البته خرید آهن آلات از جمله میلگرد و ورق آهن از بورس کالا محدودیت‌های خاص خود را دارد که سازمان‌های درگیر این موضوع را دچار مشکلات بسیاری کرده که اصلاحات و تصمیمات زیادی را برای بهبود شرایط می‌طلبد. این مقاله به نحوه خرید آهن از بورس کالا پرداخته‌است و معضلات معاملات این بازار را مورد بررسی قرار داده‌است.
بورس کالا چیست؟
بورس کالا در واقع یک بورس فیزیکی برای عرضه مواد اولیه مورد نیاز کارخانه‌ها است. این بخش از بورس با هدف شفافیت قیمت‌ها و معاملاتی که انجام می‌شود به وجود آمد. از آنجا که در بورس کالا، میزان عرضه و تقاضا تعیین‌کننده قیمت‌هاست، می‌توان به عادلانه بودن معاملاتی که در آن انجام می‌شود اطمینان داشت.
برای مثال وقتی کارخانه‌های تولید کننده آهن میزان تولید خود را کاهش دهند و تقاضا برای آن نسبت به تولید افزایش یابد، باید منتظر افزایش
قیمت آهن آلات باشیم که البته عکس این قضیه نیز صادق است.
در بورس کالا تالارهای مجزایی برای هر صنف وجود دارد که با نام تالار رینگ نیز شناخته می‌شوند. ساعات کاری این تالارها از یکدیگر متفاوت است. بنابراین برای خرید هر کالایی باید بدانید به کدام تالار و در چه ساعاتی مراجعه کنید. مثلاً برای خرید آهن در بورس کالا، از تالار صنعت انجام می‌شود. یک تالار فرعی نیز وجود دارد و در آن کالاهایی که از خصوصیات مشترکی با چند دسته برخوردارند یا به هر نحوی نمی‌توانند در یک تالار خاص قرار بگیرند عرضه می‌شوند.
خرید آهن از بورس کالا
همان‌طور که گفته شد برای خرید آهن از بورس کالا باید به تالار صنعت مراجعه کنید. این تالار در تمام روزهای هفته از ساعت 11 شروع به کار می‌کند. محصولات این تالار به شش دسته اصلی صنعتی، کشاورزی، پتروشیمی، فرآورده های نفتی، معدنی، اموال غیر منقول تقسیم می‌شود.
در زیرگروه فولاد می‌توان محصولاتی چون تیرآهن، میلگرد، نبشی، ناودانی، سیم فولادی، میلگردهای صنعتی، ورق گرم، ورق سرد، ورق گالوانیزه و... را مشاهده کرد که در
دانشنامه آهن آلات به طور کامل مورد بررسی قرار گرفته‌اند. اینکه این محصولات در بورس کالا عرضه می‌شوند می‌تواند بر قیمت آهن آلات اثرگذار باشد. برای مثال قیمت میلگرد در بورس کالا متأثر از میزان تولید (عرضه) و میزان تقاضای آن برای خرید خواهد بود.
تمام تولیدکنندگان این محصولات، می‌توانند کالای خود را در بورس فیزیکی کالا عرضه کنند. سپس همان‌طور که در بورس اوراق بهادار قیمت‌ها بر اساس میزان عرضه و تقاضا مشخص می‌شود در این‌جا نیز قیمت هر کالا بر اساس میزان عرض و تقاضا تعیین می‌شود.
چه کسانی می‌توانند از بورس کالا آهن بخرند؟
متأسفانه یا خوشبختانه هر کسی نمی‌تواند برای خرید و فروش وارد بورس کالا شود. بلکه دارا بودن دو شرط زیر الزامی است:
پروانه بهره‌برداری
همان‌طور که گفته شد در بورس کالا فروش محصولات تنها توسط تولیدکنندگان محصولات انجام می‌پذیرد. از سوی دیگر خرید نیز تنها از سوی مصرف‌کنندگان واقعی که دارای پروانه بهره‌برداری باشند امکان‌پذیر است. این قانون به حذف واسطه و کاهش قیمت نهایی برای مصرف‌کننده کمک خواهد کرد.
اگر شما نیز جزو مصرف کنندگان واقعی این مواد اولیه هستید کافی است به وب‌سایت بهین یاب مراجعه کرده و هویت خود را تأیید کنید. بعد از اخذ تأییدیه از این وب‌سایت امکان خرید از بورس کالا برایتان مهیا خواهد شد. البته برای فعالیت در حوزه آهن و میلگرد نیاز به پروانه بهره‌برداری ندارید و استثنا به حساب می‌آید.
حجم خرید معین
یکی از شرایط خرید از بورس کالا این است که حجم خریداری شده در تالارهای مختلف باید از یک حد مشخصی بیشتر باشد. این مقدار مشخص می‌تواند 20 یا 110 یا 220 تن باشد.
