجی در این استان در فضای پسابرجام رشد چشمگیری داشته باشد. به گفته «علی پرزحمت» مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان قزوین، تاکنون شرکت «هنکل» آلمان 150 میلیون یورو و یک شرکت بلژیکی نیز 100 میلیون یورو در این استان سرمایه گذاری کرده اند.
در این پیوند، «حمیدرضا خانپور» مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی استان قزوین سوم مهرماه در خصوص آخرین وضعیت شهرک ها و نواحی صنعتی استان گفت: سرمایه گذاری خارجی در شهرک های صنعتی استان قزوین موجب اشتغال زایی مستقیم برای 800 نفر شده است و سرمایه گذاران از کشورهای کانادا، هندوستان، آلمان، اردن، کره جنوبی، ایتالیا، ترکیه، لهستان و پاکستان کشورهای هستند.
قزوین از قدیمی ترین حوزه های تمدنی ایران است و بر اساس یافته های باستان شناسان، سابقه سکونت در مناطقی چون «قره تپه»، «تپه زاعه» و «تپه قبرستان» در شهرستان «بوئین زهرا» به 6 هزار سال پیش از میلاد می رسد. شهر قزوین حدود نیم سده نیز پایتخت ایران در دوره صفویه بوده است.
جاذبه های گردشگری استان قزوین تنها به آثار تاریخی محدود نمی شود. چندگانگی طبیعت در این استان زیر تاثیر همسایگی با نواحی مرتفع شمالی و غربی، از قزوین تصویری زیبا ساخته و تنوع زیستی و جانوری را برای طبیعت گردی فراهم ساخته است.
«منطقه الموت» شامل دریاچه «اوان»، روستای «آتان»، دره «نینه رود»، منطقه ییلاقی «پیچ بن»، دامنه های جنوبی «سیالان» و قله «خشچال» از جمله مهم ترین جاذبه هایی است که در صورت معرفی درست، گردشگران زیادی را به این استان می کشاند.
 
** ضرورت مقابله با تهدیدهای زیست محیطی در استان قزوین
با وجود ظرفیت های پرشمار قزوین برای جلب سرمایه گذاری، این استان در بخش های مختلفی مانند کشاورزی، گردشگری، سلامت و منابع طبیعی با مشکلات زیادی دست به گریبان است. یکی از مهم ترین مشکلات این استان اُفت سطح آب های زیرزمینی و توزیع زمانی و مکانی نامناسب بارندگی است.
به گزارش تارنماهای محلی، بخش هایی از پوشش گیاهی منطقه از بین رفته و موضوع بیابانی شدن زمین ها در گستره 100 هزار هکتار از استان چالشی بسیار جدی محسوب می شود. برپایه گزارش این تارنماها اکنون 240 هزار هکتار از زمین های استان در معرض تهدیدهای جدی زیستی محیطی قرار دارد و در صورت گسترش بیابانی شدن زمین های قزوین، استان های همسایه ازجمله البرز و تهران از این روند آسیب خواهند دید.
افت سطح آب های زیرزمینی و کاهش میزان بارندگی در استان در سال های گذشته تنها به بحران آب در بخش کشاورزی و شرب خانگی ختم نشده بلکه به گفته مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی استان قزوین، در شرایط کنونی سهم صنعت این استان از آب مصرفی نیز ناکافی و حدود پنج درصد است؛ رقمی که باید به 10 درصد افزایش یابد.
وی در این زمینه گفت: با توجه به توافق هسته ای و برجام و افزایش تمایل برای سرمایه گذاری در بخش صنعت، پیش بینی می شود صنایع در حال ساخت با سرعت بیشتری به سوی تکمیل شدن پیش رفته و کارخانه های جدیدی نیز در شهرک ها و نواحی صنعتی استان احداث شوند که این موضوع نیاز بخش صنعت قزوین به آب را افزایش می دهد. خانپور اظهار کرد: بر اساس برآوردهای انجام شده، صنایع استان قزوین اکنون با کسری 78 لیتر بر ثانیه آب مواجه است.
با وجود اینکه استان قزوین درزمینه کشاورزی حرف های زیادی برای گفتن دارد اما این استان مانند دیگر مناطق کشور از کمبود سرمایه گذاری خصوصی و دولتی در این بخش رنج می برد. کارشناسان بر این باورند برای حفظ و ارتقای میزان تولیدات کشاورزی باید تقریبا یک چهارم درآمدهای سالیانه این بخش را به سرمایه گذاری اختصاص داد اما این موضوع در استان قزوین محقق نشده است. به گفته مسوولان جهاد کشاورزی قزوین بخش کشاورزی سالیانه به 20 هزار میلیارد ریال سرمایه گذاری نیازمند است که این رقم در سال گذشته از 9 هزار میلیارد ریال فراتر نرفت.
 
** نگاهی به برخی نیازهای استانی
جذب گردشگر به ویژه گردشگر خارجی نیازمند زیرساخت هایی است که بتوان به وسیله آن رفاه را برای گردشگران فراهم کرد اما استان قزوین با داشتن جاذبه های فراوان طبیعی، تاریخی و مذهبی از لحاظ زیرساخت صنعت گردشگری دچار فقر است. در این استان هیچ هتل پنج یا چهار ستاره ای وجود ندارد و تنها 9 هتل سه ستاره به پایین با 418 تخت به همراه 15 میهمان پذیر فعالیت دارند.
استان قزوین با وجود شرایط جغرافیایی و همجواری با استان های مختلف می تواند به قطب درمانی کشور نیز تبدیل سود اما این مهم به واسطه ضعف امکانات موجود پزشکی استان با دشواری های بسیاری روبرو است.
«منوچهر مهرام» رییس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی استان قزوین چندی پیش اعلام کرد: بیمارستان های ما هم اکنون حداقل با کمبود یک هزار و 800 تخت روبرو است که باید طی سال های آینده افزایش یابد. وی همچنین با اشاره به قدیمی بودن اغلب تخت های بیمارستانی و دانشگاهی استان افزود: فرسودگی و قدیمی بودن برخی از بیمارستان های استان مانند بوعلی و شهید رجایی، لزوم ساخت یک بیمارستان جایگزین در نقطه ای مناسب از شهر را ضرورت بخشیده است.
در این پیوند، سرپرست معاونت امور اقتصادی استانداری قزوین نیز پنجم مهرماه اعلام کرد: با وجود تمام تلاش های انجام شده در جهت اجرای طرح تحول سلامت، استان قزوین با کمبود 2 هزار تخت بیمارستانی روبرو بوده و در بخش ها و شهرستان های مختلف، به خصوص شهرهای محمدیه و آبیک نیازمند احداث و راه اندازی مراکز درمانی هستیم.
در تکمیل آنچه گفته شد، شهروندان این استان انتظار دارند تا دولت تدبیر و امید پس از سفر استانی رییس جمهوری، زمینه های مساعدی را برای «انتقال آب حوزه شاهرود به دشت قزوین»، «انتقال آب سد طالقان برای تامین آب شرب و کشاورزی و تامین حقابه کشاورزان شهرستان های قزوین، آبیک و البرز»، «اعطای تسهیلات با نرخ بهره بانکی پایین برای بخش کشاورزی و راه اندازی واحدهای تولیدی» و «تکمیل خط آهن قزوین – رشت» فراهم کند.