پیچش صدای خسرو آواز ایران در رسانه های جهان

استاد شجریان طی سالها زندگی هنرمندانه خود بارها به کشورهای مختلف سفر کرد و هم ایرانیان دور از وطن با نوای او هوای وطن کردند و هم دوستداران موسیقی سنتی ایران در خارج از مرزهای پرگهر ما گوش جان دادند به آوای دلنشین او.
برپایی و اجرای کنسرت های استاد در کشورهای خارج از ایران با تجلیل ها و تکریم های بی مانند همراه بوده و همین موضوع نظر بسیاری از روزنامه ها و شبکه های خبری جهان را به خود معطوف کرده و آنها را بر آن داشته شرحی بر آوا و اجراهای استاد شجریان به نگارش در آورند که در ادامه به چند مورد اشاره می شود.

** شبکه تلویزیونی «ای بی سی»
«جان تیلور» خبرنگار شبکه تلویزیونی «ای بی سی» - ABC - در گزارشی پیرو اجرای کنسرت استاد شجریان در استرالیا اعلام کرد: «برای ایرانیان دور از وطن، شجریان مثل تکه ای از خاک وطن است.»
وی در ادامه گزارش خود می افزاید: «سوپراستار موسیقی سنتی ایران در حال برگزاری تور در استرالیا است. او در ایران، سرزمین مادری اش به عنوان یک اسطوره زنده شناخته می شود و برای ایرانیان دور از وطن مثل تکه ای از خاک وطن است.»
جان تیلور ادامه می دهد: این کنسرت جزو کنسرت های نادری است که با تشویق ایستاده مردم شروع می شود، برخلاف کنسرت های دیگر که تماشاگران صرفا در انتهای اجرا از جای خود بلند می شوند.
گزارشگر «ای بی سی» همچنین سراغ طرفداران استاد هم رفته و نظرشان را درباره او پرسیده است.
هر کدام از آنها به نحوی خسرو آواز ایران را توصیف می کند.
یکی از آنها به جان تیلور می گوید: «به خانه هر ایرانی که بروید آثار استاد را پیدا می کنید. صدای او برای من بهشتی است.»

** دیلی نیوز ترکیه
استاد شجریان سال 1390 برای اولین بار در استانبول به همراه گروه شهناز تور برگزار کرد و همان موقع بود که روزنامه های ترکیه راجع به وی خبرهای متعددی نوشتند.
به عنوان نمونه روزنامه دیلی نیوز ترکیه در گزارشی از شجریان به عنوان استاد موسیقی ایران یاد می کند.
یکی دیگر از روزنامه های مطرح ترکیه نیز می نویسد: «شعر مولانا با شجریان معنا پیدا می کند. افراد کمی هستند که لقب استادی برازنده آنها باشد و شجریان یکی از این افراد است.»

** روزنامه گاردین
جدای از بازتاب حبر کنسرت های استاد شجریان، آوازه دعای ربنای وی، در صفحات برخی روزنامه های معتبر جهانی جا خوش کرده است.
روزنامه گاردین در مورد استاد شجریان و ربنای وی می نویسد: ربنا اجرایی است که نفس را در سینه حبس می کند. این اثر، کار محمدرضا شجریان، نامدارترین خواننده و برجسته ترین استاد موسیقی سنتی ایران است.
او چهار بخش متفاوت از آیات قرآن را انتخاب کرده که هر کدام از آنها با عبارت «ربنا» شروع می شوند. شجریان این چهار بخش را به صورت یک دعای به هم پیوسته براساس ملودی های سنتی پارسی خوانده است.
نگارنده گزارش گاردین، حتی به شور و شوق مردم ایران برای رسیدن لحظه افطار با صدای استاد اشاره می کند که ربنای محمدرضا شجریان چه حال و هوای فوق العاده ای به لحظه های افطار می دهد.

