تاریکی جاده های سیستان و بلوچستان و خطرات ناشی از آن

به گزارش ایران اکونومیست؛ شعار معروف 'دیر رسیدن بهتر از هرگز نرسیدن' چند سالی است که در فرهنگ ترافیکی کشور جا خوش کرده و نشان می دهد یکی از دلایل اصلی در بروز تصادفات جاده ای سرعت غیرمجاز است.
اما در سیستان و بلوچستان کمبود راه های با کیفیت و استاندارد و سرعت غیرمجاز از عوامل مهم تصادفات مرگبار و جان باختن شماری از هموطنان است.
استانی که از لحاظ بستر استاندارد راه های زمینی فقیرترین است بطوری که از افزون بر 25 هزار کیلومتر راه زمینی تنها 207 کیلومتر آن را جاده های چهارخطه شامل می شود و بقیه راه های آن دو طرفه و با عرض حداکثر هفت و نیم متر است.
از طرفی تاریکی و نبود سیستم های روشنایی در برخی نقاط خطرناک و حادثه خیز علت دیگر بروز تصادفات مرگبار در راههای سیستان و بلوچستان است.
بعضی از نقاط کوهستانی مانند گذرگاه کوله سنگی زاهدان به حدی تاریک است که چشمان رانندگان باید فقط به خط کشی ها متمرکز شود تا بتوانند جاده را در پیچ و خم ها تشخیص داده و از خطر سقوط به دره مصون بماند.
راه اصلی شمال سیستان و بلوچستان علاوه بر گذرگاه کوله سنگی و بزرگراه سرداران شهید دولتی مقدم، در منطقه کوهستانی حرمک و قسمتی از بزرگراه در حال احداث زاهدان- زابل از منطقه لوطک تا شهرستان زابل نیز با وجود مسکونی بودن فاقد روشنایی کافی است و از مناطق حادثه خیز محسوب می شود.
یکی از رانندگان ناوگان حمل و نقل عمومی برون شهری گفت: مشکلات راه اصلی شمال استان تنها به سامانه روشنایی ختم نمی شود و تاخیر چندساله در احداث بزرگراه زاهدان- زابل، تردد کامیون های ترانزیتی جاده چابهار- میلک و کارخانه سیمان سیستان نیز بارها از دلایل بروز تصادفات مرگبار در این مسیر بوده است.
وی که خود را حسین محمودی معرفی کرد، افزود: راه زابل- زاهدان از اوایل پیروزی انقلاب به ویژه از زمان ورود خودروهای تیزرو به جاده ها، به یکی از راههای پرحادثه تبدیل شده و تاکنون شمار زیادی از هموطنان به دلایل مختلف در این راه جان خود را از دست داده اند.
قسمت عمده ای از بزرگراه خلیج فارس در جاده زاهدان- خاش و برخی نقاط دیگر این جاده در جنوب استان نیز از روشنایی کافی بی بهره است.
دولت تدبیر و امید با اجرای طرح های بزرگی چون توسعه بندر چابهار، افزایش بازارچه های مرزی، ایجاد منطقه آزاد، گازرسانی، ساخت کارخانه های بزرگ پتروشیمی، لاستیک سازی، اجرای طرح های انتقال آب و آبیاری نوین و غیره در چند سال اخیر سیستان و بلوچستان را به یکی از مناطق در حال رشد تبدیل کرده و همت مساله موجب افزایش رفت و آمدها و بالارفتن ترافیک در راههای ارتباطی برون شهری شده است.
هر چند که دولت طرح ساخت و توسعه راه ترانزیتی چابهار- زاهدان- میلک را در حال اجرا دارد اما همین راهها نیازمند توجه بیشتر است که این مهم نیز با همکاری سایر دستگاهها با اداره کل راه و شهرسازی استان میسر می شود.
مدیرکل راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان اظهار داشت: تاکنون سیستم های روشنایی در 25 کیلومتر از جاده های استان اجرا شده اما متاسفانه هم اینک تنها چهار کیلومتر آن از روشنایی برخوردار است.
