اواخر هفته گذشته وقتی محنت دوغان ـ سرکنسولگر جمهوری ترکیه در مشهد ـ اعلام کرد "ایران ممنوعیت سفر به ترکیه را برداشته و گروههای توریستی به ترکیه میفرستد"، مدیرکل امور مرزی وزارت کشور به سرعت به این خبر واکنش نشان داد و گفت: ممنوعیت اعزام تورهای مسافرتی و گردشگری به ترکیه همچنان پابرجاست و هیچ مصوبهای برای لغو این تصمیم نداریم.
«مجید آقابابایی» یادآور شد که هیأت وزیران نیز هیچ مصوبهای درباره این موضوع نداشته و اصلا این موضوع نیاز به مصوبه هیأت دولت ندارد.
مدیرکل امور مرزی وزارت کشور گفت: با لغو ممنوعیت اعزام تورهای مسافرتی از اختیارات سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است که سیاستگذاری تورها را بر عهده دارد و طی تعامل با وزارت خارجه و بر اساس شرایط خاص کشور مقصد، تصمیمات لازم مانند محدود کردن و یا ممنوعیت اعزام گردشگران را اتخاذ میکند. این سازمان دستور قبلی خود به دفاتر گردشگری در خصوص خودداری از ثبتنام و اعزام تورهای گردشگری به کشور ترکیه را لغو نکرده و این ممنوعیت همچنان پابرجاست.
با این حال برقراری پروازهای برخی شرکتهای هواپیمایی و متوقف نشدن فروش تور ترکیه در بعضی شرکتهای خدمات مسافرتی ایران، تردیدهایی را درباره رفع ممنوعیت و محدودیتها ایجاد کرده که «ولی تیموری»، مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری صراحتا و موکدا گفت: شرایط و مواضع ما در قبال ترکیه همچنان تغییر نکرده است.
با آن که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بلافاصله پس از کودتای ترکیه، اعلام شرایط فوقالعاده برای تورهای این مقصد کرد و اجرای تور به این مقصد را خلاف دانست، اما بسیاری از دفاتر خدمات مسافرتی بدون توجه به اطلاعیهای که فقط در رسانهها منتشر شد، با دستآویز قرار دادن این بهانه که دستور مکتوبی از این سازمان دریافت نکردهاند، به کار خود ادامه دادند و سازمان نیز هر بار اعلام کرد؛ اجرای تور به مقصد ترکیه ممنوع و خلاف است و بعضی از آژانسها هم تورهای خود را بدون مانع فروختند و از مردمی که انصراف میدادند، برخلاف ضوابط موجود، خسارت گرفتند.
تا این که اواسط هفته گذشته اداره میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران سرانجام با ابلاغ دستور کتبی این ممنوعیت به تشکلهای صنفی، امتیاز یکی از دفاتر خدمات مسافرتی را به خاطر اجرای تور ترکیه، لغو کرد و از مردم خواست از سفر غیرضروری به این مقصد پرهیز کنند.
با این وجود چون سفر انفرادی به ترکیه ممنوع نیست، همچنان مشاهده میشود بسیاری از آژانسهای مسافرتی با ترفندهایی مثل تکفروشی بلیت هواپیما، مسافران را راهی این کشور میکنند. از سوی دیگر برخی آژانسها حتی زحمت حذف تبلیغات تورهای این مقصد را به خود نداده و در هنگام تماس با مسافر، صِرف پرسیدن چند سوال که ضرورت این سفر مشخص شود، مسافر را راهنمایی میکنند چگونه میتواند به این کشور سفری حتا از نوع تفریحی داشته باشد؛ به این شکل که آژانس میتواند بلیت هواپیما بخرد و مسافر خودش هتل را رزرو کند و یا آژانس بدون اینکه نرخ یک پکیج کامل سفر را ارائه دهد، خدمات مورد نیاز مشتری را بصورت جدا خارج از حالت تور تامین کند که در چنین مواردی گاه هزینه بیشتر از مبلغی که قبلا تبلیغ شده، تمام می شود.
در هر حال با وجود تاکیدها و اصرارهای سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بر مواضعاش و همراهی وزارتخانههایی چون خارجه و کشور با این دستور، اما به نظر میرسد به شکل مخفیانه اتفاقات دیگری در حال وقوع است.