کیومرث فتح‌اله کرمانشاهی در گفتگو با مهر گفت: هدف دولت در تجارت خارجی کشور، برابری صادرات غیرنفتی با واردات است، این در شرایطی است که شاکله اصلی اقتصاد کشور، نفتی است و از صادرات نفت، این سرمایه خدادادی به عنوان صادرات نعمت یاد می‌شود، اما باید از آن برای سرمایه‌گذاری در طرح‌های زیربنایی و زیرساختی بهره گرفت.
صادرات و واردات، در مرز برابری
معاون کل سازمان توسعه تجارت ایران افزود: از طرف دیگر، صادرات غیرنفتی که به عنوان صادرات همت طلایه‌داران خط مقدم جبهه جنگ نرم، یعنی صادرکنندگان غیرنفتی شناخته می‌شود، باید با مدیریت صحیح و اصولی، توسعه و گسترش یافته و جزء ارکان اصلی اقتصاد کشور محسوب شود.
وی تصریح کرد: از جمله اهداف مهمی که طی سال‌های اخیر به دنبال تحقق آن هستیم، برابری میزان صادرات غیرنفتی با واردات کشور است که هم‌اکنون می‌توان گفت که فاصله مابین صادرات غیرنفتی و واردات محدودتر و به عدد یک نزدیک شده است؛ در این راستا لازم است با همت و تلاش مضاعف تمامی فعالان و دست‌اندرکاران اقتصادی، این برابری سریعتر اتفاق افتد؛ چراکه اگر این برابری شکل گیرد، ارز مورد نیاز واردات کشور از طریق صادرات غیرنفتی محیا و تامین خواهد شد.
به گفته کرمانشاهی، تا قبل از پیروزی انقلاب، اقتصاد کشور بر مبنای اقتصاد نفتی اداره و مدیریت می‌شد و در زمان پیروزی انقلاب، کل صادرات غیرنفتی کشور معادل 500 میلیون دلار بود و در مقابل، واردات کشور بالغ بر 15 میلیارد دلار بوده است؛ ضمن اینکه در سال‌های ابتدایی پس از انقلاب نیز، بحث خودکفایی در حوزه اقتصادی کشور مطرح شد و مباحث خودکفایی در اقتصاد، با جنگ تحمیلی ادامه یافت.
وی اظهار داشت: بعد از پایان 8 سال دفاع مقدس، بحث جایگزینی واردات در اقتصاد شکل گرفت و در گام سوم، طی سال‌های اخیر مباحث توسعه صادرات غیرنفتی به عنوان محور توسعه اقتصادی کشور مطرح و در دستور کار جدی متولیان حوزه اقتصادی کشور قرار گرفت.
صادرات غیرنفتی، در اوج
کرمانشاهی ادامه داد: در این میان نکته حائز اهمیت این است که صادرات غیرنفتی که در سال‌های ابتدایی انقلاب چیزی بالغ بر 500 میلیون دلار بود در سال 83، به رقمی معادل 6.8 میلیارد دلار رسیده و در سال‌های بعد از آن با یک جهش قابل توجهی، از مبلغ 20میلیارد دلار در سال 86 عبور کرد؛ این درحالی است که کشورهای توسعه یافته عموما از محل توسعه صادرات توانسته‌اند کشورشان را در تمامی ابعاد اقتصادی، رشد و گسترش دهند.
وی خاطرنشان کرد: در این راستا به شدت نسبت به حمایت از صادرات غیرنفتی توجه و عنایت ویژه ای مبذول داشته‌اند و این مقوله در اقتصاد ایران نیز رنگ واقعیت به خود گرفته است، به گونه‌ای که در پایان برنامه چهارم توسعه اقتصادی، عملکرد صادرات غیرنفتی به میزان 149درصد از اهدافی که در برنامه پیش بینی شده بود، پیشی گرفت که آمار قابل توجه و موفقیت‌آمیزی است.
این مقام مسئول در سازمان توسعه تجارت ایران، به میزان صادرات غیر نفتی در سال 90 اشاره کرد و یادآور شد: میزان صادرات 6.8 میلیارد دلاری در سال 83 که به صادرات 20 میلیارد دلاری در سال 86 مبدل شد، در سال 90 از سقف 43.8 میلیارد دلارعبور کرده وتوانسته است رکورد قابل توجهی را به ثبت برساند که این میزان صادرات تنها مربوط به صادرات کالایی بوده و صادرات خدمات فنی ومهندسی هم جداگانه در قالب پروژه‌های مختلف در کشورهای هدف با رشد مناسبی شکل گرفت.
به گفته کرمانشاهی؛ حجم صادرات خدمات فنی و مهندسی در سال گذشته که با همت مهندسان ایرانی در حوزه‌های مختلف ساختمان‌سازی، راه، ایجاد سدسازی وتونل و پروژه های نیروگاهی انجام پذیرفته است، معادل 4.2 میلیارد دلار است.
سناریوی تحریم، در راستای محدودیت تجاری است
معاون کل سازمان توسعه وتجارت ایران درادامه حمایت از صادرات کالاهای غیرنفتی را ضروری دانست و خاطر نشان کرد: سناریوی تحریم های بین المللی که درراستای تشدید محدودیت درحوزه تجارت وهمچنین هجوم علیه اجزاء اقتصادی کشور شکل گرفته است.
