مریم السادات ساداتی، ایده پرداز و مجری طرح «پرتوزای کلسیمD۳ » با بیان اینکه ویتامین D۳ را «کوله کلسیفرول» می نامند، گفت: ویتامین D۳، یکی از ویتامین های لازم برای بدن و از ویتامین های محلول در چربی است که از طریق کنترل کلسیم و فسفر به رشد و استحکام استخوان ها و همچنین از طریق ژن های هسته سلول، به رشد سلول های بدن کمک می کند.
وی با تاکید بر اینکه منبع اصلی دریافت این ویتامین علاوه بر منابع گیاهی در غلات، تخم مرغ، شیر، منابع حیوانی مانند «ساردین» است، افزود: این نوع ویتامین با نور آفتاب نیز تولید می شود به طوریکه ۱۰ تا ۲۰ دقیقه قرار گرفتن در معرض نور خورشید، نیاز بدن انسان به این ویتامین را تأمین می کند. کمبود این ویتامین باعث بیماری هایی نظیر پوکی استخوان در کهنسالی می شود.
ساداتی اظهار داشت: با توجه به گسترش روزافزون بیماری پوکی استخوان در افراد جامعه، بر آن شدیم تا روی فقر ویتامین D۳ تمرکز کنیم و به طراحی پرتوزای این نوع ویتامین در قالب یک لامپ بپردازیم.
وی با اشاره به طرح خود، افزود: این پرتوزا، می تواند ویتامین کلسیم D۳ را که مورد نیاز افراد جامعه است تامین می کند. با برطرف شدن این ویتامین از بروز بیماری هایی مانند راشیتیسم در کودکان، استئومالاسی در بزرگسالان و پوکی استخوان در کهنسالان جلوگیری می شود.
ساداتی با بیان اینکه غنی ترین منبع طبیعی ویتامین D۳ نور خورشید است، اما این ویتامین به صورت خوراکی و تزریقی نیز تولید و استفاده می شود، گفت: پرتو زای ویتامین D۳ در قالب یک لامپ است که با نصب آن در منزل، علاوه بر روشنایی، ویتامین بدن افراد نیز تأمین می شود. بر اساس این ایده، شبیه سازی نور خورشید برای جذب طبیعی ویتامین D۳ در هر زمان و مکانی امکان پذیر می شود.
وی با اشاره به فواید سیستم پرتو زای ویتامین D۳ گفت: این سیستم می تواند نسبت به فرم تزریقی و خوراکی ویتامین D۳ که تنها به یک فرد تزریق می شود متفاوت باشد و با نصب آن روی سقف خانه یا محل کار و روشن کردن آن همانند یک لامپ، چندین نفر از این ویتامین بهره می گیرند.
به گفته ساداتی، با توجه به تحقیقات صورت گرفته در مورد ویتامین D۳ و میزان تقاضای این دارو در داروخانه ها، فروش آن روند رو به رشدی دشته است، لذا تقاضای بالای افراد جامعه می تواند تضمین کننده سودهی تولید کنندگان شود.
وی با اشاره به رده سنی کاربران از سیستم پرتوزای ویتامین D۳ گفت: استفاده از این دستگاه رده سنی ندارد ولی برای پیشگیری از فقر این نوع ویتامین، کودکان، سالمندان به خصوص مبتلایان به پوکی استخوان، کودکان مبتلا به راشیتیسم، افراد مبتلا به فقر ویتامین D۳ ، مراکز خدمات درمانی و بهداشتی از جمله بیمارستان ها، درمانگاه ها و داروخانه ها و.. عمده مصرف کنندگان از این سیستم هستند.
وی با بیان اینکه در ساخت این پرتو زا، از دستگاه شبیه ساز خورشید الگو گرفته شده است، گفت: همچنین از لامپ های پرتو فرابنفش (LED) و لامپهایی که با پرتو به انتشار نور می پردازند، در طراحی پرتوزای ویتامین D۳ استفاده شده است. این لامپ ها با قیمت های مناسب در بازار دیده می شوند که عمری طولانی دارند و استفاده از آن مقرون به صرفه است.
به گفته وی، با توجه به گران بودن داروهای خارجی برای جلوگیری از پوکی استخوان بدن، استفاده از این ویتامین در قالب لامپ های تولید کننده ویتامین D۳ به صرفه تر خواهد بود.
وی ادامه داد: یکی از استراتژی های ساخت این سیستم پرتو زا، جلوگیری از گسترش سریع فقر ویتامین D های مرتبط با آن از جمله پوکی استخوان بوده است که با الگو گرفتن دستگاه شبیه ساز خورشید امواج مفیدی که به جذب ویتامین D کمک می کند در این طرح، مد نظر قرار گرفته است.
مظهر فتحی، ندا فتحی امین، پویا یزدان پناه از همکاران این پروژه هستند. این طرح در ایده بازار مهندسی پزشکی دانشگاه امیرکبیر، رتبه دوم را کسب کرده است.
