پروفسور یوسف ثبوتی، طی سخنانی در دانشکده علوم زیستی دانشگاه تربیت مدرس، به مروری بر پژوهش و آموزش عالی در ایران پرداخت و با اشاره به افزایش تعداد مقالات پراستناد محققان کشور در مجامع علمی بر توانمندی پژوهشگران ایرانی تأکید کرد و گفت: وقتی صحبت از آموزش عالی به میان میآید برخی تنها به مطرح کردن مسائلی همچون بازار فروش پایاننامه، دزدی مقالات، کم سوادی دانشجویان و اساتید و مدرک گرایی بیمحتوا بسنده میکنند؛ اما اگر این ضعفها و کاستیها را میبینیم باید به نقاط قوتی که وجود دارد مانند سهم رو به رشد ایران در تولید علم دنیا هم بپردازیم.
وی افزود: پژوهشگران کشور با بودجه نامناسب در تولید علم سهیم میشوند و این نشان دهنده توانایی جامعه علمی کشورمان است.
دکتر ثبوتی به سلامت دانشگاههای کشور اشاره کرد و گفت: صادقترین انسانها که همانا جوانان این مرز و بوم هستند، در دانشگاهها حضور دارند. دانشگاه به دلیل ماهیت خاص خود، مکانیزم گندزدایی دارد و اگر در مقاطعی دچار آلودگی شود این قابلیت را دارد که دوباره خودش را پاک و بری از ناخالصیها کند.
رییس گروه علوم پایه فرهنگستان علوم افزود: در طول سال بسیاری از پژوهشگران جوان خود را به دلیل ترک کشور از دست میدهیم . نیمی از نخبگان کشور که هم اکنون در آمریکا مشغول کار و تحصیل هستند، در ده سال گذشته ایران را ترک کردهاند.
دکتر ثبوتی گفت: در وضعیت فعلی آموزش عالی کشور شامل اساتید و دانشجویان توانایی بالایی در یادگیری یافتههای روز دنیا دارند؛ اما مشکل پس از این مرحله آغاز میشود. در این جامعه فارغ التحصیلان قادر نیستند یادگرفتههای خود را به اثری که در جامعه خریدار داشته باشد تبدیل کنند. آنها کارآفرین نیستند. نه دانشگاهیان از فوت و فن لازم برخوردارند و نه صنایع توان لازم را برای بهرهگیری از دانش و معلومات دانشگاهیان دارند.
وی در پایان بار دیگر به روند رو به رشد پژوهش در کشور اشاره کرد و گفت: در 20 سال نخست راهاندازی دانشگاه تهران هیچ پژوهشی از ایران در مجلات بینالمللی دیده نمیشود. در دهه 40 چند مورد وجود دارد. با وقوع انقلاب و جنگ این روند متوقف شد . در دهه 70 تنها کارهای نظری صورت میگرفت چرا که کار عملی آزمایشگاه و زیرساختهای خاصی طلب میکرد؛ اما در دهه 80 درجهای از بلوغ در نظام پژوهشی کشور دیده شد که تا به امروز نیز در حال گسترش است.