بشار اسد رئیسجمهور سوریه در مصاحبهای که روز سهشنبه از شبکه ARD آلمان پخش شد، ضمن استقبال از آتشبس در این کشور، گفت در صورتی که معارضان مسلح سلاح خود را زمین بگذارند، میتوانند به زندگی عادی خود بازگردند.
در ادامه متن بخش اول این مصاحبه آمده است:
خبرنگار: آیا برقراری آتشبس در سوریه را روزی تاریخی میدانید؟
اسد: بگذارید به جای موافقت با شما، بگویم امیدوارم که اینطور باشد، چراکه همانطور که هفته گذشته هم اعلام کردیم، ما با ترک مخاصمه موافقت کردیم... بگذاریم بگوئیم که فعلا بارقهای از امید برای سوریها، برای همه ما وجود دارد. اما عموما زمانی که آتشبس یا ترک مخاصمه یا از این دست توافقات وجود دارد، که دوجانبه است، حفظ آن دشوار است، چه برسد به اینکه چند جانبه باشد. زمانی که شما راجع به چیزی چندجانبه صحبت میکنید، زمانی که من میگویم چندجانبه، داریم در مورد بیش از 100 گروه تروریستی صحبت میکنیم که از سوی چندین کور حمایت میشوند. یا میتوانیم بگوئیم که دو اردوگاه با اهداف متناقض در مورد ترک مخاصمه یا آن توافق. بنابراین، بگذارید بگوئیم که امیدواریم. ما سهم خود را برای موفق بودن این توافق انجام میدهیم، اما صرفا داشتن حسن نیت کافی نیست.
خبرنگار: شما چه کاری برای پایدار کردن این آتشبس انجام میدهید؟
اسد: خوب، این آتشبس کمتر از 48 ساعت است که آغاز شده و شمایی که در چند روز گذشته اینجا بودهاید، میدانید که تروریستها از همان ساعات اولیه دست به نقض آتشبس زدند. اما ارتش سوریه از پاسخ به این حملات خودداری کرده، تا این شانس را به توافق بدهد که دوام بیاورد. این کاری است که ما میتوانیم انجام دهیم، اما نهایتا هر چیزی حدی دارد. این مسئله به طرف مقابل بستگی دارد.
خبرنگار: چرا رسیدن به توافق تا این حد زمان برد؟
اسد: رسیدن به توافق خیلی طول نکشید، بلکه زمان زیادی طول کشید تا دیگر کشورها که بر عملکرد تروریستها نظارت میکنند، آن را عملی کنند، به خصوص آمریکاییها. آنها تازه از چند ماه قبل شروع به صحبت در این مورد کردند. اما ما از مدتها قبل این فرآیند را در ابعاد محلی آغاز کرده بودیم. چیزی که ما به آن آشتی محلی میگفتیم، که در جریان آن شبه نظامیان بعد از ترک مخاصمه عفو میشدند و میتوانستند به ارتش بپیوندند یا به زندگی عادی خود بازگردند. بنابراین ما این روند را از سالها قبل آغاز کردیم و در بسیاری از موارد هم موفق بودیم. اما این یکی متفاوت است، همانطور که پیشتر هم در مورد آن صحبت کردهایم، جامعتر است. البته کاملا فراگیر نیست، اما نسبت به آتشبسهای قبل مناطق بیشتری را در بر میگیرد.
خبرنگار: یکی از موضوعاتی که وجود دارد، این است که مشخص نیست که چه کسی تعیین میکند که شما در حال حمله به داعش هستید یا معارضین. به نظر میرسد که این خود شما هستید که این تعریف را ارائه میدهید و در واقع صلح هم در دست شما است، اینطور نیست؟
اسد: منظورتان از اینکه صلح در دستان من است، چیست؟
خبرنگار: یعنی تصمیم حمله و تعریف اینکه آنها چه کسانی هستند، با شما است.
اسد: درست میگوئید. زمانی که چنین توافقی وجود دارد، شما باید دو چیز را از خود سوال کنید: نقشه، نقشه نظامی که قرار است روی آن کار کنید چیست و اینکه معیار یا بهتر بگوئیم ساز و کار نظارت بر آتشبس چیست؟ همانطور که گفتم الان 24 ساعت از توقف درگیریها گذشته، اما تا الان ما نقشهها را نداریم. بنابراین میتوانیم بگوئیم که توافق هنوز پخته نشده است. زمانی که به پختگی رسید، میتوانید به عنوان یک طرف مسئول، مسئولیت بقای توافق را به گردن بگیرید.
