انیمیشن ایران فاصله زیادی با فتح بازارهای جهانی ندارد

به گزارش ایران اکونومیست؛ نشست خبری انیمیشن فهرست مقدس در فرهنگسرای رسانه با حضور محمدامین همدانی کارگردان و تهیه کننده، محمد خیراندیش طراح کاراکتر، هومان فاضل نویسنده و مصطفی شاهمردانی مدیر فنی برگزار شد.
در ابتدای این نشست هومان فاضل نویسنده این انیمیشن گفت: برای من به عنوان یک نویسنده انجام دادن کار انیمیشن ابتدا به ساکن، ساده به نظر می رسید و فکر می کردم فضای ساکنی است که می شود در آن تخیل را رها و شروع به کار کرد. خیلی با محدودیت های کار انیمیشن آشنایی نداشتم و ابتدا با بدبینی وارد این کار شدم، فکر می کردم کار به نیمه می رسد و سرانجامی نخواهد داشت و متوقف خواهد شد. مدتی زمان برد تا من وارد دنیای انیمیشن شوم و مذاکراتی با آقای همدانی در این باره داشتم.
وی افزود: با توجه به محدودیت ها و هزینه هایی که در کشور ما برای تولید انیمیشن وجود دارد شرایط سختی داشتیم و این عوامل باعث شد من به این نتیجه برسم که ما،در حوزه تکنیک انیمیشن به جاهای خوبی رسیده ایم اما احتیاج به این داریم که در حوزه نگارش فیلمنامه زمان بیشتری را بگذاریم. نکته ای که وجود دارد این است که دوستانی که در حوزه انیمیشن فعالیت دارند ممکن است در بخش نگارش فیلمنامه مشکل داشته باشند ولی در بخش تکنیک بسیار خوب هستند. زمانی که نگارش فیلمنامه و تکنیک انیمیشن به نقطه مشترکی برسند محصول خوبی را شاهد خواهیم بود.
در ادامه این نشست محمد امین همدانی کارگردان این اثر در ارتباط با ساخت این انیمیشن توضیح داد: در خصوص اکران ها کسانی که کار را دیده باشند اذعان دارند که در اکران های استان ها و شهرهای غیر از تهران استقبال به قدری گرم بوده است که گویا ارتباط مخاطب با این اثر درک شده است. فضای اکران برای نهال شکننده سینمای انیمیشن خیلی سنگین و پیچیده است و در واقع خوان های متعددی در اکران یک انیمیشن سینمایی باید گذرانده شود که کار را سخت می کند.
وی افزود: به نظرم هنوز مهم ترین حامی این صنعت پرفروغ و کم نظیر مردم هستند که اگر بدانند چه مزایایی در پس سینمای انیمیشن است و چه معدن ناب طلایی است که ما به رگه های آن رسیدیم بیشتر به آن توجه خواهند کرد.
این انیماتور ادامه داد: ما فاصله زیادی با فتح بازارهای جهانی نداریم و شاید به عنوان نمونه باید بگویم از کم لطفی هایی که به انیمیشن کشور شده است همین بس که این کار دوسال معطل مجوز گرفتن شد و بعد از گرفتن آن به بهانه های مختلف سانس های متناسب با کیفیت و ارزش اثر به آن اختصاص داده نشده است. امید من به مردم و رسانه ها است و هنوز برای دیده شدن این صنعت دیر نشده است.
محمد خیراندیش کاراکترساز این اثر هم در ادامه توضیح داد: چهارده سال است که انیمیشن کار می کنم و همیشه دوست داشتم اتفاقی بیفتد تا بتوانیم این مدل انیمیشن ها را تولید کنیم.وقتی با خانواده های ایرانی صحبت می کنیم برایشان سوال است که چرا انیمیشن های ایرانی این گونه است و کیفیت خوبی را شامل نمی شود. این انیمیشن هایی که در خانه ها دیده می شود محدود به چند کشور است و به نظر من افتخار ما بوده است که توانستیم یک انیمیشن ایرانی با استاندارهای جهانی تولید کنیم. دوست داریم این انیمیشن ها دیده شود و مردم بدانند چه کارهایی می شود کرد که با فرهنگ خودمان هم انیمیشن های خوبی ببینند.
او در ادامه افزود: اتفاقاتی که در این انیمیشن افتاده است در حوزه ای غیر از اندازه درجه یک جهانی نمی تواند بیفتد. دوستانی که در این کار همکاری کردند می توان گفت با ساخت این اثر افتخاراتی را آفرینند که دوست داریم دیده شود و بچه ها به دیدن این اثرها افتخار کنند. درحال حاضر یک خلاء سلاحی پیش آمده برای سینماداران ما که فکر می کنند سینما یعنی فیلم رئال، درحالی که خانواده ها این فکر را نمی کنند. اگر زنجیره فرهنگی گسسته شود اتفاقات بدی خواهد افتاد.
مصطفی شاه مردانی مسوول فنی انیمیشن «فهرست مقدس» نیز در ادامه این نشست توضیحاتی را ارائه کردو افزود: به نظر من کاری مانند «فهرست مقدس»نقطه عطفی در انیمیشن ایران است و کاری در این سطح کمتر پیدا می شود.در حال حاضر که به این نقطه رسیدیم به نظر من این وضعیت فیلم سینمایی تعیین کننده قدم های بعدی در سینمای انیمیشن ایران خواهد بود.
همدانی درارتباط با زنجیره فرهنگی و پیوست فرهنگی که ایجاد شده است توضیح داد: در مورد این کار پیوست فرهنگی و زنجیره ارزش شامل مواردی است که به ماندگاری اثر کمک می کند و فکر می کنم شروع خوبی است.
