اقتصاد دریا می تواند مسائل اشتغال و برخی مسائل عمده کشور را حل کند

اسحاق جهانگیری صبح سه شنبه در همایش ملی تبیین اهمیت دریا و نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر رهنمودها و تدابیر رهبر معظم انقلاب و فرماندهی کل قوا با بیان این که یک اراده در سطح ملی و سیستم بانکی باید شکل بگیرد، خاطر نشان کرد: دولت هم به صورت جدی وارد صحنه می شود.
معاون اول رییس جمهوری ادامه داد: ایران با دو هزار و 900کیلومتر مرز دریایی و پنج هزار و 800 کیلومتر خط ساحلی در دریاهای مهم خلیج فارس، عمان و خزر و برخورداری از تنگه های مهم استراتژیک هرمز و باب المندب و آب های آزاد امتیاز ویژه ای دارد.
جهانگیری تاکید کرد این نعمت های بزرگ را خداوند به کشور بزرگ ایران داده است؛ یک موقعیت جغرافیایی بسیار حساس که در شمال و جنوب دریاهایی قرار گرفته است، این ها امتیازهای ویژه ای دارد.
وی با بیان این که خلیج فارس قطعا منبع اصلی انرژی جهان است و ذخایر عظیم نفت و گاز در آن قرار دارد، اظهار داشت: یک مخزن مهم آن پارس جنوبی است که بین ما و قطر به طور مشترک قرار دارد و بزرگ ترین مخزن گازی جهان است و ایران را در جایگاه نخست دنیا قرار می دهد.
معاون اول رییس جمهوری گفت: یکی از رسالت های ما به عنوان مسوولان این است که این مخازن را استخراج و در جهت رفاه و توسعه کشور استفاده کنیم؛ برای بهره برداری از مخازن نفت و گاز در دریا باید دهها و شاید صدها میلیارد دلار سرمایه گذاری کنیم.
جهانگیری ادامه داد: هیچ یک از کشورها که در این محدوده قرار دارند و از مخازن نفت و گاز برخوردارند و باید سرمایه گذاری کنند، توانایی، جایگاه، شایستگی و قدرت ایران را در بخش صنعتی ندارند؛ پس آنها هم می توانند برای توسعه مخازن به توانمندی ایران تکیه کنند.
وی با بیان این که امروز یک بازار بزرگ چند صد میلیارد دلاری برای سرمایه گذاری در بخش نفت و گاز وجود دارد، گفت: این حجم سرمایه گذاری قابل مصرف در داخل کشورها نیست و باید به کشورها و بازارهای هدف مصرف کننده منتقل شود.
وی ادامه داد: بنابر این حمل و نقل دریایی چند میلیون تنی باید سالانه از منطقه به سمت کشورهای دنیا حرکت کند، این حمل و نقل تقریبا منهای محل هایی که منابع نفت و گاز آنها از طریق خطوط لوله انتقال داده می شود توسط کشتی و مسیر دریایی حمل می شود.
معاون اول رییس جمهوری افزود: دهها ، صدها و هزاران کشتی کار این حمل و نقل را بر عهده می گیرند که ساخت این کشتی ها، تجهیز گروه بهره برداری از این کشتی ها، تعمیرات و نگهداری از آنها یک بازار بزرگ چند میلیارد دلاری است و کشورهای دیگر سعی کرده اند این بازار را در اختیار و انحصار خود قرار دهند.
جهانگیری یادآور شد: ما در واقع باید مصرف کننده ای باشیم که دیگران کشتی های نفت کش بزرگ و غول پیکر تولید کنند که قادر باشد میلیون ها بشکه نفت را جابه جا کنند، تولید و طوری پیش بروند که حتی تعمیرات آنها هم در اختیار خودشان قرار بگیرد.
وی ساخت بنادر در سواحل دریا را از دیگر موضوعات مهم در بخش دریا عنوان کرد و گفت: حمل و نقل اصلی کشور و حمل نقل اصلی کشورهای دیگری که دریا ندارند و در همسایگی ایران هستند باید از طریق دریا انجام بگیرد. دهها میلیون تن باید کالا جابه جا کنیم و دهها میلیون تن باید کالایی که برای کشورهای دیگر است منتقل شود بنابراین بنادر بزرگ و بخش های دیگری که مربوط به آن است باید ایجاد شود.
معاون اول رییس جمهوری با طرح این سوال که ممکن است گفته شود که این استعداد ایران از اولی که بوده است چنین استعدادی در کنارش وجود داشته است و چقدر موفق شدیم از این استعداد بهره برداری کنیم و اگر نشدیم چرا نشدیم ؟
جهانگیری ادامه داد: آیا به جهت نیروی انسانی و توان مهندسی مشکل داریم؟ آیا تردید در اصل بازار را داریم؟ به هر حال هرچه بوده به نظر می آید که در برخی از بخش های دریا حتی متناسب با پیشرفت هایی که در داخل کشور انجام دادیم ، پیشرفت انجام نشده است.
