'تاک' فرصت جدیدی را برای توسعه روابط ایران

به گزارش ایران اکونومیست ؛'ولی الله محمدی' سفیر ایران در اندونزی و سفیر آکردیته کشورمان نزد اتحادیه جنوب شرق آسیا (آ.سه.آن) روز یکشنبه افزود:سطح روابط همکاری ایران و اسه آن رو به رشد است و تقویت روابط دو جانبه با اعضای ان می تواند تقویت سیاست اقتصاد مقاومتی را به دنبال داشته باشد.

 در کوالالامپور همزمان با برگزاری سی و یکمین اجلاس سران آسه آن در مانیل (امروز و فردا) و پنجاهمین سالگرد تاسیس این اتحادیه گفت وگوی مشروحی با سفیر آکردیته ایران در این سازمان منطقه ای جنوب شرق آسیا به شرح ذیل داشت:
 
**سوال:روابط ایران با کشورهای آسه آن اعم از تجاری، اقتصادی و سیاسی در چه سطحی است ؟
**پاسخ: با توجه به اشتراکات تاریخی، فرهنگی، مذهبی و جغرافیایی، رابطه ایران با کشورهای جنوب شرق آسیا از قدمت و عمق قابل توجهی برخوردار است و سابقه برقراری روابط دیپلماتیک با این کشورها به چندین دهه قبل بر می گردد. ایران به صورت دوجانبه با کشورهای عضو آسه آن روابط سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در سطوح مختلف برقرار کرده است و همچنین روابط اقتصادی در چارچوب آسه آن نیز وجود دارد.

روابط اقتصادی با کشورهای آسه آن، در حال گسترش است و ظرفیت های کاری خوبی برای همکاری های اقتصادی، در زمینه های تجاری، فناوری، علمی و انرژی وجود دارد که عملیاتی کردن آنها با توجه به قرابت های فرهنگی با بیشتر کشورهای آسه آن، به صورت دو جانبه می تواند در تحقق و پیشبرد اقتصاد مقاومتی کشورمان تأثیر خوبی داشته باشد، مسیری که با همکاری های اقتصادی با کشورهای اندونزی، تایلند، سنگاپور، مالزی و فیلیپین ایجاد شده است و یا در حال گفت و گو و ترسیم نقشه راه می باشد.

*** گشایش های دو سال اخیر
با توجه به گشایش های ایجاد شده در دو سال اخیر و بر پایه گشایش های برجام، روابط سیاسی و اقتصادی ایران با کشورهای عضو آسه آن نیز دچار تحولات مثبتی شده است و روابط اقتصادی با کشورهای عضو گسترش یافته است و حجم تجاری با اکثر این کشورها، افزایش قابل توجه داشته است.

هرچند به دلیل بعد مسافت این منطقه با کشور ایران و شاید کافی نبودن تبادل هیأت ها با برخی کشورهای عضو، عدم شناخت این کشورها از ظرفیت ها و توانایی های واقعی ایران، می توان گفت هنوز راه ها و ظرفیت های بسیاری برای گسترش روابط وجود دارد. همچنین مهمترین مسأله در رابطه با کشورهای آسه آن، ظرفیت های ناشتاخته این کشورها است.

در مجموع اینکه کشورمان با 10 کشور عضو آسه آن، به صورت جداگانه روابط گرم و فعالی داشته و با الحاق به پیمان مودت و همکاری TAC فرصتی برای همکاری با مجموعه آسه آن فراهم شده است.

** سوال: بسترهای مهم تقویت روابط با این کشورها برای ایران درچه زمینه هایی است؟
** پاسخ: با توجه به پیشرفت های ایران در زمنیه های علمی، خصوصاً بحث نانو و بایوتکنولوژی، بهداشتی و انرژی، این موضوعات می تواند مورد علاقه دو طرف برای همکاری باشد.

علاوه بر این تولیدات کشورهای عضو آسه آن مورد نیاز ایران است و بسیاری از محصولات ایران نیز جزء کالاهای وارداتی این کشورها می باشد، که می توان در این خصوص، همکاری و نیاز یکدیگر را تأمین کرد.

همچنین با توجه به ابراز تمایل برخی کشورهای عضو این اتحادیه درخصوص همکاری با ایران در زمینه مبارزه با تروریسم و افراطی گری و مبارزه با قاچاق مواد مخدر و قاچاق انسان، ظرفیت هایی برای همکاری وجود دارد.

