با افزایش تنش ایران با کشورهای حاشیه خلیجفارس و کاهش روابط ایران با امارات گمانهزنیها حکایت از آن دارد که عمان کشور جایگزین با امارات در مراودات تجاری با ایران خواهد شد. زمزمهها درخصوص جایگزینی عمان در حالی مطرح میشود که امارات در سالهای گذشته یکی از پایگاههای اصلی تجاری ایران محسوب میشد و بخش اعظمی از صادرات و واردات ایران از طریق این کشور صورت میگرفت، از سوی دیگر امارات از زیرساختهای مناسب بندری برای تجارت کالا برخوردار است؛ امتیازی که این امکان را به تجار داخلی میدهد که با فراغ بال نسبت به نقلوانتقال کالا اقدام کنند؛ با این حال مشکلات به وجود آمده میان دو کشور موجب شده تا رایزنیها برای یافتن کشوری جایگزین آغاز شود و با توجه به روابط مناسب میان ایران و عمان از یکسو و کوتاه بودن مسیر بندری این کشور با ایران، عمان پایگاه مناسبی برای دسترسی ایران به بازار سایر کشورها محسوب شود. در این خصوص رئیس اتاق مشترک ایران و عمان با اشاره به مشارکت عمان برای ایجاد پایانه صادراتی حدفاصل کرمان و هرمزگان گفت: یک شرکت عمانی در حال ایجاد مرکز تجاری با سرمایهگذاری ۲۵۰ میلیون دلاری در کرمان است.
محسن ضرابی درخصوص توسعه روابط دو کشور از طریق بندر آزاد صحار اظهار کرد: این بندر میتواند پایگاه مناسبی برای دسترسی ایران به بازار سایر کشورها از جمله کشورهای عربی و حوزه خلیجفارس باشد که اکنون ارتباط ایران با آنها قطع یا کم است.
وی افزود: این کشور روابط سیاسی و اقتصادی خود را با ایران در سالهای گذشته حتی در زمان تحریم و جنگ با ایران قطع نکرده و در مذاکرات ایران با 1+5 به ما کمک کرده است و در شرایط پساتحریم نیز زمینه توسعه همکاری با این کشور وجود دارد. ضرابی تصریح کرد: کشورهای بحرین، قطر، عربستان و کویت بازارهای جدیدی خواهند بود که ایران میتواند از طریق بندر صحار و همکاری با عمان به آنها دسترسی پیدا کند که در حال حاضر صادرات به این کشورها نداریم. وی همچنین گفت: ایران به کشورهای آفریقایی نیز برای صادرات محصولات خود دسترسی دارد اما این کشور با توجه به ارتباطات خاص خود امکان توسعه این روابط را برای ایران فراهم میکند. رئیس اتاق مشترک ایران و عمان در ادامه سخنان خود با اشاره به امضای توافقنامه عشقآباد برای ایجاد کریدور میان کشورهای ایران، پاکستان، عمان و ازبکستان گفت: ایران و عمان میتوانند از طریق چابهار به صحار زمینه تردد کالاها از شرق به غرب و از غرب به شرق را فراهم آورند و در واقع زنجیرهای از این کریدور باشند. ضرابی با بیان اینکه ایران میتواند طی سالهای آینده عمان را جایگزین امارات در روابط تجاری خود با سایر کشورها کند، گفت: بندر صحار با توجه به ظرفیتهایی که در بخش نگهداری مواد غذایی دارد میتوان از آن بهعنوان هاب منطقه برای تجارت مواد غذایی استفاده کرد و امکان واردات و صادرات این مواد با هزینه کمتری انجام میشود. وی در ادامه صحبتهای خود با اشاره به اینکه تجارت ایران و عمان در حال حاضر کمتر از یک میلیارد دلار در سال است، گفت: رقم تجارت ایران با امارات در حال حاضر 13 میلیارد دلار است که میتوانیم رقم یک میلیارد دلاری تجارت ایران با عمان را به 5 میلیارد دلار برسانیم و در واقع بخشی از تجارت با امارات را محدود کنیم. ضرابی یادآور شد: عوامل مختلفی درخصوص موارد زیرساختی باید در این ارتباط فراهم شود تا ما بتوانیم روابط خود را با عمان گسترش دهیم. وی درخصوص این منابع زیرساختی گفت: مسائل بانکی، ویزا و کشتیرانی از جمله مواردی است که برای توسعه روابط تجاری میان این دو کشور گسترش یابد.
فاصله کم عمان با ایران
عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی ایران و عمان نیز با بیان اینکه عمان جایگزین امارات در روابط تجاری ایران با سایر کشورها میشود، گفت: هزینه حملونقل و تجارت از طریق این کشور در مقایسه با امارات کمتر است و بنادر این کشور فاصله کمتری با ایران دارند. احمد آزادمرد در حاشیه نشست تجاری ایران و عمان در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم اظهار کرد: با برداشته شدن تحریمها شرایط همکاری میان ایران و عمان گسترش یافته است و با توجه به اینکه ایران با این کشور از گذشته رابطه خوبی در زمینه سیاسی، بازرگانی و فرهنگی دارد، در شرایط جدید امکان توسعه این روابط وجود دارد.
وی افزود: خط کشتیرانی بندرعباس و خصب عمان یک سال است که با همت مشترک اتاق بازرگانی ایران- عمان راهاندازی شده و مسیری برای صادرات و واردات کالاهای ایرانی فراهم آورده است. رئیس مرکز تجاری ایران و عمان ادامه داد: تلاش بازرگانان دو کشور برای توسعه روابط تجاری میان ایران و عمان رو به افزایش است.