سلسله اتفاقات ریز و درشت سیاسی در چند روز اخیر در رسانههای دنیا بازتاب و بازخورد فراوان داشته و کشورهای مختلف نسبت به این رویدادهای دیپلماتیک واکنش نشان دادهاند؛ اقدامات خلاف حقوق بشر در عربستان سعودی و به تبع آن رفتار قابل نقد عدهای در داخل ایران در تسخیر سفارت این کشور عربی باعث شد که در چند روز اخیر، دنیا میدان نبردهای دیپلماتیک چندین کشور با ایران باشد.
یکی از نکات قابل بحث درباره واکنش کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به موضوع تجمع ایرانیان برابر سفارت سعودی در تهران، اعلام قطع رابطه دیپلماتیک چند کشور کوچک عربی با ایران بزرگ بوده است؛ اقدامی که باب شیطنت های غیر ورزشی را بار دیگر برای فدراسیونهای فوتبال این کشورها باز کرده است.
فیفا تاکید زیادی دارد بر این که میدان فوتبال، عرصه نزاعهای سیاسی نباشد و هیچ گونه جبهه بندی یا سوگیری سیاسی در مناسبات فوتبال دخالت نکند، با این حال بارها دیدهایم که برخی کشورهای عرب حوزه خلیج فارس از اختلافهای سیاسی دستاویزی برای شیطنت فراهم کردهاند و به تیم های فوتبال ایرانی – تیم ملی و باشگاهها – سخت گرفتهاند.
نمونه نزدیکش در همین فصل اخیر لیگ قهرمانان آسیا رقم خورد، جایی که تیمهای ایرانی مانند نفت تهران و پرسپولیس در عربستان با مشکلات عدیده و گاهی توهین آمیز روبرو شدند.
در بین کشورهای مختلف، عربستان سعودی بیش و پیش از همه، پرچمدار شیطنت علیه فوتبال ایران است و تا دری به تخته می خورد بر طبل "ما در ایران بازی نمیکنیم چون امنیت نداریم!" میکوبد؛ گزارهای که به هیچ وجه تاکنون مورد قبول جامعه جهانی قرار نگرفته و هیچ نهادی از جمله کنفدراسیون فوتبال آسیا تن به آن نداده است.
با این حال عربهای سعودی همچنان به دنبال فرصتی تازه میگردند که به فوتبال ایران لطمه بزنند. به ویژه این که امسال، دو تیم برای صعود به جام جهانی 2018 روسیه در حال جنگ و مبارزه – فعلا غیر مستقیم – با هم هستند.
اکنون که عربستان سعودی اعلام کرده حاضر نیست در ایران به مصاف تیم ملی کشورمان برود و این احتمال وجود دارد که ایران در مرحله نهایی انتخابی جام جهانی با این تیم همگروه شود، نگاه کوتاهی انداختهایم به جدول بازیها و احتمال رویارویی ایران با عربستان سعودی، بحرین، امارات و قطر که سه تیم اخیر نیز به احتمال فراوان در آن مرحله در پازل سعودیها بازی میکنند.
در صورت همگروهی ایران با هر یک از این تیمها از اکنون میشود پیشبینی کرد که تیم ملی برای دریافت ویزای این کشورها، اسکان در هتل، زمین تمرین، هماهنگیهای درون و بیرون زمین، نحوه ورود به فرودگاه و ترانزیت و تمام موارد از این دست با مشکل روبرو خواهد شد.
آنچه در پی میآید، صرفا یک پیشبینی بر اساس شرایط موجود تیمها در جدول گروههای هشتگانه مرحله دوم مقدماتی جام جهانی و رنکینگ فعلی تیمها در رده بندی فیفا است و در نتیجه این احتمالها ممکن است در هنگام قرعهکشی مرحله نهایی مقدماتی جام جهانی تغییر کند.
* تعداد تیمهای صعود کننده به مرحله نهایی مقدماتی جام جهانی
مرحله دوم مقدماتی جام جهانی 2018 اکنون در هشت گروه برگزار میشود و قرار است در پایان تیمهای نخست هر گروه به همراه چهار تیم دوم که بیشترین امتیازها را کسب کردهاند – مجموعه 12 تیم - به مرحله نهایی راه یابند. این 12 تیم در مرحله نهایی در دو گروه شش تیمی تقسیم شده و با هم رقابت میکنند تا در پایان دو تیم نخست هر گروه مستقیما به جام جهانی و بهترین تیم سوم به دیدار پلیآف صعود کنند.
* وضعیت فعلی گروههای هشتگانه
تیمهای حاضر در این مرحله تا پایان مرحله دو یا سه دیدار باید انجام دهند تا این لحظه وضعیت جدول گروهها به گونهای است که تقریبا میتوان تیمهای صعود کننده به مرحله نهایی را پیشبینی کرد.
گروه A
در این گروه عربستان سعودی با 16 امتیاز اول است و امارات با 13 امتیاز در رده دوم جای دارد.
گروه B
استرالیا در این گروه 15 امتیازی و صدرنشین است و اردن با 13 امتیاز این تیم را تعقیب میکند.
گروه C
در این گروه قطر با 18 امتیاز تیم نخست جدول است و هنگ کنگ شگفتی آفرین با 14 امتیاز دوم است.
