به گزارش ایران اکونومیست; 'فرید صیدی نژاد' درباره دستاوردهای طرح نوروزی حفاظت اراضی افزود: یکی از دستاوردهای اصلی فعالیت مستمر گشت ها در سطح عرصه های کشاورزی اثر بازدارندگی و آگاهی بخشی به مردم است، به گونه ای که همین حضور مستمر در عرصه ها به خودی خود باعث کاهش تخلفات و کم شدن تغییرکاربری ها می شود.
وی اظهارداشت: در واقع نیروهای ما با هدف پیشگیری وارد عرصه حفاظت از اراضی کشاورزی و جلوگیری از تغییر کاربری اراضی می شوند تا افراد ذینفع را از خسارات احتمالی به اراضی کشاورزی آگاه کنند و اطلاع رسانی به موقع برای حفظ سرمایه ملی و سرمایه خود کشاورزان انجام شود.
صیدی نژاد با بیان اینکه این اقدامات در کنار هدف پیشگیرانه و بازدارنده، شناسایی و برخورد با تخلفات، توقف ساخت و سازهای غیرمجاز و تشکیل پرونده برای متخلفان در پی دارد، اظهار داشت: از مجموع چهار هزار و 883 مورد صدور اخطار به متخلفان تغییر کاربری غیرمجاز اراضی کشاورزی در سطح استان های کشور، برای دو هزارو 196 متخلف به طور مستقیم اخطاریه از سوی کارشناسان و نیروهای گشت در حین انجام تغییرکاربری ابلاغ شد.
معاون حفظ کاربری و اراضی یکپارچگی سازمان امور اراضی کشور تصریح کرد: این درحالیست که حدود دو هزارو 687 مورد از متخلفان شناسایی شده در محل حاضر نبودند و اخطاریه الصاقی صادر و یا به آدرس فرد ارسال شد.
** توقف ساخت و ساز 1760 متخلف
صیدی نژاد گفت: در ایام تعطیلات نوروز 1396، بالغ بر 1760 مورد عملیات اجرای ساخت و ساز به کمک نیروهای تلاشگر جهاد کشاورزی و عوامل نیروی انتظامی متوقف و در اجرای این طرح 227 مورد ادوات جرم شامل تجهیزات، بیل و ... برابر مقررات جمع آوری شد.
وی به مردم توصیه کرد: براساس تبصره 2 ماده 10 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی وباغ ها در مواردی که تخلف تغییرکاربری شناسایی می شود اگر اخطاری داده شده و توجه ای به آن اخطار نشود، سازمان امور اراضی و ماموران جهادکشاورزی می‌توانند با اخذ دستور قضایی به طور مستقیم وارد عمل شده و ساخت و ساز را متوقف و قلع و قمع کنند.
وی اضافه کرد: در مدت زمان اجرای طرح نوروزی حفاظت اراضی کشاورزی 926 مورد ساخت وسازهای غیرقانونی در اراضی کشاورزی قلع و قمع شد که از این میزان 822 مورد در اجرای تبصره 2 ماده 10 با اخذ دستور قضایی و 114 مورد نیز در اجرای احکام قضایی بوده است.
** افزایش ساخت و سازهای غیرمجاز در ایام نوروز
صیدی‌نژاد، درباره هدف از اجرای طرح حفاظت از اراضی در تعطیلات نوروزی گفت: تجربه چند ساله ما در سازمان نشان داده که به طور معمول در ایام تعطیلات نوروز اقدام به ساخت و سازهای غیرمجاز در باغ ها و زمین های زراعی افزایش پیدا می کند و برخی سودجویان این ایام را به فرصتی برای تطمیع شهروندان جهت خرد شدن اراضی کشاورزی، خرید و فروش قطعات و تغییرکاربری غیرقانونی تبدیل می کنند.
به گفته وی، براین اساس هدف اصلی سازمان برای اجرای طرح حفاظت از اراضی کشاورزی در تعطیلات نوروزی که هر ساله انجام می‌شود، جلوگیری از تغییر کاربری اراضی کشاورزی، آگاه سازی مردم کشورمان در خصوص قوانین و مقررات و فرهنگ سازی برای صیانت از زمین های زراعی و باغ های کشور است تا سودجویان نتوانند در زمان تعطیلات نوروز دست به اقدامات غیرمجاز خود بزنند.