**سوال : در چهل و نهمین اجلاس وزیران خارجه آسه آن با پیوستن ایران به پیمان مودت و همکاری این سازمان موافقت شد این موضوع برای عملیاتی شدن چه مرحله ای از پروسه های قانونی داخلی کشور را طی کرد و موانع آن چیست؟

**پاسخ : براساس اصل 77 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که اشعار می دارد ' عهدنامه ، مقاوله نامه ، قراردادها و موافقتنامه های بین المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد'، پیمان مودت و همکاری آسه آن نیز در زمره این اسناد قرار می گیرد لذا قبل از اینکه توسط نماینده تام الاختیار دولت جمهوری اسلامی ایران به امضا برسد می بایست به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و همچنین مورد تأیید شورای نگهبان قرار گیرد، البته در سال گذشته تشریفات قانونی تصویب الحاق به پیمان، در داخل کشور انجام نشده بود لذا امضای سند توسط وزیر محترم امور خارجه در سال گذشته انجام نشد و از زمان پذیرش الحاق ایران به پیمان مذکور در نشست وزرای خارجه آسه آن، مراحل اداری و تشریفاتی ارائه لایحه و گزارشهای توجیهی الحاق به پیمان مذکور به مجلس شورای اسلامی ارائه شد و خوشبختانه مجلس شورای اسلامی ان را تصویب نموده و امیدواریم در آینده نزدیک سند مربوطه طی مراسمی با حضور وزرای خارجه کشورهای عضو آسه آن ، توسط وزیر امورخارجه و یا یکی از مقامات کشورمان امضا شود.

**سوال :توسعه همکاری های ایران با آسه آن تا چه حد می تواند توان اقتصادی ایران را در عرصه های بین المللی افزایش دهد؟راهکارهای اقتصادی توسعه روابط اقتصادی ایران با آسه آن چیست؟
و اصولا حجم روابط اقتصادی با این کشورها چه میزان از تجارت خارجی کشور را شامل می شود؟
**پاسخ: الحاق جمهوری اسلامی ایران به پیمان مودت و همکاری آسه آن، یک گام مهم و اساسی در جهت توسعه و تقویت روابط سیاسی، اقتصادی و بین المللی ایران با کشورهای جنوب شرق آسیا به ویژه در دوران پسا برجام محسوب می شود و راه را برای همکاریهای راهبردی سیاسی و اقتصادی با کشورهای عضو آسه آن و جنوب شرق آسیا و ارتقاء رابطه ایران با آسه آن در آینده به سطح « شریک گفت و گویی» که در حال حاضر 10 کشور جهان از آن برخوردار هستند، فراهم خواهد کرد.

با پیوستن جمهوری اسلامی ایران به این پیمان، همکاری عملی تری با این نهاد شروع خواهد شد و پس از امضای سند مربوطه، مرحله بعدی برای همکاری های ایران با آسه آن درخواست برای قرار گرفتن در لیست شرکای گفت و گوییDialogue partner است.

از نظر اقتصادی، کشورهای آسه آن، در مسیر توسعه و ارتقاء نقش خویش در اقتصاد جهانی هستند و با توجه به این موضوع، منطقه آسه آن یکی از بازارهای مهم و عمده انرژی، برای تقویت پتانسیل اقتصادی خود خواهند بود و با توجه به ظرفیت های ایران در حوزه انرژی، مانند نفت، گاز و برق، گسترش همکاری های می تواند منابع درآمدی جدیدی نصیب کشورمان کند. همچنین موضوع جمعیت و بازار گسترده در حوزه زیرساخت ها باید مد نظر باشد.

در حال حاضر 10 کشور هند، ژاپن، کره جنوبی، نیوزیلند، روسیه، آمریکا، استرالیا، کانادا، چین و اتحادیه اروپا شرکای گفتگویی این اتحادیه محسوب می شوند.

مرحله دیگری از گفت و گوها، گفت و گوی بخشی است که در حال حاضر دو کشور پاکستان و نروژ در این قالب با آسه آن در ارتباط هستند که در نشست سی ام این اتحادیه، ترکیه نیز به عنوان شریک گفت و گوی بخشی، پذیرفته شده است.

توسعه و پیشرفت ایران در زمینه های تکنولوژی نانو و آموزش و علوم و همچنین موقعیت ویژه ایران در خصوص انرژی و حتی پیشرفت در زمینه انرژی های تجدیدپذیر می تواند وزنه مهمی برای درخواست ایران مبنی بر قرار گرفتن در لیست شرکای گفت و گویی و یا حتی بخشی این اتحادیه باشد.

