بسته اقتصادی روحانی بورس را ترکاند

علاوه بر تصويب برجام توسط نمايندگان مجلس، سخنان تلويزیونی رييس‌جمهور كه حكايت از بهبود اوضاع سياسی و اقتصادی كشور داشت، اميدواری زيادی به اهالی تالار شیشه ای بورس داد تا با اطمينان بيشتری در بازار معامله كنند.

حسن روحاني در اين گفت‌وگوي زنده تلويزيونی، بر پايبندی وعده‌های دولت براي تعامل سازنده با دنيا، نجات اقتصاد و احيای اخلاق تاكيد كرد و گفت كه همه برای جهش در توليد و شكوفايی اقتصاد آماده شوند.

براساس اعلام رييس‌جمهور بسته جديد خروج از ركود كه شامل سياست‌های كوتاه‌مدت است در30 بند تدوين شده كه براساس آن قرار است دست بانك‌ها برای ارائه تسهيلات بازتر و تسهيلات ارزان‌تر پرداخت شود ضمن آنكه نرخ سود بانكي نيز متناسب با نرخ تورم كاهش می‌يابد.

به گفته روحانی، كاهش نرخ سپرده قانونی بانك‌های خوش حساب، كاهش نرخ سود در بازار بين بانكی، تخصيص 7.5‌هزارميليارد تومان در مدت دو هفته از طريق بودجه براي طرح‌هاي عمرانی زودبازده، تسهيل صادرات و ارائه تسهيلات به خريد كالاهاي بادوام با اقساط طولانی از ديگر بندهاي اين بسته جديد است.

اميد تازه‌ به بازار سهام

پیش از این بورس تهران در شرايطی با ركود مزمن دسته و پنجه نرم می‌كرد و در انتظار انتشار اخبار خوش سياسی و اقتصادی بود كه با تصويب برجام در مجلس روند مثبت خود را آغاز كرد و همزمان پس از سخنان هفته گذشته رييس‌جمهور درخصوص مسائل اقتصادی به روند صعودی خود شدت داد به‌طوري كه سخنان رييس‌جمهور در خصوص مسائل اقتصادی در كنار تصويب برجام در مجلس توانست روند منفی بورس را متوقف كرده و اميد تازه‌ ای به بازار سهام تزريق كند.

این در حالی است که لغو تحریم های ایران به گفته مقام های اروپایی تا بهار 2016 طول خواهد کشید. طی روزهای قبل نیز محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت نیز ابراز امیدواری کرده بود تا بهار 95 تحریم ها لغو شود.

با این اوصاف آنچه که از این پس می توان برای بازار سهام انتظار داشت تزریق آرام و تدریجی امید با ورود سرمایه های پارک شده در بازار خواهد بود تا در نقطه ای که به ورود پول های تازه در این بازار دوباره احیاء شده بیانجامد.

چرا رکورد بر بورس سایه افکند؟

در این باره یک کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه بسته 30 بندی خروج از رکود رییس جمهور نیازمند توضیح جامع از سوی وزاری اقتصادی دولت است، عنوان کرد: کنترل تورم های لجام گسیخته همواره به دنبال خود رکود را در پی دارد. این موضوع اگر چه در ادبیات اقتصادی طبیعی است اما برای جامعه به دلیل تولید سیاست های انقباضی همواره با دشواری وربرو است.

جعفر حسینی با اشاره به وضعیت بانک ها در شرایط رکودی کشور، افزود: سیستم بانکی ایران در سال های گذشته به توجه به حجم متورم مطالبات معوق و مشکوک الوصول خود و نیز ذخایر ناشی از آن اقدام به اعطای سپرده و حتی تقسیم سود نقدی در مجامع خود کردند در حالی که از این ذخایر همواره به عنوان هزینه در صورت های مالی و حسابدرای یاد می شود. این هزینه ها علاوه بر کاهش سود عملیاتی بانک ها و شرکت های تابعه آنها باعث افت قیمت ها نیز می شود.

وی ادامه داد: کاهش سودآوری بانک ها در ایجاد رکود در بازار سهام بی تاثیر نبوده و باعث تحمیل شرایط سختی بر این بازار شده است. اما سخنان رییس جمهور و اقدام جدی برای ورود به دوران رونق با بکارگیری بسته های عملیاتی نوید پایان دوران سخت بازار سرمایه پس از یک دوره رکود فرسایشی دشوار را می دهد.

بازار سهام در حداقل کف قیمتی

وی با بیان اینکه امیدواری فعالان بازار سهام به چشم انداز آینده بسیار تقویت شده است، افزود: در حال حاضر قیمت سهام اغلب صنایع بورسی از جمله در گروه بانکداری به کمتر از ارزش ذاتی تنزل یافته و این یعنی اینکه بازار سهام در حداقل کف قیمتی خود قرار گرفته است.

این در حالی است که با اجرایی شدن توافق برجام می توان امید وار بود که سرمایه گذاران خارجی در چند ماه آینده به بازارهای ایران هجوم خواهند آورد که خود عاملی برای پس گرفتن بازدهی های از دست رفته در آینده نزدیک خواهد بود.