گروه D
در این گروه نیز ایران با 14 امتیاز در رده نخست قرار دارد و عمان یازده امتیازی در جایگاه دوم نشسته است.
گروه E
در این گروه ژاپن با 16 و سوریه با 15 امتیاز اول و دوم هستند.
گروه F
در این گروه تایلند با 13 امتیاز صدرنشین است و عراق با هشت امتیاز دوم است.
گروه G
در گروه هفتم رقابتها کره جنوبی با 18 امتیاز صدرنشین است و کویت و لبنان هر دو با 10 امتیاز به فکر دوم شدن هستند.
گروه H
و در نهایت در گروه هشتم، کره شمالی با 16 و ازبکستان با 15 امتیاز در ردههای اول و دوم جای دارند.
* پیشبینی اولیه گروه ایران در مرحله نهایی
با فرض این که همین رده بندیها تا پایان مرحله گروهی پا برجا باشد، ترکیب دو گروه مرحله نهایی مقدماتی جام جهانی – با توجه به جایگاه تیمهای صعود کننده به این مرحله در رنکینگ فعلی فیفا – به این صورت خواهد بود:
* تیمهای صعود کننده
ایران، کره جنوبی، ژاپن، عربستان، استرالیا، قطر، تایلند، کره شمالی، ازبکستان، سوریه ، هنگ کنگ، اردن (امارات)
تنها نقطه ابهام در اینجا صعود یکی از تیمهای امارات و اردن است که هر دو فعلا 13 امتیازی هستند و یکی از این دو میتواند به عنوان چهارمین تیم دوم گروه به مرحله نهایی راه یابد.
* در صورت صعود امارات
اگر فرض را بر این بگیریم که بر اساس رده بندی فعلی تیمها در گروههای خود، قرار باشد دو گروه نهایی چیده شود اگر امارات به جای اردن صعود کند، سیدبندی این چنین خواهد بود:
سید یک: ایران و کره جنوبی
سید دو: ژاپن و استرالیا
سید سه: امارات و ازبکستان
سید چهار: عربستان و قطر
سید پنج: سوریه و کره شمالی
سید شش: هنگ کنگ و تایلند
در این صورت اتفاق بد برای ایران این گونه رقم خواهد خورد که با تیمهای امارات و عربستان در یک گروه قرار گیرد.
* در صورت صعود اردن
اگر فرض را بر این بگیریم که بر اساس رده بندی فعلی تیمها در گروههای خود، قرار باشد دو گروه نهایی چیده شود، اگر اردن به جای امارات صعود کند، سید بندی این چنین خواهد بود:
سید یک : ایران و کره جنوبی
سید دو: ژاپن و استرالیا
سید سه: ازبکستان و عربستان
سید چهار: قطر و اردن
سید پنج: سوریه و کره شمالی
سید شش: تایلند و هنگ کنگ
در این صورت هم اتفاق بد، همگروهی ایران با تیمهای عربستان و اردن یا قطر است.
همان طور که مشاهده کردید با وضعیت موجود در گروهها، ایران در مرحله نهایی قطعا با یکی از سه تیم عربستان، قطر و اردن همگروه خواهد شد و این احتمال وجود دارد که امارات هم به گروه ایران اضافه شود.
همگروه شدن با دو تیم عربی که از اکنون شمشیر را برای ایران از رو بستهاند، زنگ خطر را برای فدراسیون فوتبال ایران و همه نهادهای مرتبط با تیم ملی به صدا در آورده است. به این مشکل بالقوه، این را هم اضافه کنید که ممکن است ایران با تیمهای مانند کره شمالی، هنگ کنگ یا تایلند همگروه شود که در آن صورت برنامه سفر تیم ملی به این کشورها هم به دلیل فاصله زیاد و سختی راه با مشکل مضاعف همراه خواهد شد.
اگر میخواهیم فوتبال ایران از این رویداد سربلند بیرون بیاید و برابر حریفان قلدر، شرور و دور، پیروز باشد، باید از امروز تدارکات لازم را برای آن فراهم کنیم. حمایت تام و تمام از تیم ملی در برهه کنونی، شرایط لازم برای موفقیت تیم ملی است. در غیر این صورت شاید دور از تصور نباشد که روزی در یکی از ورزشگاههای کشورهای عربی این سو و آن سوی خلیج فارس، فوتبالیستهای قطری، اماراتی، اردنی یا سعودی با پرچم سبز آل سعود، برابر دیدگان مغموم ملیپوشان ایران، خوش رقصی کنند؛ اتفاق شومی که یک بار در منامه بحرین رخ داد و کام ایران و ایرانی را تلخ کرد.
تاریخ، تکرار مکررات است اگر از آن درس نگیریم و عبرتهایش را چراغ راه آینده قرار ندهیم. تیم ملی فوتبال تا رسیدن به جام جهانی روسیه به حمایت نیاز دارد؛ حمایتی از روی عقیده و با انگیزه ملی و نه صرفا حمایت زبانی و در حد حرف.
جامعه فوتبال ایران همصدا و یکدل تا بهار 96 - زمان انجام آخرین دیدارهای مقدماتی جام جهانی 2018 – باید فقط به اهتزاز پرچم سه رنگ ایران در مسکو بیندیشند؛ هر کاری در راستای تحقق نیافتن این آرمان، خیانت به عشق و امید مردم ایران است.