مهاجرت بین اپراتورها؛ پایان بخش قطع ارتباط و اینترنت تلفن همراه

رییس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی بتازگی از وجود نزدیک به 77 میلیون مشترک تلفن همراه در ایران و رسیدن ضریب نفوذ آن به 96 درصد خبر داده است.
این شمار مشترک تلفن همراه فقط از طریق سه اپراتور بزرگ کشور می توانند از خدمات تلفن همراه استفاده کنند.
این مشترکان در برخی موارد برای داشتن ارتباطی خوب با مشکل های زیادی روبرو بوده اند. آنان پیش از این برای رهایی از مشکل های اپراتوری تلفن همراه مانند قطع گاه و بیگاه ارتباط خود یا افت ناگهانی سرعت اینترنت چاره ای جز تحمل یا خرید سیمکارت یک اپراتور دیگر نداشتند.
حتی بسیاری از کاربران تلفن همراه ناگزیر به خرید چند سیمکارت از اپراتورهای مختلف و در نتیجه تهیه گوشی های اضافی می شدند تا شاید از خدمات بهتری بهره مند شوند.
بسیاری از مردم صرف هزینه اضافی برای برخورداری از خدمات خوب را اقتصادی نمی دیدند و به خدمات نامناسب اپراتور تلفن همراه خود بسنده می کردند. برخی دیگر نیز به سبب آنکه شماره خود را برای کسب و کار در اختیار دیگران گذاشته بودند، بناچار خدمات بی کیفیت اپراتور را تحمل کرده و عطای خسارت دیدن کسب و کارشان را به لقای تغییر شماره می بخشیدند.
پس از روی کار آمدن دولت یازدهم، همسو با تاکید رییس جمهوری بر ارایه خدمات خوب به مردم از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات خواسته شد زمینه را برای ارایه بهترین خدمات ارتباطی برای مردم ایران فراهم کند.
اقدام های صورت گرفته در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات بارقه امیدی در دل مردم روشن کرد تا شاید راهکاری برای عرضه نامناسب خدمات اپراتورهای تلفن همراه اندیشیده شود.
تلاش برای رهایی دادن مردم از دست ارایه دهندگان خدمات نامناسب تلفن همراه از سال 1392 با طرح «رومینگ ملی» آغاز شد.
با استفاده از رومینگ ملی (طرح استفاده متقابل از شبکه های تلفن همراه) یک اپراتور، خدمات شبکه خود را در اختیار مشترکان اپراتورهای میهمان قرار می دهد و با انعقاد موافقتنامه، از اپراتور میهمان هزینه دریافت می کند.
در این حالت هنگامی که مشترک اپراتور میهمان، از محدوده پوشش دهی شبکه خارج شود، به طور خودکار امکان برقراری ارتباط و دریافت خدمات تعریف شده از طریق شبکه اپراتور میزبان را دارد.
اما این طرح نیز جوابگوی همه مشکل ها نبود و چاره ای دیگر می طلبید که در سال 1393 با توجه به راهکارهای جهانی در دستور کار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قرار گرفت.

** طرح ترابردپذیری یا جابجایی اپراتور تلفن همراه بدون نیاز به تغییر سیمکارت
طرح جابجایی اپراتور تلفن همراه بدون نیاز به تغییر شماره تلفن یا ترابردپذیری (Mobile Number Portability) روشی است که با آن مشترکان می توانند با حفظ شماره تلفن، اپراتور خود را تغییر داده و از خدمات یک اپراتور دیگر استفاده کنند.
ترابردپذیری شماره تلفن همراه در جهان قدمتی بیش از ۱۵ سال دارد و هم اکنون در بیش از ۷۰ کشور انجام می شود.
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ایران از سال 1393 مقدمه های لازم برای اجرای این طرح را در دستور کار خود قرارداد و اپراتورهای سه گانه تلفن همراه کشور را برای همکاری در اجرای طرح فراخواند.
این اپراتورها یعنی همراه اول، ایرانسل و رایتل برای اجرای طرح ملی جابجایی دست در دست هم داده و با انعقاد تفاهمنامه ای خود را برای اجرا آماده کردند.

