از این رو بازار امسال با وجود اینکه با کمبود مواجه نیست اما رونق چندانی ندارد و با وجود افزایش قیمت سه تا چهار برابری مواد غذایی، پوشاک، لوازم‌خانگی و…، خرید اقلام ضروری نیز به امری نشدنی برای مردم تبدیل شده است.
امسال حتی اگر از خرید کالاهایی نظیر اسباب و اثاثیه نو و پوشاک نیز به ناچار بگذریم، اما از خرید اقلامی مثل میوه، آجیل، خشکبار و شیرینی و شکلات شب عید نمی‌توان صرف‌نظر کرد. دید و بازدید روزهای آغازین سال نو یکی از رسم و رسوم‌های سنتی اغلب مردم ایران به شمار می‌رود که بدون فراهم کردن بساط پذیرایی از میهمانان، امری عجیب و غیر‌ممکن به حساب می‌آید.
گشت و گذاری در بازار میوه و تره‌بار نشان می‌دهد که قیمت انواع میوه بسیار بالاست و در برخی موارد به کیلویی 25 هزار تومان هم می‌رسد حتی این روزها قیمت مایحتاج مورد نیاز مردم از جمله کاهو، سیب‌زمینی، پیاز، هویج و… نیز به شدت با افزایش همراه شده است به طوری که هر کیلو کاهو نیز با نرخ 15 هزار تومان در برخی مناطق سطح شهر به فروش می‌رسد.
**افزایش قیمت صددرصدی
اما در این میان شاهد این هستیم که مغازه‌های فروش آجیل و خشکبار بازار بزرگ تهران که معمولا در همه ماه‌های سال با رفت و آمد مشتری همراه بود، در شرایط فعلی که باید روزهای اوج خرید مردم باشد، در رکود به سر می‌برد. در همین خصوص یکی از فروشندگان آجیل و خشکبار به «جهان صنعت» گفت: طبق روال سال‌های گذشته، همچنان مردم برای خرید وارد مغازه‌ها می‌شوند اما فرق امسال با سال‌های گذشته این است که اکثر مشتری‌ها پس از بررسی قیمت‌ها به سرعت مغازه را ترک می‌کنند و نسبت به قیمت‌ها گلایه دارند.
علی امینی بیان کرد: معمولا با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال قیمت‌ها چند درصدی افزایش پیدا می‌کند و ما نیز با نرخ بالاتری اقلام مغازه را تامین می‌کنیم اما در سال‌جاری قیمت انواع آجیل و خشکبار به دنبال کاهش تولید و همچنین نوسانات ارزی با افزایش 70 تا صددرصدی روبه‌رو شد. از این رو چاره‌ای نداریم که ما نیز آجیل و خشکبار را به نرخ‌های بالا خریداری کنیم و با در نظر گرفتن سود کم، عرضه کنیم اما با این وجود، مردم باز هم توان خرید ندارند.
**آجیل مادربزرگی
یکی دیگر از فروشندگان نیز با بیان اینکه مردم قدرت خرید سابق را ندارند، گفت: با توجه به اینکه پسته بسته به نوع کیفیت از کیلویی 200 تا 500 هزار تومان عرضه می‌شود، امسال کسی سراغ خرید این محصول نمی‌آید. این در حالی است که حتی از آجیل چهار مغز که کیلویی 165 هزار تومان هم عرضه می‌شود، استقبال نمی‌شود.
احمد محمدی بیان کرد: برخی از مشتری‌ها که بزرگ فامیل هستند و در روزهای ابتدایی سال جدید پذیرای کوچک‌ترهای فامیل هستند، چاره‌ای جز خرید این اقلام ندارند. از این رو با توجه به اینکه خرید آجیل مخلوط در حجم بالا با توجه به قیمت‌های فعلی برای این گروه شدنی نیست، ما آجیل مادربزرگی را برای فروش در نظر گرفته‌ایم. این آجیل که تنها شامل گندم و شاهدانه بو داده است، کیلویی 25 هزار تومان عرضه می‌شود. با این حال برخی افراد به دلیل آبروداری، از دیگر اقلام هم به مقدار بسیار کم خریداری می‌کنند.
وی با بیان اینکه قیمت انواع شکلات و تنقلات شب عید نیز با افزایش زیادی همراه شده گفت: بازار امسال نسبت به سال‌های گذشته با رکود دست و پنجه نرم می‌کند چرا که مردم با حقوق‌های فعلی، توان خرید این اقلام را ندارند. این در حالی است که خود ما نیز انواع آجیل و خشکبار و تنقلات را به مقدار بسیار کم خریداری کردیم چرا که فروش چندانی ندارد.
محمدی با بیان اینکه امسال مردم به خرید اقلامی روی آورده‌اند که تا سال گذشته خریداری نداشت، گفت: پسته، فندق، بادام هندی، گردو و… از فاکتورهای مهم آجیل شب عید مردم به شمار می‌رفت اما حالا مردم به دلیل افزایش قیمت‌ها، به خرید اقلام جایگزین روی آورده‌اند به طوری که بادام زمینی، نخود و کشمش و… را جایگزین اقلام گذشته کرده‌اند. این در حالی است که قیمت این اقلام با پسته سال گذشته برابری می‌کند.