مسعود مالکی افزود: برای هر کیلومتر روشنایی در جاده 800 میلیون ریال هزینه صرف و چراغ های LED نیز به ارزش سه میلیون ریال بر روی هر تیر برق نصب شده است.
وی گفت: متاسفانه قانون گذار ردیف بودجه ای برای پرداخت هزینه برق مصرفی جاده ها تعیین نکرده و این دستگاه توان مالی برای پرداخت آن ندارد.
وی اظهار داشت: وزارت نیرو به دلیل ناتوانی مالی راه و شهرسازی، برق بسیاری از جاده های سیستان و بلوچستان را قطع کرده که علاوه بر کاهش ضریب ایمنی رانندگی در شب برای هموطنان، باعث شده سارقان تجهیزات، ترانس ها و لامپ های روی تیرهای چراغ برق جاده ها را نیز با خود به یغما ببرند.
مدیرکل راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان با رد شایعه نیمه کاره ماندن سامانه های روشنایی جاده ها به دلیل بدهی به پیمانکاران خاطرنشان کرد: پیمانکاران سیستم های روشنایی از این اداره طلبکار نیستند و شایعه نیمه کاره اجرا شدن این طرح به دلیل بدهی راه و شهرسازی به آنان، صحت ندارد.
مالکی گفت: بتازگی نقاط حادثه خیز گذرگاه کوله سنگی زاهدان با رنگ زرد و با هدف هشدار برای رانندگان خط کشی شده است تا بروز تصادفات کاهش یابد.
مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق سیستان و بلوچستان اما ادعای راه و شهرسازی در باره قطع برق تیرهای روشنایی در جاده های استان را تکذیب کرد.
غلامعلی رخشانی مهر اظهار داشت: اگرچه راه و شهرسازی موظف به پرداخت هزینه برق مصرفی سیستم روشنایی جاده هاست اما بر اساس قانون، وزارت نیرو برق هیچ جاده ای را قطع نمی کند حتی اگر دستگاه مربوطه توان پرداخت آن را نداشته باشد چرا که جان میلیون ها نفر با این کار به خطر می افتد.
وی ادامه داد: هم اینک برق تجهیزات روشنایی در جاده های سیستان و بلوچستان وصل است و راه و شهرسازی بابت نگرانی برای بالارفتن هزینه ها عمدا برق آن را قطع کرده است.
وی افزود: با وجودی که هم اینک راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان 2 میلیارد ریال بدهکار است اما شرکت توزیع نیروی برق ایمنی هموطنان را از هرچیزی مهمتر می داند و چنانچه به دلیل بدهی تصمیم به قطع برق بگیرد ابتدا سایر اشتراکات این اداره را قطع خواهد کرد نه برق جاده ها را.
مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق سیستان و بلوچستان همچنین تصریح کرد: بر اساس قانون این شرکت موظف به تامین برق جاده ها در حوزه مناطق شهری است و روشنایی مطلوب بزرگراه خلیج فارس در جاده زاهدان- خاش تا محدوده بیمارستان علی ابن ابیطالب (ع) زاهدان گویای این ادعاست.
رفت و آمد زیاد در جاده های اصلی استان پهناور سیستان و بلوچستان ایجاب می کند که دستگاه های دست اندرکار با همکاری و هماهنگی یکدیگر مشکلات را به حداقل برسانند.
فعال شدن جاده ترانزیتی میلک- زاهدان- خاش- ایرانشهر- چابهار و رفت و آمد خودروها به ویژه کامیون های ایرانی و خارجی ترافیک این جاده را به مراتب افزایش داده است.
از آنجایی که سیستان و بلوچستان پیشانی ایران اسلامی محسوب می شود باید زیربناها و سامانه های ارتباطی این استان به گونه ای پیشرفت داشته باشد که وقتی مسافران و رانندگان خارجی از طریق مرزهای رسمی این استان وارد ایران می شوند زیبایی های کشور در لحظه ورود برای آنان جذاب باشد.
گستردگی جاده های این استان که از شمال تا جنوب آن حدود هزار کیلومتر است، سبب شده 2 اداره کل راه و شهرسازی و 2 قرارگاه پلیس راه در شمال و جنوب آن ایجاد شود.