خبرنگار: آقای رئیسجمهور، اگر یک شورشی، نه عضو داعش، مثلا عضو ارتش آزاد، بخواهد به عنوان یک شهروند عادی پذیرفته شود، باید چه کار کند؟
اسد: فقط سلاحش را کنار بگذارد، فرقی هم میکند که میخواهد به فرآیند سیاسی بپیوندد یا به روند سیاسی علاقمند نیست و هدف سیاسیای هم ندارد. مهمترین چیز برای من، چه از لحاظ قانونی و چه از منظر قانون اساسی و همچین بر اساس منافع مردم سوریه و اصاول هر کشوری، این است که شما به عنوان یک شهروند حق ندارید با خود اسلحه خودکار همراه داشته باشید و به مردم و اموال عمومی آسیب بزنید. این تنها چیزی است که از آنها میخواهیم. ما چیزی دیگری از آنها نمیخواهیم. همانطور که گفتم، ما آنها را به طور کامل عفو میکنیم. این اتفاق قبلا هم افتاده و آنها به ارتش سوریه پیوستهاند و برخی هم زندگی سیاسی در پیش گرفتهاند.
خبرنگار: چرا دولت سوریه میتواند بپذیرد که تنها دو گروه وجود دارد؛ یکی تروریستهای داعش و النصره و گروه دیگر شورشیان، بگذارید بگوئیم بیشتر غیرنظامیان. چرا شما همواره میگوئید که در حال نبرد با تروریستها هستید؟
اسد: از لحاظ قانونی، هرکسی که علیه غیرظامیان یا اموال شخصی و عمومی سلاح به دست بگیرد، یک تروریست است. فکر میکنم این در کشور من و شما یکسان باشد. شما در کشور خود هم چیزی به اسم شورشی را نمیپذیرید. شما هم وقتی معارضه برای رسیدن به اهدافش سلاح به دست بگیرد، آن را به عنوان «معارضه میانهرو» قبول نمیکند. بنابراین، این مسئله در هیچ کشوری پذیرفته شده نیست. این یک جنبه سوال شما است. جنبه دیگر این است که ما نمیگوئیم همه شبه نظامیان افراطگرا هستند، ما میگوئیم اغلب آنها اینطور هستند و تنها همین گروههای افراطگرا هم هستند که کنترل میدان را هم در دست دارند. گروه دیگر که از آن با عنوان میانهرو یاد شده، حاشیهای است و هیچ نفوذی در میدان نبرد ندارد، به همین خاطر هم هست که اغلب نیروها به افراطگرایان پیوستهاند، نه به دلیل اینکه افراطی هستند، یا میترسند یا پول و حقوق میخواهند. به همین خاطر هم زمانی که میگوئیم ما داریم با افراطگرایی میجنگیم، این یک امر واقعی است، در حال حاضر دشمن، که تروریسم است، از همین گروهها تشکیل شده است، عمدتا داعش، النصره، احرار الشام و جیش الاسلام.
خبرنگار: آیا بین آنها تفاوت وجود ندارد؟ چون تروریستها از مناطق مختلف از عربستان، چچن یا هرجای دیگری میآیند، اما شورشیها دستکم سوری هستند. چرا امروز با آنها مذاکره نمیکنید؟
اسد: این کار را کردیم. ما قبلا این کار را انجام دادهایم. این همان چیزی است که من در مورد آن، در مورد آشتی، صحبت کردم. برای آشتی، ما باید با شبه نظامیان صحبت کنیم، شما با معارضه سیاسی صحبت میکنید، بلکه با نیروهایی صحبت میکنید که در میدان میجنگند. این کاری است که ما کردیم و من با آن موافق هستم. اما در حالی که شما در مورد دو دسته صحبت میکنید و آنها را شورشی میخوانید، اما در واقع سوریها و دیگران دارند با هم کار میکنند. شما یک گروه خارجی ندارید، بلکه خارجیهایی هستند که با سوریها در یک گروه ترکیب شدهاند و یک ایدئولوژی مشترک دارند و به دنبال یک «خلافت اسلامی» یا چیزی شبیه به آن هستند، همان ایدئولوژی که چیزی را که با آنها متفاوت باشد، نمیپذیرد.
خبرگار: آقای رئیس جمهور شما روند انتقالی را پذیرفتهاید. گام بعدی چیست؟
اسد: این یک روند برای رسیدن به یک دولت وحدت ملی
است، که در آن هرکس که بخواهد میتواند به دولت ما بپیوندد و بخشی از آن
باشد. این دولت باید برای قانون اساسی بعدی آماده باشد. بعد از قانون
اساسی، باید انتخابات پارلمانی برگزار شود که سوریه آینده یا سوریه جدید
را شکل خواهند داد. بنابراین، اینها گامهای اصلی در دوره انتقالی هستند.