**نگاهی به قیمت‌ها
گشت‌و‌گذاری در بازار بزرگ تهران نشان می‌دهد آجیل چهار مغز کیلویی 180 هزار تومان، تخمه جابونی کیلویی 35 هزار تومان، تخمه کدو کیلویی 45 هزار تومان، تخمه آفتابگردان کیلویی 32 هزار تومان، بادام کاغذی تازه کیلویی 96 هزار تومان، بادام زمینی کیلویی 50 هزار تومان، کشمش کیلویی 40 هزار تومان، مغز گردو کیلویی 120 هزار تومان، برگ زردآلو کیلویی 36 هزار تومان و آلوی بی‌هسته کیلویی 74 هزار تومان به فروش می‌رسد.
این در حالی است که دیگر مثل سال‌های گذشته خبری از فندق، بادام هندی و پسته در همه مغازه‌ها نیست و تنها برخی از این مغازه‌ها برای مشتری‌های خاص این کالاها را عرضه می‌کنند. از طرفی نگاهی به دیگر محصولات نیز نشان می‌دهد زرشک کیلویی 48 هزار تومان، باسلق راحتی کیلویی 14 هزار تومان، آلو جنگلی از کیلویی 20 تا 44 هزار تومان، لیمو امانی کیلویی 76 هزار تومان، خرمای پیارم کیلویی 50 هزار تومان و همچنین لواشک کوچک پذیرایی کیلویی 34 هزار تومان عرضه می‌شود.
این در حالی است که نگاهی به وضعیت مغازه‌های سطح شهر نشان می‌دهد همین اقلام با افزایش قابل توجهی در مغازه‌ها عرضه می‌شوند به طوری که قیمت یک قلم کالا یعنی پسته در این مغازه‌ها تا کیلویی 500 هزار تومان هم به فروش می‌رسد. با این حال رییس اتحادیه خشکبار و آجیل تهران اخیرا در مورد جزئیات قیمت‌گذاری آجیل شور و چهار مغز برای بازار شب عید اعلام کرد: هر کیلو آجیل شور در محدوده 65 تا 110 هزار تومان قیمت‌گذاری شده و هر کیلو آجیل چهار مغز نیز بین 150 تا 170 هزار تومان نرخ‌گذاری شده است.
**خرید اقلام ضروری
برخی دیگر از فروشندگان در بازار دیگر کالاها نیز در گفت‌وگو با «جهان صنعت» اعلام کردند که امسال بازار رونق چندانی ندارد. اگرچه برخی تصور می‌کنند که رفت و آمدهای بازار نشانه رونق خرید و فروش در روزهای پایانی سال است اما در واقع مردم طبق روال سال‌های گذشته پای خود را به بازار می‌گذارند اما به دلیل اینکه توان خرید ندارند، تنها به بررسی قیمت‌ها یا خرید اقلام ضروری خود می‌پردازند.
در این خصوص یکی از افرادی که برای خرید به بازار پوشاک آمده بود، اظهار کرد: پوشاک نسبت به سال‌های گذشته با افزایش قیمت زیادی روبه‌رو شده و وقتی دلیل آن را از فروشندگان جویا می‌شویم، می‌گویند که نرخ ارز بالا رفته و همچنین قیمت مواد اولیه نظیر نخ و پارچه نیز افزایش یافته است. وی ادامه داد: این در حالی است که خرید برخی اقلام برای شب عید ضروری است. اما با توجه به اینکه قیمت‌ها با افزایش زیادی روبه‌رو شده و همچنین بساط سودجویی‌ها نیز گسترده شده، نمی‌توان خرید زیادی انجام داد. از این رو به ناچار تنها خرید اقلام ضروری را انجام می‌دهیم و حتی از خرید برخی از آنها صرف‌نظر کرده‌ایم.
بر‌اساس آنچه گفته شد، به دنبال سیاست‌های نسنجیده دولت، تحریم‌ها، نوسانات ارزی، سودجویی دلالان، کاهش تولید و… بازار شب عید نه تنها طبق روال سابق با افزایش قیمت‌های جدیدی روبه‌رو است بلکه طی ماه‌های گذشته نیز با موج گرانی روبه‌رو شده که حالا افزایش قیمت‌ها را چندین برابر کرده است. از این رو مردم دیگر مثل روال سال‌های قبل توان خرید ندارند و تنها وقتی وارد بازارهای مختلف می‌شوند، با دیدن قیمت‌ها شوکه می‌شوند. این در حالی است که به گفته کارشناسان، دولت می‌توانست با مشورت صاحبنظران اقتصادی به راحتی بازار شب عید را مدیریت کند تا مردم با چنین قیمت‌هایی روبه‌رو نشوند.
منبع: روزنامه جهان صنعت