وی اضافه کرد: در اجرای این طرح چند سالی است که گشت‌های حفاظت اراضی بیشترین فعالیت را در ایام تعطیلات نوروزی دارند. یعنی زمانی که تقریبا نیمی از ارگانهای دولتی در تعطیلات هستند، ماموران جهاد کشاورزی و مدیریت های امور اراضی سراسر کشور، اکیپ های گشت و کارکنان سامانه 131 در این زمان با حضور و فعالیت مستمر خود مانع تخلفات تغییرکاربری می‌شوند و خوشبختانه این اقدامات موفقیت‌آمیز هم بوده است.
معاون سازمان امور اراضی کشور درباره ارزیابی خود از عملکرد مدیریت امور اراضی استانها در اجرای برنامه نوروزی افزود: عملکرد همکاران سازمان در سطح ستاد و مدیریت‌های استانی در مجموع مثبت بوده و مدیریت های امور اراضی استانها بیشترین همکاری را با ستاد سازمان امور اراضی کشور داشته اند.
وی ادامه داد: در این مدت هم سامانه 131 در همه استان ها فعال و پاسخگوی تماس های مردم بود و هم گشت های حفاظت اراضی از 28 اسفندماه 1395 تا 13 فروردین 1396 یعنی بیش از دو هفته در تمامی ایام حتی در روزهای تعطیل 30 اسفند و اول فروردین مشغول فعالیت شبانه روزی بودند.
به گفته وی، حتی در برخی از استانها از روز 25 اسفند اجرای طرح حفاظت نوروزی را آغاز کردند و 18 روز ستادها در سطح استان و مرکز فعال بودند.
** 600 اکیپ فعال در طرح های نوروزی
معاون حفظ کاربری و اراضی یکپارچگی سازمان امور اراضی کشور درباره تعداد اکیپ گشت و مامور حفاظت اراضی در طول دوره زمانی مذکور گفت: در مجموع حدود 600 اکیپ گشت در این ایام فعال بودند که از این تعداد 453 اکیپ گشت ویژه شامل 787 نفر مامور به صورت فعال و روزانه از ابتدای طرح تا روز پایانی تعطیلات نوروزی عملیات حفاظتی داشتند.
صیدی نژاد اظهار داشت: تمامی خودروهای گشت مجهز به سیستم GPS و سایر امکانات و تجهیزات لازم برای رصد اراضی بوده و چه در ایام طرح حفاظت نوروزی و چه در طول سال موقعیت گشت ها و اقدامات آنها مرتبا هم در مرکز استان و هم از سوی مرکز کنترل سامانه 131 در سازمان کنترل و رصد می شود.
وی اضافه کرد: مجموع پیمایش خودروها در ایام اجرای طرح حفاظت نوروزی بالغ بر 584 هزار کیلومتر بوده که این رقم توسط سیستم gps خودروها ثبت شده است.
** سه استان گردشگری با بیشترین تغییر کاربری
صیدی نژاد با بیان این که همه استانها در ایام نوروز امسال فعال بودند، گفت: با توجه به حجم فعالیت و سطح عرصه های کشاورزی بیشترین فعالیت مربوط به خراسان رضوی بوده به طوری که با همکاری گسترده تمامی نهادها و دستگاههای ذینفع نقش حفاظتی، نظارتی، انتظامی و قضایی در این مدت منجر به شناسایی تغییر کاربری و صدور اخطار به دو هزارو 133 مورد شد.
وی تصریح کرد: مازندران با 450 مورد شناسایی تغییر کاربری و صدور اخطاریه در رتبه دوم استانی و اصفهان نیز با 257 مورد شناسایی و اخطاریه و 173 مورد توقف عملیات اجرایی در رتبه سوم قرار گرفت.