در مقابل اما یک کارشناس دیگر بازار سرمایه با اعتقاد به اینکه مشکلات بنیادی اقتصاد ایران در کوتاه مدت حل نخواهد شد، می گوید: آنچه که اقتصاد کشور برای برون رفت از رکود و دستیابی به رونق واقعی نیاز دارد، اراده ملی و همبستگی بخش دولتی و خصوصی برای نیل به این هدف است.

چند دستگی و تصمیم گیری های چند قطبی تنها باعث خواهد شد که در کوتاه مدت نسیمی بر اقتصاد ایران بوزد و دوباره به حال قبل خود باز گردد.

بازده بازار سهام در دوره های 10 ساله

علی کشاورز با بیان اینکه اقتصاد ایران در صورت عدم راهکاری برای حل مشکلات ریشه ای خود به پایان خط خواهد رسید، افزود: بورس به عنوان آیینه تمام نمای اقتصاد کشور همواره تصویری واضح از شرایط موجود کشور ارایه کرده است. در حال حاضر اغلب کارخانجات با دپوی محصول و کسب و کار در رکود سراسری فرو رفته اند و اقدام های کوتاه مدت همچون بسته های رونق یا خروج از رکود فقط مسکن های کوتاه مدت برای سرپا نگاه داشتن این اقتصاد است.

به باور وی، همه مشکلات ایران به تحریم ها گره نخورده و بنابراین با توافق هسته ای نمی توان انتظار داشت که همه مشکلات یکشبه کنار زده شوند. مشکلات بنیادی اقتصاد ایران ریشه ای به قدمت کمتر از نیم قرن دارد که برای حل آنها فقط یک راه حل وجود دارد و آن اراده جمعی همه نیروهای کشور و اتحاد برای خروج از رکود است.

کشاورز ادامه داد: شرایط اقتصاد ایران به گونه ای است که اگر بازه های 10ساله رشد بورس را در نظر بگیریم، در می یابیم که با احتساب نرخ بهره مرکب 20 درصدی هیچ رقمی بر ارزش بورس ایجاد نشده و بنابراین اقتصاد ملی با رشد واقعی همراه نبوده است. در این میان تنها سفته باز از سود بهره برده است.

به گفته وی ،افزایش شاخص های بورس ناشی از واقعیت رشد در اقتصاد ایران نیست، زیرا وقتی به نرخ تورم تنزیل می شود، درمی یابیم که بازدهی بدست آمده برابر با صفر بوده است.

کشاورز افزود: با نگاهای به بازده بازار سهام در دوره های 10 ساله در می یابیم که بورس در هر دوره از بازدهی 20 درصدی برخوردار شده بطوریکه از سال 73 تا 83 از یک موج رشد و در سال های بین 84 تا 94 نیز از یک موج صعودی برخوردار بوده است؛ با این تفاوت که تنزیل آن به نزخ روز تورم برابر با بازدهی صفر است.

تحلیل تکنیکال به پاشنه آشیل بازار تبدیل شد

یک کارشناس دیگر بازار سرمایه نیز برخورداری از دیدگاه سیستماتیک از سوی متولیان بازار سرمایه را ضروری می داند و می گوید: اینکه اوضاع و احوال بورس تا این حد آشفته می شود ناشی از عواملی است که می بایست بلافاصله شناسایی شوند. تکنیکالیست‌ها معتقدند روند شاخص باید در نقطه ای شکسته شود در حالی که تحلیل تکنیکال به پاشنه آشیل بازار تبدیل شده است.

اینکه برای افزایش قیمت سهام باید تا 20 برابر حجم مبنای سهم معامله شود اما برای تخریب آن حتی برابر با حجم مبنا هم می تواند معامله صورت گیرد، اتفاقی است که باید برای آن یک جواب واضح پیدا کرد.

سید علی موسوی با بیان اینکه اغلب ریسک‌های بازار سهام ناشی از عوامل روانی حاکم بر این بازار است، افزود: در شرایط بحرانی عده ای در بورس در برابر تحلیلگرهایی می نشینند که با شعبده بازی معتقدند شاخص باید در نقاطی از رشد که کاهش و یا اصلاح داشته باشد. این موضوع متاسفانه مورد پذیرش متولیان بازار هم واقع شده و گویی تحلیل تکنیکال به بازار سرمایه تحمیل شده است.

وی افزود: این دسته از افراد کسانی هستند که با سوء استفاده از شرایط منفی بازار به دنبال شناسایی سود خود هستند و برای جلوه دادن شرایط بد و یا حتی گرفتن امتیاز در سطوح بازیگران حقوقی بازار و حتی بازهای سیاسی وی خواهند شرایط مورد نظر خود را بر بازار تحمیل کنند.

بازار سهام در حال حاضر از آینده روشن و قابل اعتمادی برخوردار شده است که در صورت حمایت همه جانبه متولیان بازار سهام از جمله در زمینه معاملات اعتباری و نیز حمایت دولت در تسهیل و رفع متغییرهای کلان در کنار آرامش سیاسی می توان به تداوم آن امید وار بود.