اردشیر جوانمرد زاده اظهار کرد: بررسی های باستان شناسی دیماه 1394 در محدوده جغرافیایی حوزه رود گنگیر در دشت سومار و تراس های پیرامون رودخانه به سمت شمال آن تا محدوده سد شرفشاه انجام شد.
این باستان شناس افزود: با توجه به اینکه هدف اصلی طرح یاد شده بررسی و شناسایی شواهد باستان شناسی موجود در محدوده انتقال آب و شبکه زهکشی آبیاری سومار بود نهایت دقت به عمل آمد تا مبادا اثری قبل از شناسایی و مطالعه تخریب و نابود شود.
جوانمرد زاده تصریح کرد: با این وجود، متأسفانه در اغلب نقاط دشت سومار شبکه انتقال آب و زهکشی زمین های کشاورزی منطقه برای استفاده از آبیاری تحت فشار کامل شده و یا در مراحل نهایی قرار دارد که این مسئله باعث تخریب و تسطیح محوطه هایی در داخل زمین های کشاورزی شده است.
او گفت: انتظار می رفت پس از شناسایی و اعلام موقعیت محوطه ها و آثار باستانی منطقه به مجریان طرح عمرانی یاد شده، عملیات انتقال آب شروع شود؛ اما متأسفانه این امر از قبل شروع شده و هم اکنون مراحل نهایی خود را می گذراند.
این باستان شناس اضافه کرد: طبیعی است که تخریب ها و تهدیدات ناشی از این مسئله، موضوع نجات و جلوگیری از تخریبات را بسیار الزامی می کند از این رو باید تمام تلاش خود را در این راستا به کار گیریم.
وی با اشاره به اینکه اغلب محوطه های موجود در داخل زمین های کشاورزی در معرض تسطیح هستند و یا اینکه قبلاً تسطیح شده اندتصریح کرد که از میان 53 اثر و محوطه شناسایی شده تقریباً نیمی به صورت مستقیم در معرض تخریب ناشی از طرح انتقال آب گرمسیری و مکانیزه کردن شبکه آبیاری قرار دارند.
سرپرست هیأت کاوش در دشت سومار با ابراز تأسف تبیین کرد که در مواردی محوطه ها کاملاً تسطیح شده از بین رفته است.
جوانمرد زاده افزود: در مواردی نیز به دلیل مدفون شدن بخش های پیرامون تپه ها توسط رسوبات آبرفتی، محدوده محوطه ها مشخص نیست و احتمالاً هر نوع فعالیت عمرانی و خاکبرداری منجر به تخریب لایه های فرهنگی آنان خواهد شد.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، این باستان شناس تأکید کرد: امیدواریم با همت و همکاری مسئولین ذیربط در نهادهای مرتبط عمرانی بتوانیم آثار نیاکان خود را حفظ و صیانت کنیم.
طرح موسوم به طرح گرمسیری طرح ایجاد شبکه های انتقال آب به دشت های استان های ایلام و کرمانشاه است که توسط شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران و بدون انجام هیچگونه هماهنگی با میراث فرهنگی و مطالعات فرهنگی – تاریخی اجرا می شود .
براساس بندج ماده 114 قانون برنامه 5 ساله چهارم، تمامی وزارتخانه ها، سازمان هاوموسسات دولتی موظفند قبل ازاجرای پروژه های بزرگ عمرانی و درمرحله امکان سنجی ومکان یابی نسبت به انجام مطالعات فرهنگی – تاریخی «میراث فرهنگی»اقدام و درطراحی ومکان یابی پروژه های یادشده نتایج مطالعات رارعایت کنند.