مزایای خرید آهن و کیلگرد از بورس کالا
خرید آهن و به طور کلی مواد اولیه از بورس کالا به دلیل شفاف بودن معاملات، خریدار را وادار به تسلیم مالیات می‌کند اما از سوی دیگر مزایایی دارد که نمی‌توان از آن چشم پوشید:
کشف نرخ
وقتی کالا در بورس فیزیکی عرضه شود، قیمت‌ها بر اساس عرضه و تقاضا صورت می‌گیرد. به علاوه بازار رقابتی می‌شود و این مسئله هم بر کیفیت کالا و هم بر عدم انحصار آن اثرگذار خواهد بود. برای مثال شما می‌توانید قیمت میلگرد کارخانه‌های مختلف را در بورس با قیمت بازار میلگرد مقایسه کرده و بر اساس کیفیت هرکدام و قیمتی که دارند بهترین گزینه را انتخاب کنید.
شفافیت
در بورس تمام معاملات ثبت و به دید همگان می‌رسد، در واقع دیگر هیچ چیز پنهانی وجود نخواهد داشت. به این ترتیب مشخص می‌شود محصولات کدام تولیدکننده فروش بیشتری داشته یا با قیمت بالاتری به فروش رسیده است. علاوه بر آن بسیاری مسائل دیگر نیز در بخش آمار سایت قابل رؤیت خواهد بود.
اعتماد
با وجود یک سامانه رسمی معتبر برای خرید و فروش کالا،بین افراد اعتماد ایجاد می‌شود و خریداران قادرند حتی از کسی که او را نمی‌شناسند هم خرید کنند. این در حالی است که بدون وجود چنین سامانه‌ای خریداران معمولاً ترجیح می‌دهند فقط با افرادی که قبلاً با ایشان معامله داشته یا به هر طریقی مورد اعتمادشان هستند وارد معامله شوند.
بورس کالا این امکان را از طریق تضمین‌هایی که از تولیدکنندگان اخذ می‌کند، فراهم آورده است. در صورت عدم ارائه کالا از سوی تولیدکننده به خریدار، از طریق همین تضمین‌ها و بدون نیاز به اقامه دعوا در مراجع قضایی جبران خسارت خواهد شد.
تحلیل
با وجود شفاف‌سازی معاملات، تحلیل بازار نیز میسر خواهد شد. در حالی که خوب می‌دانیم بدون وجود یک سامانه شفاف هرچه در مورد مسائل اقتصادی بگوییم پیش بینی قیمت آهن آلات (www.ahanonline.com) تنها تخمین‌هایی است که ممکن است با واقعیت فاصله زیادی داشته باشد.
رقابت
همان‌طور که پیش‌تر نیز به آن اشاره کردیم، وقتی تولیدکنندگان مختلف یک کالا را در بورس عرضه می‌کنند، به دلیل شفافیت‌های آماری که در قیمت‌ها و حجم معاملات وجود دارد، خریدار می‌تواند بهترین گزینه را انتخاب کند. به‌خصوص که حضور شرکت‌های خارجی برای عرضه محصولاتشان در بورس امکان‌پذیر شده و بنابراین شاهد این هستیم که در بعضی عرصه‌ها، تولیدکنندگان داخلی باید با تولیدکنندگان خارجی رقابت کنند.
این مسئله در کالاهای صنعتی در مورد تیرآهن و ورق صادق است. چنان‌چه می‌بینیم شرکت‌هایی از اوکراین و اسپانیا تیرآهن و ورق تولیدی خود را در بورس ایران عرضه کرده‌اند؛ بنابراین می‌توان گفت قیمت ورق آهن در بازار و تیرآهن به دلیل حضور شرکت‌های خارجی در بورس فیزیکی به شدت رقابتی است.
جمع‌بندی
در مقاله بالا،
بازار بورس کالا برای آهن آلات به صورت کامل به طور کامل مورد بررسی قرار گرفت و مزایا و معایب انجام معاملات در این بازار تحت تحلیل قرار گرفت. عرضه محصول کارخانه‌های فولاد در بازار بورس قدم بزرگی برای تغییر شرایط و کاهش التهابات بازار فولاد بود. باید در نظر داشته باشید که این معاملات در ابتدای راه هستند و نیاز به اصلاحات بسیار زیادی دارند.
موضوع دیگری که لازم به ذکر است بحث شرعی بودن این معاملات است که بسیاری از افراد را برای ورد به این بازار دچار شک می کند. باید در نظر داشته باشید خرید آهن آلات از جمله ورق و میلگرد از بورس کالا هیچ اشکالی شرعی ندارد و از سلامت کامل برخوردار است.