معاون حفظ کاربری و اراضی یکپارچگی سازمان امور اراضی کشور افزود: آنچه مشخص است بیشترین حجم شناسایی تخلفات تغییرکاربری و تخریب باغ ها و مزارع کشاورزی در این ایام مربوط به استان های گردشگرپذیر خراسان رضوی، مازندران و اصفهان بوده که این دو پدیده با هم رابطه مستقیم دارند.
** بیش از 8 هزار تماس با سامانه 131
صیدی نژاد درباره نقش سامانه ارتباطات مردمی 131 و میزان مشارکت مردم در حفاظت اراضی اظهارداشت: هدف اصلی ایجاد سامانه تلفنی 131 افزایش مشارکت مردم در راستای حفاظت اراضی کشاورزی و شناسایی تخلفات و همچنین ارائه مشاوره و پاسخگویی به سوالات مردم در این حوزه و اخذ نظرات و پیشنهادات مردمی بوده است.
وی افزود: این سامانه در دو سال اخیر نقش پررنگی در سرعت بخشیدن به کارهای حفاظتی و مطلع شدن از تغییرات کاربری اراضی کشاورزی داشته اند، زیرا در گذشته به طور معمول همکاران ما از اقدامات غیرمجاز دیرتر باخبر می‌شدند و حتی در برخی از تخلفات از دید کارکنان جهادکشاورزی استان خارج بود.
این مقام مسئول در سازمان امور اراضی کشور اضافه کرد: اما امروز با مشارکت مردم و اطلاع رسانی دقیق از سوی آنها که به دلیل آشنایی شان با سامانه ارتباط مردمی 131 است، توانسته ایم روند مثبت و خوبی برای جلوگیری از تغییرات غیرمجاز و تغییر کاربری های اراضی کشاورزی کشور داشته باشیم.
وی مجموع تماس هایی که در ایام نوروز 1396 در سامانه 131 ثبت شده را هشت هزار و 295 مورد اعلام کرد و گفت: از این رقم یک هزارو 385 مورد گزارش تغییر کاربری غیرمجاز بود که عوامل گشت خود را به موقع به محل رسانده و اقدامات لازم انجام شده است.
صیدی نژاد اضافه کرد: از این میزان حدود یک هزارو 299 مورد تماس نیز جهت دریافت مشاوره تماس گیرندگان درباره قوانین و مقررات مربوط به کاربری اراضی، خرید و فروش زمین‌های کشاورزی، تداخلات اراضی، واگذاری زمین و 592 مورد تقدیر و تشکر از عملکرد سامانه و اطلاع رسانی به ستاد و سازمان بوده است.
وی ادامه داد: بخشی از تماس ها نیز مربوط به تخلفات حوزه های منابع طبیعی، محیط زیست، اراضی شهری و ... بوده که موارد به مراجع ذیربط گزارش شده است.
** جرم تغییر کاربری کمتر از کالای قاچاق نیست
صیدی نژاد درباره برنامه گسترش حفاظت اراضی کشاورزی در سال جاری و سالهای آینده گفت: حفاظت زمین و به ویژه زمین های کشاورزی یک امر مستمر است و تا زمین هست و امکان تغییر کاربری برای افراد سودآوری دارد، بنابراین امر حفاظت از زمین صورت می‌گیرد.
وی براین باور است که جرم تغییر کاربری و نابودی اراضی از جمله اراضی کشاورزی کمتر از جرایم مربوط به قاچاق کالا و حتی مواد مخدر نیست، بنابراین حفاظت از اراضی کشاورزی در کنار تلاش برای تسهیل شرایط برای حمایت از تولیدکنندگان واقعی بخش کشاورزی همچنان از اولویت های اساسی سازمان به شمار می رود و گسترش برنامه‌های حفاظتی سازمان نیز با دقت و حساسیت بیشتری دنبال می شود.
وی اظهارداشت: ارتقای مجموعه حفاظتی در اختیار از طریق افزایش کمی، توسعه سخت افزاری و نرم افزاری سامانه، بهبود کیفی و تجهیز خودروها و توانمند سازی و ارتقاء آموزش ماموران گشت از برنامه های سازمان در سال جدید است.