**سوال: با توجه به حضور ترامپ در اجلاس سران آسه آن، بسیاری از کارشناسان سفر وی به این منطقه از آسیا را دارای تبعات منفی از جمله اوج گرفتن التهابات سیاسی و اختلافات کشورهای منطقه از جمله در دریای جنوبی چین می دانند؟ دیدگاه جنابعالی در این زمینه چیست؟
**پاسخ :اصولاً، حضور رئیس جمهوری آمریکا در نشست های سران آسه آن، با عنایت به اینکه یکی از کشورهای طرف گفت و گویی با آسه آن است، امری معمول بوده و به نظر نمی رسد که موضوع خاصی را به وجود آورد. در گذشته نیز دیگر رؤسای جمهوری آمریکا در این نشست ها حضور یافته اند لذا حضور ترامپ به تنهایی در این نشست نمی تواند نگران کننده باشد. هرچند حضور آمریکا در هر منطقه ای، با توجه به موضع گیری های منفعت طلبانه آن معمولا نگرانی هایی را ایجاد می کند.

در این مورد با توجه به سابقه عملکرد دولت های عضو آسه آن در برخورد با کشورهای خارج از این منطقه و سعی در کم کردن تنش و کاهش چالش های موجود به نظر می رسد در صورت ارائه اظهارات زیاده طلبانه و مداخله جویانه از طرف آمریکا، این موضوع توسط کشورهای عضو آسه آن با هوشیاری و بدون ایجاد حساسیت کنترل شود.

**سوال:سازمان آسه آن که در روزهای آتی پنجاهمین سالگرد تأسیس خود را پشت سر می گذارد تا چه حد در اهداف منطقه ای و اقتصادی خود موفق بوده است؟
** پاسخ :آسه آن یکی از موفقترین اتحادیه های منطقه ای است که ظرف دهه های اخیر پایه گذاری شده و به نماد پیشرفت و همگرایی در جنوب شرق آسیا تبدیل شده است. این اتحادیه اقتصادی در مسیر روند تکاملی خود در پایان سال 2015، به جامعه آسه آن تبدیل شده است.

 تا علاوه بر مشارکت اقتصادی روند اتحاد همه جانبه منطقه ای در تمامی مسائل را دنبال کند. این اتحادیه برای حفظ بازاری که بر پایه توسعه صادرات و ادغام اقتصادی استوار شده، هوشیارانه و هماهنگ با تحولات سیاسی– اقتصادی منطقه و جهان گام بر می دارد و موفق شده پس از آمریکا، چین، اتحادیه اروپا و ژاپن، عنوان پنجمین اقتصاد بزرگ دنیا را به خود اختصاص دهد و نسبت به نقش و جایگاه خود در معادلات آینده منطقه آسیا و اقیانوس آرام جای تردید باقی نگذارد.

همچنین با توجه به تفاوت های عمیق فرهنگی، مذهبی و سطح اقتصادی در میان کشورهای عضو، این اتحادیه علی رغم بدبینی و شاید تردید درخصوص انجام موفقیت آمیز برنامه های (دستورالعمل های) خود، تاکنون توانسته چالش های موجود در این منطقه را بدون بروز اختلاف اساسی میان اعضای اتحادیه و بدون تنش جدی مدیریت کند؛ چالش هایی مانند موضوع دریای جنوبی چین که موضوعی اختلاف برانگیز میان دولت چین و برخی کشورهای عضو اتحادیه همچون فیلیپین، مالزی، ویتنام، تایوان و برونئی است.

در زمینه بحران موجود در شبه جزیره کره نیز تاکنون هوشیارانه و بدون اجازه دخالت کشورهای ثالث توانسته موضوع را کنترل کند.

درخصوص مقابله با گروه تروریستی داعش نیز که مدتی در جنوب فیلیپین در شهر مراوی حضور داشت و جنگ داخلی ایجاد کرد، سه کشور عضو اتحادیه، فیلیپین، مالزی و اندونزی همکاری های نزدیکی با یکدیگر آغاز کردند.

موضوع دیگر نیز موضوع بحران ایجاد شده در کشور میانمار بوده است که با هوشیاری موضوع توسط کشورهای عضو مورد بررسی و پیگیری قرار گرفت و اجازه داده نشد که این موضوع به یک مقابله مذهبی میان کشورهای عضو که دارای اکثریت مسلمان و همچنین بودایی هستند، شود.

این موضوعات نشان دهنده این است که اعضای اتحادیه آسه آن عزم خود را جزم نموده اند تا در مقابل فشارها و چالش های موجود برای ایجاد و حفظ صلح و ثبات در منطقه با یکدیگر همکاری کنند.