** نیویورک تایمز
«ژان پالس» گزارشگر روزنامه نیویورک تایمز نیز در گزارشی با اشاره به اجرای کنسرت محمدرضا شجریان، همایون شجریان، کیهان کلهر و حسین علیزاده می نویسد: در تئوری، موسیقی سنتی ایرانی بسیار اصولی است. مخزنی از ملودی ها و موتیف ها که به چندین حالت شکل می گیرند و موزیسین های ایرانی روی این ملودی ها بداهه نوازی می کنند.»
گزارشگر نیویورک تایمز پس از اینکه سعی می کند از این طریق به ویژگی قابل پیش بینی بودن موسیقی سنتی ایرانی اشاره کند، ادامه می دهد: «با این حال وقتی اساتید موسیقی ایران و چهار استاد سردمدار، کنسرت شان را در سالن رز هال اجرا کردند، این موسیقی هر چیزی بود به غیر از قابل پیش بینی. امتداد این موسیقی می توانست به همه جا برسد. موسیقی آنها حزن انگیز، عمیق و خلسه آور بود.»
ژان پارلس در معرف گروه، از استاد شجریان شروع می کند و در وصف استاد آواز ایران می نویسد: «محمدرضا شجریان به تک تک خطوطی که می خواند نوایی حزن انگیز و سوگوارانه می بخشد، تک تک عبارت ها را با کرامتی عظیم می سراید. او ابیات را با اوج گرفتن، نفس های عمیق و طولانی و صدایی لرزان به ابیاتی تاثیرگذار و سوزان تبدیل می کند.»

** وب سایت «آی ام دی بی»
وب سایت »آی ام دی بی» - IMDB به عنوان یکی از پربازدیدترین و معتبرترین وب سایت های فعال در شناساندن فیلم ها و آثار هنری نیز در گزارشی با اشاره به
آهنگسازی استاد شجریان برای فیلم های «زمستان است» و «ابجد» می نویسد: «شجریان به عنوان بزرگترین استاد موسیقی سنتی ایران شناخته می شود. او خواننده ای است که در خواندن دستگاه های مختلف آواز تبحر دارد. در سال 1999 یونسکو در فرانسه جایزه پیکاسو و در سال 2006 مدال موتزارت را به او اهدا کرد.»
جایزه پیکاسو هر پنج سال یک بار به هنرمندی اهدا می شود که برای شناساندن فرهنگ و هنر کشورش تلاش می کند.
مدال موتزارت نیز هر دو سال یک بار توسط یونسکو به شخص یا موسسه ای که در زمینه موسیقی دستاوردهای منحصر به فردی به دست آورده یا در آموزش موسیقی فعالیت یکتایی انجام داده، اهدا می شود.

** روزنامه واشنگتن پست
«شب، سکوت، کویر» یکی از اثرهای جاودانه کیهان کلهر و استاد شجریان است. این اثر جاودانه پای خود را به روزنامه واشنگتن پست هم باز کرد و نقدهای جالبی درباره آن نوشته شد.
در بخشی از گزارش واشنگتن پست درباره استاد شجریان آمده است: «همان طور که از اسم شب، سکوت، کویر بر می آید، حرکت های این موسیقی سرشار از القای حس سکوت، مخفی بودن و حتی مدیتیشن است. به خصوص وقت هایی که صدای قدرتمند و اشتیاق آور شجریان موقع خواندن ترانه های معاصر و کلاسیکی که به صورت متناوب به دنبال هم می آیند پیشی می گیرد.»
نکته جالبی که نویسنده روزنامه واشنگتن پست در گزارش خود به آن اشاره می کند هم خواندنی است و اوج غنای آثار استاد را نشان می دهد: «حتی برای شنونده ای که نمی داند قطعه به صورت سنتی کجا تمام می شود دوباره کجا شروع می شود روح آهنگ راهنما قرار می گیرد و نمی گذارد شنونده اشتباه کند. یعنی شنونده غیرایرانی هم با اصالت اثر ارتباط برقرار می کند و به گوش جان به شنیدنش می نشیند.