در روزهای ابتدایی هفته جاری بعد از ماه‌ها کشمکش و زورآزمایی بین نهادهای حاکمیتی و ذینفعان مختلف، وزارت نفت فرمول جدید نرخ خوراک پتروشیمی‌ها را ابلاغ کرد.
بر اساس این گزارش، در ابتدا قرار بود این فرمول صرفا تابعی از قیمت 4 هاب بزرگ منطقه‌ای گاز جهان باشد و قیمت گاز خوراک با توجه به نوعی از میانگین قیمت این هاب‌ها تعیین شده و به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی اعلام شود.
اما با فشار ذینفعان پتروشیمی‌های گازی که از نفوذ گسترده‌ای در مجلس و دولت برخوردار هستند، این فرمول از میانگین وزنی فروش داخلی و واردات و صادرات گاز طبیعی هم متاثر شد.
فارغ از اینکه با این فرمول، خوراک پتروشیمی‌ها با قیمتهای رانتی یا غیر رانتی در اختیار پتروشیمی‌ها قرار میگیرد یا نه، یکی از مزیت‌های مهم فرمول جدید نرخ خوراک پتروشیمی‌ها انعطاف و متصل بودن آن به قیمت نفت است.
بر اساس این گزارش، پس از اعلام فرمول نرخ خوراک پتروشیمی‌ها، بازار گمانه‌زنی درباره قیمت حاصل از این فرمول با قیمتهای فعلی نفت و گاز داغ شد. دامنه این گمانه‌زنی‌ها هم بسیار گسترده بود. چنانکه یک تحلیلگر وابسته به یکی از کارگزاری های بورس با 4 پیش‌شرط قیمت خوراک را 7.8 سنت اعلام کرد. یکی از سایت‌های بورسی دو بار محاسبه کرده و در بار نخست قیمت را 10.18 و در بار دوم قیمت را 9 سنت اعلام کرد.یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار هم برای انتشار این خبر تیتر «نرخ حداقل 11 سنتی با فرمول ضد رانتی» را برگزید تا نشان دهد محاسبات آنها به قیمت یازده سنتی رسیده است که با 7.8 سنت فاصله قابل توجهی دارد.
با این وجود، با توجه به اینکه معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت متکفل محاسبه قیمت خوراک بر اساس فرمول یاد شده است، به نظر می‌رسد مرجع اصلی برای این محاسبه، معاونت یاد شده باشد و گمانه‌زنی‌ها کمکی به ایجاد تصویری واقع‌نما از قیمت خوراک نمی‌کند.
بر این اساس، خبرگزاری فارس از 3 منبع و مقام مختلف در معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت کسب اطلاع کرد که محاسبات انجام شده در این معاونت برای قیمت خوراک بر اساس فرمول اعلامی و با توجه به قیمتهای فعلی نفت و گاز، قیمتی بین 8.5 تا 9 سنت را نشان می‌دهد.
البته باید به این نکته توجه داشت که قیمت خوراک تا پایان سال 94 همان 13 سنت باقی خواهد ماند و برای محاسبه قیمت در سال‌های آینده نیز متوسط قیمت در هر 6 ماه، معیار قیمت‌گذاری در 6 ماه بعد خواهد بود. اگرچه معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت به صورت ماهانه این قیمتها را محاسبه و اعلام خواهد کرد.