وی اظهار داشت: در سال جاری این تحریم‌ها به اوج خود رسیده است حکایت از آن دارد که اقتصاد نفتی همواره یک اقتصاد ضربه پذیر بوده و باید در جهت حمایت و توسعه صادرات غیرنفتی گام های موثری برداشته شود. یعنی در اقتصاد مقاومتی، توسعه صادرات غیرنفتی در مقابل تحریم کارساز و مؤثر خواهد بود.
صادرات به 50 میلیارد دلار نزدیک می‌شود
کرمانشاهی گفت: آمارهای 6ماهه صادرات غیرنفتی نشان می دهد که ازحجم 47 میلیارد دلار تجارت خارجی در سال جاری، 21 میلیارد دلار حجم صادرات کالاهای غیرنفتی و 26 میلیارد دلار حجم واردات کشور است که نسبت به مدت مشابه سال قبل، به جهت تحریم‌های اعمال شده، در بخش پتروشیمی در 6 ماهه سال جاری 27درصد رشد منفی، در بخش میعانات گازی 18درصد رشد منفی و در بخش سایر کالاهای غیرنفتی 30 درصد رشد مثبت نشان می‌دهد؛ این درحالی است که علی رغم مشکلات محدودیت های تجاری، حجم تجارت خارجی درسال جاری قابل توجه بوده است.
شرکای تجاری ایران کدامند؟
وی تصریح کرد: سهم کشورها و شرکاء تجاری اصلی از میزان صادرات کالاهای غیرنفتی به ترتیب عراق 18درصد، امارات 16درصد،چین 16درصد،افغانستان 8درصد وهند 5درصد بوده و همچنین سهم کشورهای اصلی از میزان واردات ایران،20درصد امارات،14درصد چین،10درصد ترکیه،9درصدکره جنوبی و5درصد سوئیس است.
معاون کل سازمان توسعه و تجارت ایران با بیان این مطلب که تولیدات کشور بایستی صادراتی و صادرات محور باشداز واردات به عنوان ابزاری درجهت حمایت و کمک به تولید کشور یاد کرد و افزود: مقوله واردات در کشور به گونه‌ای مدیریت شده که درصد بالایی از واردات به واردات کالاهای سرمایه ای، مواد اولیه، ماشین آلات و قطعات یدکی تعلق گیرد و واردات کالاهای مصرفی به حداقل ممکن خود برسد.
وی ادامه داد: درسال حمایت ازتولید ملی باید نگاه تولیدکنندگان به بازارهای صادراتی معطوف شود وحتما دومولفه کیفیت و قیمت می بایست در دستور کار تولید رقابتی قرار گیرد.
این مقام مسئول خاطر نشان کرد: از کلیه دست اندرکاران بخش اقتصادی کشور انتظار داریم تا از سند ملی صادرات که مقوله تقسیم کارملی نیز درآن منعقد شده است حمایت و پشتیبانی کرده و هرکجا که مشکل و یا چالشی بر سر راه صادرکنندگان وجود دارد باید حل و فصل کرده تا صادرات روان تر ازگذشته به کارخود ادامه دهد.
کرمانشاهی جلوگیری از خام فروشی و صادرات با ارزش افزوده بالا، تامین نیاز صنایع پائین دستی صادراتی، صدور کالا و خدمات دانش بنیان، بسته بندی و برندسازی محصولات تولیدی را از جمله فاکتورهای اساسی درامر تولید صادراتی دانست و خاطر نشان کرد:اگر کالایی که تولید می شود متناسب با استانداردها و معیارهای جهانی باشد نه تنها به بازارهای هدف راه پیدا کرده بلکه می تواند نیاز داخل را نیز برطرف سازد که دراین راستا توجه به دومقوله بسته بندی و برند سازی محصولات تولیدی بسیار حائز اهمیت است.
تولید، پشتوانه صادرات
معاون کل سازمان توسعه وتجارت ایران، از تولید به عنوان پشتوانه صادرات یاد کرد و افزود: از کلیه تولیدکنندگان انتظار داریم تا در وهله نخست به تولیدقوی و قابل عرضه دربازارهای جهانی اندیشیده تا بتوانند سهم قابل توجهی ازبازارهای صادراتی را به خود اختصاص دهند و این مهم محقق نخواهد شد مگر اینکه ازخام فروشی فاصله گرفته و به صادرات با ارزش افزوده بالا رو بیاوریم که خوشبختانه امروزه صادرات های تک و دانش بنیان به کمک صادرات سنتی آمده و تولید وصادرات کالاها وخدمات، با فن آوری وتکنولوژی بالا مرتب سهم خود را در صادرات کشور افزایش می دهد.
وی، در ادامه ازصادرکنندگان به عنوان افسران خط مقدم جبهه اقتصادی کشور یاد کرد و افزود: به این منظور 29مهر ماه که مقارن است با روزملی صادرات، در حقیقت به نوعی تقدیر'تشکر و ارج نهادن به فعالیت ها و اقدامات متولیان امر صادرات کشور طی یک سال اخیر است.
به گفته کرمانشاهی، در این راستا سازمان توسعه تجارت ایران به عنوان سازمان متولی امر تجارت خارجی، بر خود لازم می‌داند در جهت بسترسازی، فرهنگ سازی، ترویج، بسط و توسعه صادرات غیرنفتی کشور راهکارهای مقتضی را بیش از گذشته اعمال کند تا فضای کسب و کار بیش از گذشته برای توسعه صادرات غیرنفتی آماده و در آینده نزدیک شاهد پیشی گرفتن صادرات غیرنفتی از واردات کشور باشیم.