** کلید اجرای طرح برای رهایی از مشکل ها به چرخش درمی آید
طرح جابجایی اپراتور بدون نیاز به تغییر شماره در سال 1394 وارد مرحله اجرای آزمایشی بین خود اپراتورها شد تا آمادگی لازم برای آنها ایجاد شود.
فروردین ماه امسال بود که سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ایران (رگولاتوری) اعلام کرد ترابردپذیری شماره تلفن همراه مرحله آزمایش نهایی را می گذراند و قرار است جابجایی شماره تلفن همراه به صورت الکترونیکی اجرا شود.
به گفته «علی اصغر عمیدیان» رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ایران، متقاضیان ترابرد می توانند با مراجعه حضوری به دفترهای امور مشترکان یا پایگاه اینترنتی اپراتوری که قصد مهاجرت و استفاده از شبکه اش را دارند، از شرایط ترابرد شماره مطلع شده و درخواست خود را ثبت کنند.
طبق اعلام این سازمان قرار بود ترابردپذیری بیست و هفتم اردیبهشت ماه همزمان با روز جهانی ارتباطات یا تا پایان سه ماهه نخست سال در کشور اجرا شود که این اتفاق نیفتاد.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز همان زمان گفت، طرح جابجایی اپراتور بدون نیاز به تغییر شماره تلفن قرار بود بیست و هفتم اردیبهشت ماه آغاز شود اما به دلیل بروز چند ایراد جزیی هنوز به مرحله اجرا در نیامده است.
محمود واعظی وعده داد بزودی با برطرف شدن مشکل ها این طرح وارد مرحله اجرا می شود.
وی ترابردپذیری را کار بسیار مهمی عنوان کرد که هم مشترکان را انتخاب گر خواهد کرد و هم اپراتورها پاسخگو خواهند شد.

**آغاز مرحله آزمایشی
بیستم تیرماه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ایران اعلام کرد اجرای آزمایشی طرح ترابرد پذیری شماره های تلفن همراه (MNP) از همان روز آغاز شد.
در مرحله نخست روزانه فقط برای ۵۰۰ نفر ترابردپذیری قابل انجام بود که پس از رفع مشکل های احتمالی، امکان اجرای این طرح برای ۷۵۰ متقاضی در روز فراهم می شود.
البته مشترکان سیمکارت های دایمی برای مهاجرت به اپراتور دیگر، باید ابتدا بدهی کارکرد خود را پرداخت کنند و پس از آن فرآیند انتقال انجام می شود.
معاون صدور مجوز سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ایران بیست و نهم تیرماه در گفت و گو با یکی از پایگاه های اطلاع رسانی اعلام کرد تا بیست و چهارم با گذشت چهار روز از آغاز اجرای طرح، در مجموع ۲۵۰۰ تقاضای تعویض اپراتور موبایل به ثبت رسید و ۲۰۰ مشترک موفق به مهاجرت به اپراتور های دیگر شدند.
«صادق عباسی شاهکوه» یکی از مشکل های اجرایی طرح را مربوط به زمان درخواست نخستین دانست و توضیح داد در دستورالعمل طرح ترابردپذیری، ۴۸ ساعت برای مرحله تایید نخستین در نظرگرفته شد تا چنانچه مشکل های حقوقی و مالی برای اجرا وجود دارد از سوی مشترک برطرف شود اما در مواردی، اپراتورها بدون توجه به این زمان فقط پس از ۲ ساعت، درخواست مشترک را رد کرده بودند که به تدریج این مشکل رفع شده است.
چند روز پیش نیز رییس سازمان رگولاتوری نیز در نشست خبری با حضور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت ۶ هزار و ۵۷۲ مشترک تلفن همراه برای اجرای طرح ترابردپذیری خواستار مهاجرت به اپراتور دیگر با حفظ شماره های خود شده اند.
به گفته وی، در مدت سه هفته اجرای مرحله آزمایشی طرح تاکنون یک هزار و ۳۹۷ مشترک موفق به جابجایی اپراتور خود شدند.
ثبت این میزان درخواست مهاجرت از یک اپراتور به اپراتور دیگر در زمان اجرای آزمایشی طرح، بیانگر سطح نارضایتی مشترکان اپراتورهای تلفن همراه از خدمات ارایه شده است.

** کلام آخر
اکنون طرح ملی ترابردپذیری این امکان را برای مردم ایران فراهم کرده است که خدمات مورد نیاز تلفن همراه را از هر اپراتوری که عملکرد بهتری دارد، بدون تغییر شماره سیمکارت دریافت کنند.
از سوی دیگر، اپراتورهای تلفن همراه باید از این پس تلاش بیشتری به کار گیرند تا با ارایه خدمات بهتر و مناسب تر شمار بیشتری از مشترکان تلفن همراه را به سوی خود جذب کنند؛ زیرا در پناه شفافیت ایجاد شده با اجرای این طرح ها مردم می توانند دست به گزینش بهترین ها بزنند.
البته اپراتورها باید توجه داشته باشند که نارضایتی مردم از خدمات ارایه شده آنها به شیوه دیگری نیز ثبت می شود.
شیوه دیگر پایش کارکرد اپراتورها از سوی کاربران، سامانه اندازه گیری و پایش شاخص های کیفی شبکه است که بتازگی از سوی شرکت ارتباطات زیرساخت ایران راه اندازی شده است.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت در مراسم رونمایی از این سامانه، شفاف سازی اطلاعات در زنجیره ارایه خدمات و امکان نمایش وضعیت کنونی سرویس های هر یک از ارایه دهندگان خدمات دسترسی را از ویژگی های راه اندازی سامانه اندازه گیری و پایش شاخص های کیفی شبکه دانست.