جزئیات فرمول نرخ خوراک پتروشیمی‌ها
به گزارش فارس وزیر نفت فرمول قیمت خوراک پتروشیمی‌های گازی را به شرح زیر ابلاغ کرد:
ماده ١- فرمول پایه محاسبه قیمت گاز سبک و شیرین تحویلی از شبکه سراسری گاز به عنوان خوراک واحدهای پتروشیمی به ترتیب زیر خواهد بود:
قیمت گازطبیعی در بازار تعیین شده * ٠,٥ + معدل وزنی قیمت داخلی، صادراتی و وارداتی * ٠.٥= قیمت گازطبیعی
الف-
تبصره- منظور از معدل وزنی قیمت داخلی، صادراتی و وارداتی، حاصل ضرب کل گاز فروخته شده منهای مقدار گاز وارداتی در متوسط قیمت فروش سایر مصارف داخلی(خانگی، تجاری، دولتی، عمومی، حمل و نقل و صنعت بدون احتساب فروش به پتروشیمی ها به عنوان خوراک) به علاوه کل درآمد حاصل از صادرات گاز و نیز کل پرداختی برای واردات گاز، تقسیم بر مقدار گاز فروخته شده برای سایر مصارف داخلی (خانگی، تجاری، دولتی، عمومی، حمل و نقل و صنعت غیر خوراک پتروشیمی ها) به علاوه مقدار صادرات گاز است (برابر با فرمول ذیل). این معدل در هر نیمه سال شمسی بر مبنای عملکرد نیمه گذشته سال محاسبه و ملاک عمل قرار خواهد گرفت.
ب- منظور از قیمت گاز طبیعی در بازار تعیین شده عبارت است از متوسط قیمت گاز در هر ماه در هابهای تعیین شده به عنوان نشانگر قیمتهای عمده فروشی گازطبیعی در مناطق رقیب در توسعه صنعت پتروشیمی ایران، شامل هنری هاب آمریکا، هاب آلبرتا کانادا و هابهای NBP انگلیس و FFT هلند.
ماده ٢- برای حفظ رقابت پذیری صنایع پتروشیمی متوسط قیمت گازطبیعی خوراک این صنایع در هیچ حالتی از نود درصد قیمتی که براساس بند ب ماده یک این ابلاغیه محاسبه می شود، بیشتر نخواهد شد.
ماده ٣- قیمت گازطبیعی موضوع این ابلاغیه از ابتدای فروردین تا انتهای شهریور ١٠ درصد کمتر از قیمتهای محاسبه شده در ماده ١ و از ابتدای مهرماه تا انتهای اسفندماه ١٠ درصد بیشتر از قیمتهای محاسبه شده در ماده ١ است.
ماده ٤- این فرمول قیمت از ابتدای سال ١٣٩٥ تا ابتدای سال ١٤٠٥ معتبر است.
تبصره – برای واحدهای در دست بهره برداری و نیز طرحهای در دست اجرا و یا جدید، اعمال فرمول قیمت تعیین شده، منوط به عقد قرارداد بلند مدت خرید خوراک گاز با شرکت ملی گاز ایران و اجرایی شدن آن است.
ماده ٥- مبنای محاسبه و اعلام قیمت گاز، مترمکعب مصرفی خواهد بود و در مواردی که قیمتها در هاب های جهانی به میلیون Btu اعلام می شود در محاسبات هر ٢٨,٣ مترمکعب گاز معادل یک میلیون Btu فرض می شود.
ماده ٦- منظور از خوراک مصرفی واحدهای پتروشیمی، همه مصارف واحدها پس از کسر مصارف سوخت آنهاست. در مجتمع های پتروشیمی و مناطق ویژه اقتصادی انرژی و پتروشیمی که به دلیل سامانه درونی شرکتهای خریدار گازطبیعی، سنجش جداگانه میزان مصارف خوراک و سوخت ممکن نیست، نسبت سوخت و خوراک مصرفی در هر مورد براساس اعلام معاونت برنامه ریزی وزارتخانه تعیین و جهت انجام محاسبات و صدور صورتحساب به شرکتهای تابعه ذیربط ابلاغ می شود.
ماده ٧- معاونت برنامه ریزی وزارت نفت مکلف است با رعایت این ابلاغیه، هر ماهه قیمت گازطبیعی سبک و شیرین تحویلی از شبکه سراسری گاز کشور به عنوان خوراک واحدهای پتروشیمی را به صورت ریالی محاسبه و جهت اجرا به شرکتهای تابعه ذیربط ابلاغ کند.
تبصره – مبنای تسعیر نرخ ارز در هر ماه متوسط نرخ تسعیر ارز رسمی بانک مرکزی خواهد بود.
فارس
