چرا هنر درمانی؟

همان گونه که هنر بشر اولیه می توانست بر بهبود روند زندگی و تحول مثبت روانی و معنوی او مورد استفاده قرار گیرد، امروز با تآکید بر بهداشت روانی، توجه پزشکان را نیز به خود جلب کرده است و آنان در حال بهره  برداری درمانی غیر داروئی از آن هستند. 

هنر درمانی روشی است کـه با استفاده از هنرهای تجسمی، دراماتیک، موسیقیایی، حرکات موزون، آواز، بیان کلامی، احساسی، نوشتاری، تصویری و دیگر روش ها به عنوان یک مداخله درمانی مهم و شکلی از روان درمانی به کار گرفته می شود. 

از ابتدا پژوهشگران زيادي در رابطه با آموزش هنر و اهميت آن مطالعات و پژوهشهايي انجام داده اند، توسط افرادي چون فرويد، گوديناف، هريس، ري، بندر و کوپيتز در دهههاي 1940 و در قرن اخیر افرادی چون نامبورگ، کرامر، آیزنر، مالچودی، لویک و دیگران که طبق تجارب و ازمایشات مختلف روانشناختی، فیزیولوژی، نورولوژی و نوروساینس و حتی فلسفه های متفاوت هنری و درمانی نشان دادند که هنر مي تواند به عنوان ابزاري تشخيصي و درماني در مورد همه افرادی که به نوعي دچار مشکلات روانی، رفتاري، حرکتي و حتي آسيب مغزي هستند به کار برده شود. 

درآغاز جوهر و ماهيت هنر درماني در دو زمينه مختلف روان درماني و هنر متمايز شده بود. درست در زمانی که تئوري هاي فرويد و يونگ  به عنوان وسيله ارزيابي غير شفاهي در روانکاوي مورد استفاده قرار گرفت. ولی بعد از گذشت زماني کوتاه تجارب هنر درمانی روانشناسان، هنرمندان، نوروساینس ها، نورولوژیست ها و دیگران و شواهد تجربی و بالینی مختلف در کودکان، نوجوانان، بزرگسالان، افراد دچار اختلالات روانی، آسیب مغزی، تروما، آلزایمر، استرس و اضطراب و بسیاری دیگر از مشکلات فیزیکی و روانی ثابت کردند که هنر مي تواند نه تنها به عنوان ابزاری برای درمان غیر دارویی بلکه در رابطه با مهم ترین مسائل انسانی همچون ادراک فرد از هويت خود و درک زندگي مورد استفاده  قرار گیرد.

در کار درمان هنری، از هنر به عنوان يک راه ميان بر براي تماشاي ناخودآگاه بهره گرفته می‌شود ولی در مدارس، مقصود از آموزش هنر، کمک به گسترش دانش، مهارت و نگرش به هنر است با توجه خاص به تولید و ساخت هنر و تآکید بر آنچه ساخته می شود و این که تجربه می تواند ایجاد کار کند، ولی در مقابل، هدف از هنر درمانی، درمان افراد است. هنر درمانی به فرد تمرکز دارد و با استفاده از فرایند هنر به عنوان یک روند درمانی عمل کرده و سود می جوید.

هنر شکلی از ارتباط غیر کلامی است که بیان افکار و احساسات خودآگاه و ناخودآگاه را تسهیل می کند.

هنر ابزاری بسیار قدرتمند برای ایجاد ارتباطات فردی و گروهی و روشی ساده و بی خطر براي درمان و بيان بصري افکار و احساساتی است که دردناک هستند و نمي توان آنها را با کلمات بيان کرد.

بيان هنر يک روش درماني است که جدا از روش هاي غير ارتباطي و غير کلامي در بهبود مشکلات افراد  بسیار موثر  است.

این روش شامل مکانیسمی است که به فرد اجازه می دهد از آن نه تنها به بیان خود، بلکه برای به دست آوردن احساسی از آزادی و تحقق حالات عاطفی و معنوی جدید بهره گیرد. 

هنر، با به چالش کشیدن یک عمل و ساخت چیزی همراه است که از طریق آن می توان به بیان مشکلات عاطفی و خلقی نیز پرداخت و از حیطه این مشکلات خارج شد.  

آموزش هنرهاي تجسمي باعث افزايش و توسعه پرورش هاي غيرکلامي و گسترش ارتباط و درک توسط ايجاد يک تصوير ذهني مي شود. با سود بردن از هنر در زندگي، فرد  قادر خواهد بود که ايده هاي خود را به وسيله تصاوير بصري به خوبي بيان کند، همان گونه که با صحبت کردن يا نوشتن آن را بيان مي کند.

هنر درماني يا روان درماني هنري، نيازمند توجه به نيازهاي رواني بيماران، مانند نياز به آزادي، بيان کردن احساسات، تفکرات و در نهایت آرامش دارد و به جزئيات مهارت هاي هنري توجهي ندارد. 

هنر درمانی ترکيبي از فرايند خلاقيت و روان درمانی است که به اکتشاف دروني فرد و ادراک وی مي پردازد. هنر حتی مي تواند به پايه گذاري موفقيت تحصيلي و شغلي آينده کودکان، جوانان و بزرگسالان نیز یاری رساند.