محمد امین همدانی در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران مبنی بر اینکه با توجه به اینکه این انیمیشن با الهام از آموزه های قرآنی است چرا در شخصیت سازی از چهره های حیوانی استفاده شده است؟گفت:دونکته در این خصوص وجود دارد.این سوال و سوال های مشابه که در ارتباط با شباهت کاراکترهای این انیمیشن به کارهای خارجی یا اینکه چرا اینگونه طراحی شده اند یک جواب اساسی دارد. به نظر می رسد بهترین پاسخ در مواجهه به این سوال کیفیت اثر است. کیفیت کار برای مخاطب مهم است و برای او کارهای هالیوود را تداعی می کند . به قدری طراحی کاراکترها به خوبی انجام شده است که برای مخاطب این موضوع ایجاد شده است.مهم ترین عنصر تولید انیمیشن تخیل و اغراق است و این کار هم دارای تخیل و اغراقی علمی است و باعث شده است که «فهرست مقدس»از قالب یک کار خشک تاریخی خارج شده و یک کار دراماتیک پر جزئیات و اغراق شده باشد که این به جذابیت های آن اضافه می کند. در همه ادیان ما موضوع صورت مثالی یا صورت باطنی را داریم که این کاراکترها انعکاس صورت باطنی را القاء می کنند.
همدانی در پاسخ به این سوال خبرنگار که برای فیلم کودک و نوجوان روانشناسی کودک استفاده می شود آیا این انیمیشن هم از این فاکتورها استفاده کرده است؟ افزود: مخاطب این کار نوجوان است و پیام بین المللی دارد. شاید مشابه این کار را در انیمیشن های مختلف دیده ایم. نباید توقع داشت که کودک و خردسال درگیر این انیمیشن شوند به همین دلیل به +10یا +12برای این کار فکر شده است.
او در خصوص مسائل فنی و ارتباط آن با فضای زنده نیز توضیح داد: ما در ارتباط با تجهیزات هیچ زمانی گله ای نکردیم وحتی در ارتباط با هزینه ها هم گله ای نداشتیم. سرمایه ای که برای تولید این کار صرف شده است یک پانصدم کارهای هالیوودی است، اما ما این را به عنوان اولین پارامتر در نظر نمی گیریم. این کار سرمایه زیادی نداشته ولی کارخودش را در حد یک سرمایه گذاری عظیم انجام داده است.
وی در پاسخ به این سوال که چه فرقی میان سینمای رئال و انیمیشن است گفت: تفاوت های زیادی دارند و به نسبت رشدهای منطقه ای انیمیشن یک سرو گردن بالاتر است. در حال حاضر در نقطه تسلط به ابزار در اختیار گرفتن هنر قرار دارد اما تسلط به روایت داستان احتیاج به تجربه دارد.
همدانی در پاسخ به این سوال که دلیل انتظار دوساله اکران این انیمیشن چه بوده است؟گفت: دوسال زمان برد تا این فیلم به اکران رسید.پیام این فیلم چه بوده است که باید این تایم را در انتظار باشد؟ پیام فیلم و اسم فیلم حاکی از اتفاقات بزرگی است که در آن برهه زمانی این مفهوم منتشر نشد. می خواهم در ارتباط با مفهوم اصلی فیلم توضیحاتی ارائه دهم که شاید برای اولین بار باشد. پدیده ای در دنیا به اسم پدیده اوانجلیس داریم که هدفی را دنبال می کند که در ادامه اسلام هراسی و اسلام ستیزی است واین مهم ترین پیام فیلم است و آن را هدف قرار می دهد.
وی افزود: این برخورد در ارتباط با این فیلم برخوردی بود که در اکران های بین المللی هم برای ما سابقه داشت.یک اینکه تعامل حوزه اکران این فیلم در حوزه بین الملل بنا بود با شرکت سونی اتفاق بیفتد و ما به پیش قراردادی رسیده بودیم. زمانی که به مرحله دوبله رسیدیم بعد از مدتی اصلاحاتی از ما خواستند که به معنی تغییر اهداف و پیام های فیلم بود و حتی ما نسخه ثانویه ای آماده کردیم ولی اصلاحات فراتر از این بود و ما حاضر به انجام آن نشدیم و قرارداد ادامه پیدا نکرد.
این کارگردان انیمیشن اظهار داشت: تجربه دوم درباره اکران های عربی بود. زمانی که افتتاحیه باشکوهی در لبنان داشتیم و کلمات پرفروغی از زبان وزیر جوانان در خصوص این فیلم زده شد و در رسانه ها منعکس شد توقع داشتیم که در جهان اسلام اکران خوبی داشته باشد، چون حداقل یک پیام قرآنی داشتیم. دو سه روز پس از اکران به طرز امنیتی فیلم در سینماهای لبنان توقیف شد و بعد از چندروز الجزیره خبری از پشت صحنه توقیف این انیمیشن کار کرد.عربستان سعودی به عنوان یکی از مهم ترین سرمایه گذاران سینما در لبنان و کشورهای عربی اعلام کرده است که ایران در پی شرارت هایش در منطقه یمن انیمیشنی را ساخته و به شرارت هایش ادامه می دهد.
همدانی گفت: اگرچه تولید کار ماقبل از اتفاقات یمن بود اما ما به فال نیک گرفتیم. اتفاقات مشابه آن در کشور خودمان افتاد و جای سوال داشت که فیلمی که پیام های قرآنی دارد چرا هیج جایی برای اکران آن وجود ندارد؟
همدانی در پایان در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا شرکت سونی به دلیل مسأله هولوکاست پخش این فیلم را برعهده نگرفت؟ گفت: بله همینطور است.