وی یادآور شد: روزی که تصمیم گرفته شد کشتی سازی در خلیج فارس احداث شود ، کشورهایی که امروز نمره اول و دوم را در صنعت کشتی سازی دارند آنها در همان زمان یا چند سال جلو و عقب تر تصمیم گرفتند صنعت بزرگ کشتی سازی را ایجاد کنند.
معاون اول رییس جمهوری ادامه داد: من این جمله را مکرر گفتم خبرنگار ایرانی حتما سوال می کند که چرا صنعت خودرو توسعه پیدا نکرد؟ با وجود این که در دهه 40 تصمیم گرفته شد صنعت خودروسازی در ایران راه اندازی شود؛ ولی کسی به ندرت سوال می کند به رغم این که در دهه 40 تصمیم گرفته شد صنعت کشتی سازی در ایران راه اندازی شود چرا صنعت کشتی سازی به آن سرعت راه نیفتاد.
وی افزود:در دوره مسوولیت در وزارت صنعت در مقطعی تصمیم گرفتیم که کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران چند کشتی از کره جنوبی خریداری کند و معادل آن تعداد کشتی در داخل کشور کشتی ساخته شود.
معاون اول رییس جمهوری افزود: بنده مسوولیتم آن دوره تمام شد، وزیر دیگر هم 8 سال آمد و رفت ، وزیر بعدی هم دوسال و اندی در این دولت آمده و هنوز ادامه دارد اما تعداد کشتی از کره جنوبی خریداری شد ولی آن کشتی ها که قرار بود در داخل کشور ساخته شود هنوز ساخته نشده است شاید یک تا 2 کشتی ساخته شده باشد.
وی ادامه داد: من فکر می کنم امروز زیرساخت های خوبی هم در بخش ارتش ، سپاه پاسداران، وزارت دفاع و هم در بخش های کشتیرانی خلیج فارس به وجود آمده است ولی به هر حال نتوانستند آن طور که لازم است پیشرفت داشته باشند.
معاون اول رییس جمهوری تصریح کرد: البته یکی از مهم ترین دلایلش نحوه تامین مالی ساخت کشتی است، یعنی در ایران برای ساخت کشتی نه سیستم بانکی و نه هیچ روش دیگری مجهز نشده است که از این فرصت استفاده کند.
جهانگیری تاکید کرد: اگر صنعت دریایی چه در بخش کشتی سازی، چه در بخش تعمیرات کشتی و چه در بخش سازه های دریایی توسعه پیدا کند بعد از حفر چاه ها در بخش نفت و گاز می توانیم میلیون ها دلار سرمایه گذاری کنیم.
 
**نیازمند تغییر و تحول اساسی در سواحل مکران هستیم
وی ادامه داد: سازه های دریایی و سکوهایی که روی چاه های نفت و گاز و یا برای پالایش و اسکانش در دریا گذاشته می شود از مقطعی که اراده شد در داخل ساخته شود، روز به روز توسعه پیدا کرد و به جایی رسید که سکوهای 700 هزار تنی هم در داخل کشور ساخته شد.
جهانگیری با بیان این که هر کدام از صنایع دریایی ده ها رشته صنعتی و هزاران نفر شغل ایجاد می کند، گفت: ما باید بصورت جدی به دریا بپردازیم. ما می توانیم دریا را تبدیل کنیم به یکی از رشته هایی که می تواند پیشران حرکت اقتصادی ما باشد.
معاون اول رییس جمهوری اضافه کرد: این شدنی است و باید یک اراده در سطح ملی و سیستم بانکی شکل بگیرید و بخش خصوصی و دولت به صورت جدی وارد صحنه شود.
جهانگیری به استفاده از نیروهای مسلح در اقتصاد اشاره و تصریح کرد: از جاهایی که نیروهای مسلح می توانند در اقتصاد کشور نقش پررنگی داشته باشند در بخش صنایع دریایی و مسایل مرتبط با دریا است که باید این زمینه را پیگیری و دنبال کنیم.
وی با بیان این که در همین راستا وضعمان در خلیج فارس بهتر است و بنادر مهمی همچون بندر امام (ره) و شهید رجایی را داریم، تاکید کرد: اما نیازمند تغییر و تحول اساسی در سواحل مکران است.
جهانگیری ادامه داد: با وجود اینکه درباره سواحل مکران در سال های اخیر اقداماتی صورت گرفته است ولی هنوز برای مردم ما شاید جا نیفتاده است که سواحل مکران کجاست و چه ویژگی ها و شرایطی دارد.
