حمل و نقل باری ایران به اروپا یکی از مسائلی است که در چند سال اخیر با
چالش ها و فراز و نشیب های زیادی روبرو بوده است و از آنجایی که بهترین
مسیر برای حمل و نقل جاده ای ایران، عبور از ترکیه است بنابراین در طول
سالهای گذشته مشکلاتی مانند سوخت، سد راه کامیون های ایرانی قرار گرفت.براین اساس، عبور از مسیر ترانزیتی ترکیه یکی از نزدیکترین و آسانترین راه هایی است که تاجران برای عبور کالاهای خود از آن استفاده می کنند؛ ضمن آنکه حمل و نقل زیادی هم به مقصد کشور ترکیه انجام می‌گیرد و تاجران ایران و ترکیه ای کالاهای زیادی را میان دو کشور جابجا می کنند.
بنابراین ارتباط تجاری میان دو کشور همواره وجود داشته است و کوچکترین اتفاق اقتصادی و سیاسی معادلات میان دو کشور را تحت تاثیر قرار می دهد. اما در سالهای اخیر، کشور ترکیه به دنبال کاهش سهم ایران در حمل و نقل بین المللی، محدودیت‌هایی را برای طرف ایرانی ایجاد کرده است که از جمله می‌توان تغییر در تعرفه‌ها، بستن مرز رازی و دیگر مشکلات در سال های گذشته اشاره کرد.
همچنین کشور ترکیه در این سال‌ها به دنبال این بود تا کامیون‌های خود را از سوخت یارانه‌ای ایران بی بهره نگذارد، به همین دلیل بارها این موضوع را به کشمکش میان دو کشور تبدیل شد و حتی کشور ترکیه از فروش سوخت به کامیون‌های ایرانی خودداری کرد. از سوی دیگر، مشکلاتی که در مرز ترکیه از سوی افراد ناشناس برای کامیون‌ها به وجود آمد، هم از دیگر عواملی بود که رفت و آمد کامیون‌های ایرانی را در مرز ترکیه مختل کرده است.
این عوامل موجب شد که ایران به دنبال مسیر موازی برای اتصال به اروپا باشد تا از این طریق ایران به اروپا متصل شود. بنابراین کریدور جدید ترانزیتی ایران - جمهوری آذربایجان - ارمنستان - گرجستان - دریای سیاه - بلغارستان - یونان، مسیری است که کامیون‌های ایرانی می‌توانند با عبور از این کشورها به دریای سیاه رسیده و پس از آن با کشتی های رو - رو به بلغارستان و سپس یونان بروند.
سند موافقتنامه حمل و نقل بین المللی و ترانزیتی کریدور خلیج فارس- دریای سیاه
براین اساس، محمدجوادعطرچیان مدیرکل دفتر ترانزیت وحمل ونقل بین المللی سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای در گفتگو با مهر با بیان اینکه مذاکرات برای ایجاد کریدور خلیج فارس-دریای سیاه میان کشورهای جمهوری اسلامی ایران، ارمنستان، آذربایجان، گرجستان، بلغارستان و یونان برگزار شده است، گفت: در نتیجه شش کشور متن سند نهایی پیش نویس موافقتنامه را نهایی و آماده امضای وزرای حمل ونقل شش کشور کردند.
وی با اشاره به اینکه درجریان این مذاکرات ایران به عنوان امین موافقتنامه از سوی سایر کشورها انتخاب شده است، افزود: کار پیگیری اسناد و نهایی سازی آن انجام شده که پس از امضای وزرا و مبادله اسناد و بررسی تقاضاها به عهده ایران گذاشته شده است.
عطرچیان با اعلام اینکه کریدور حمل ونقل بین المللی و ترانزیتی خلیج فارس - دریای سیاه به عنوان کریدور حمل ونقل چندوجهی از بنادر جنوبی کشور آغاز می شود، اظهار داشت: این کریدور پس از عبور از مرزهای شمال کشور به کشورهای ارمنستان و آذربایجان متصل می شود و سپس از این کشورها به بنادر پوتی و باتومی در گرجستان اتصال پیدا می‌کند.
مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل و نقل بین المللی سازمان راهداری ادامه داد: بندر بورگاس و وارنا در بلغارستان مقصد بعدی کالاها از طریق دریای سیاه خواهد بود و از آنجا به یونان و سایر کشورهای اروپایی متصل می شود.
وی با اشاره به مذاکرات برای ایجاد این مسیر جدید ترانزیتی، گفت: مسیر جدید ترانزیتی برای نقل و انتقال کالاهای حوزه های خلیج فارس و جمهوری اسلامی ایران از طریق کشورهای حوزه قفقاز به دریای سیاه و بلغارستان و اروپای شمالی، مرکزی و جنوبی طراحی شده و با لغو روادید برای رانندگان وتجار در بین کشورهای گرجستان، آذربایجان و ارمنستان این مسیر گزینه مناسبی برای نقل و انتقال کالاهای تجاری از مسیر مطمئن، امن و ارزان است.
براساس این گزارش، این توافق تاریخی که برای نخستین بار و پس از ۱۵ سال بین ۶ کشور مهم در مسیر تجاری و بازرگانی برای حمل ونقل کالا پایه گذاری شده است که منجر به تسهیل حمل ونقل و افزایش تجارت در منطقه و توسعه روابط بازرگانی و اقتصادی این کشورها خواهد شد.