وی اضافه کرد: در برخی شهرستانها یک خودرو وجود دارد و کمبود نیرو داریم و در برخی شهرستانها که وسعت بیشتری دارند پوشش دادن گشتها و نیروها به طور کامل صورت نگرفته است که به طور طبیعی پیگیر هستیم که این کمبودها رفع شود.
وی ادامه داد: به لحاظ ساختاری در حال پیگیری هستیم که با اخذ موافقت‌های لازم، استفاده از تجارب سایر دستگاهها، گشت‌های موجود را در قالب یگان رسمی، با کادر و لباس فرم و اعتبارات مشخص ساماندهی کرده و اثرگذاری خود را افزایش دهیم.
** کاهش 80 درصدی تغییر کاربری ها ناشی از برنامه جامع حفاظت اراضی طی دو سال اخیر
وی درباره اثرگذاری اقدامات ترویج و اطلاع رسانی در فرهنگ سازی حفظ اراضی و افزایش مشارکت مردم گفت: به طور طبیعی در کنار مجموعه اقدامات حقوقی که اثرات بازدارنده و سلبی دارند، انجام اقدامات ترویجی، آموزشی و اطلاع رسانی برای افزایش آگاهی های اجتماعی در خصوص قوانین و مقررات و فرهنگ سازی در خصوص ضرورت های حفظ باغ ها و زمین های زراعی هم در کوتاه مدت و هم بلند مدت اثرگذار بوده و می تواند ضمن کاهش تخلفات در این حوزه، هزینه های مادی و معنوی و معارض اجتماعی ناشی از برخورد ناگزیر دولت با متخلفان را نیز کاهش دهد.
وی ادامه داد: بررسی های ما و گزارش های دستگاه های نظارتی در استانها نشان می دهد که در یکی دو سال اخیر تاثیرگذاری برنامه جامع حفاظت اراضی قابل توجه بوده و مجموعه اقدامات سازمان باعث شده که در مناطقی که اراضی کشاورزی در معرض بیشترین تخریب بوده اند به طور میانگین تا 80 درصد کاهش یافته و در برخی مناطق حتی این معضل 100 درصد متوقف شده است.
وی با تاکید براین که اهداف سازمان برای حفاظت از اراضی و جلوگیری از تغییرات کاربری به خوبی محقق شده است، افزود: حتی بخش زیادی از شناسایی هایی که در ماهها وسالهای اخیر صورت می گیرد، به طور عمده شروع به تخلف مربوط به سنوات قبل بوده و اکنون با هماهنگی گسترده همه دستگاههای ذینغع حمایت دولت و کمک قوه قضائیه و نیروی انتظامی و مضاعف شدن عزم عمومی، علیرغم پاره ای کمبودها حفاظت از این عرصه ها به خوبی در حال انجام است.
در فروردین ماه 1359 قانون نحوه احیاء و واگذاری اراضی کشاورزی در حکومت جمهوری اسلامی ایران تهیه و به تصویب شورای انقلاب رسید.
در راستای قانون نحوه احیاء و واگذاری اراضی کشاورزی در ایران ستاد مرکزی هیات های هفت نفره واگذاری زمین با هدف واگذاری اراضی موات و منابع ملی به روستائیان و کشاورزان در سراسر کشور تاسیس شد در خرداد 1370 مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه روند اصلاحات ارضی را قانونی اعلام کرد و از این تاریخ به طور مجدد تشکیلات اصلاحات ارضی در وزارت کشاورزی ساماندهی شد.
در بهمن ماه 1371 از ادغام تشکیلات سازمان اصلاحات ارضی وستاد مرکزی هیاتهای هفت نفره، سازمان اموراراضی کشور تاسیس شد. سازمان امور اراضی کشور از این تاریخ به عنوان سازمانی مستقل و وابسته به وزارت کشاورزی (و پس از ادغام وزارت جهاد کشاورزی) با تنوعی از وظایف و ماموریت های حاکمیتی فعالیت می کند.
«حفظ کاربری، یکپارچگی، ساماندهی و توسعه اراضی» حوزه های اصلی ماموریتی سازمان در جهت مدیریت بر اراضی کشاورزی و واگذاری اراضی برای طرحهای کشاورزی و غیرکشاورزی است.