معاون اول رییس جمهور به سفر رهبر معظم انقلاب به سواحل مکران اشاره کرد و گفت: شروع تغییر و تحول در سواحل مکران در واقع با رهنمود ایشان آغاز شد که فرمودند باید سواحل مکران عمران پیدا کند و آباد شود و تبدیل به یک پایگاه توسعه ای شود.
جهانگیری یادآور شد: بعد بنده در سفری که به این سواحل داشتم تمام آن را گشتم که واقعا تک تک ما در مقابل این نعمت بزرگ مسئولیت داریم.
وی با بیان این که چابهار مهمترین بندر ما، در این سواحل قرار گرفته است، گفت: کشورهای مختلفی در دنیا از هند و چین گرفته تا بقیه نیازمند این هستند که ما اجازه دهیم بیایند گوشه ای از این سواحل بندر ایجاد کنند.
معاون اول رییس جمهوری با بیان این که سواحل مکران خالی از جمعیت شده است، گفت: ما از دولت خواستیم یک طرح جامعی برای سواحل مکران تهیه شود و هفته گذشته گزارشی درباره طرح جامع سواحل مکران ارائه شد که در آن پیش بینی شده است که یک میلیون نفر جمعیت در سواحل مکران سکونت پیدا کنند.
جهانگیری گفت: می شود قطب های مهم صنعتی از جمله بهترین صنایع پالایشگاهی و پتروشیمی را در اطراف سواحل مکران ایجاد کرد.
وی کمبود آب را از مشکلاتی دانست که برای صنایع آب بر در داخل کشور محدودیت ایجاد می کند و افزود: یا باید از این صنایع چشم پوشی کنیم یا باید این صنایع را در کنار دریا ایجاد کنیم. دیگر مصلحت نیست صنعت فولاد و یا خیلی از صنایع آب بر دیگر را در مرکز کشور ایجاد کنیم.
معاون اول رییس جمهور یادآور شد: چه دلیلی دارد که مواد مورد نیاز صنایعی را که صرفا مواد اولیه اش در منطقه دریایی است و عمدتا با هدف صادرات ایجاد می شود به داخل کشور منتقل و به محصول تبدیل و دوباره از دریا صادر کنیم؟
جهانگیری با بیان این که اولین کشوری هستیم که آب عمان را در اختیار داریم و با خط لوله می توانیم صادرات خود را به خارج از تنگه هرمز منتقل کنیم، گفت: رییس جمهور این تصمیم راهبردی را گرفتند و وزیر نفت مسئول شدند که به سرعت خط انتقال نفت کشور در جاسک مستقر و به منطقه دوم نفتی کشور تبدیل شود.
 
**جاسک باید منطقه آزاد شود/مصوبه دولت در مجلس مانده است
وی با بیان این که قرار بود منطقه جاسک برای دستیابی به بسترهای توسعه جزو مناطق آزاد شود، گفت: مصوبه دولت در مجلس شورای اسلامی بیش از یکسال و نیم معطل مانده و بعضی ها نیز می گویند این مصوبه رد شده است ولی به هر حال ما این تصمیم را داریم.
معاون اول رئیس جمهوری در ادامه به استقرار نیروی دریایی ارتش در سواحل مکران اشاره کرد و اظهار داشت: نیروی دریایی در این سواحل کارهای خوبی انجام داده و پیشتاز حرکت توسعه ای است که جا دارد از فرماندهی این نیرو که باجدیت امور را پیگیری می کند، قدردانی شود.
جهانگیری خاطرنشان ساخت: سواحل مکران باید به قطب مهم تجاری و صنعتی کشور تبدل شود و مردم ایران از برکات نعمت دریای عمان برخوردار شوند. دولت نیز تمام مساعی خود را در این خصوص به کار خواهد بست تا این سواحل بیش از پیش شکوفا شود.
وی با بیان اینکه نیروهای مسلح می توانند در صنایع مرتبط با دریا موثر باشند، گفت: از برنامه های راهبردی دولت کمک به نیروی دریایی ارتش در سواحل مکران است تا دریای عمان تبدیل به کانون مهمی برای توسعه ایران شود.
در ابتدای مراسم ماکت ناوگان جماران توسط فرمانده نیروی دریایی ارتش به معاون اول رئیس جمهوری تقدیم شد.
همایش ملی تبیین اهمیت دریا و نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران
صبح امروز با حضور معاون اول رییس جمهوری، امیر دریادار حبیب الله سیاری فرمانده نیروی دریایی و جمعی از فرماندهان این نیرو در محل باغ موزه دفاع مقدس آغاز به کار کرد.