در این نوشتار با کمک منابع معتبر بینالمللی و گفتوگو با کارشناس، برخی از این دردهای عاطفی را توضیح داده و روش مقابله با آنها را نیز مطرح کردهایم.
رنج پذیرفته نشدن
شاید دوستتان پاسخ تماس های تلفنی تان را ندهد، یا نامزدی تان به هم بخورد یا این که همکاران تان شما را نادیده بگیرند، تمام این موارد بسیار ناراحت کننده است و به شما صدمه می زند. در این گونه مواقع ممکن است از دست خودتان یا به طور کلی از دنیا عصبانی شوید. حتی اگر نبود پذیرش از جانب دیگران کم و مختصر باشد، بازهم دردآور است و می تواند موجب شود شما نسبت به وجود خود دچار تردید شوید. با روش هایی ساده می توانید این احساس بد را از خود دور کنید. مثلا انتقاد دیگران را نپذیرید و خودتان را ملامت نکنید. با متمرکز شدن روی قدرت و توانایی های خود، اعتماد به نفس از دست رفته تان را بازیابید و با افراد جدید دوست شوید و جای خالی قدیمی ها را پر کنید.
دلا خو نکن به تنهایی!
هرقدر ارتباط کمتری با اطرافیان داشته باشید و از دیگران دور بمانید، سخت تر می توانید با افراد جدید دوست شده یا حتی با دوستان قدیمی تان که مدتی آنها را رها کرده اید، دوباره ارتباط برقرار کنید. اگر به این نتیجه رسیده اید کسی شما را دوست ندارد یا به شما توجه نشان نمی دهد، سعی کنید با این بدبینی مبارزه کنید. این بدبینی ممکن است ناشی از این تصور باشد که دیگران به شما دیدی منفی دارند. پس بهتر است با منطق و فکری روشن به این تصور خود توجه کنید و از خود بپرسید دلیل این که دیگران ممکن است چنین نگاهی به شما داشته باشند، چیست. بیشتر مواقع معلوم می شود شما نسبت به ارزش های خودتان دچار تردید هستید و رفتارهای خودتخریبی دارید. نسبت به خودتان منصف باشید و با برقراری ارتباط قوی با دیگران به تدریج از این احساسات بد خود را دور نگه دارید.
درد عاطفی ناشی از شکست
وقتی در رسیدن به هدف مورد نظرتان باز می مانید و با شکست مواجه می شوید، اعتماد به نفس تان صدمه می بیند و این موجب اشتباه و خطاهای دیگر و شکست های بیشتر می شود. برای پیشگیری از مشکلات پس از شکست در کاری باید از از نزدیکان خود یا افرادی که می توانند به شما کمک کنند راهنمایی بخواهید و به وسیله آنها وضعیت موجود و دلایل شکست خود را بررسی کنید. این روش کمک می کند شما واقعیت را به خوبی درک کرده و علت فقدان موفقیت تان را دریابید و بدانید قرار نیست شکست در ذات کسی نهفته باشد، بلکه خطاها و ناآگاهی ها، او را در کاری ناموفق می کند. بنابراین با این دانش نه تنها هنگام مواجهه با هر شکستی دچار عذاب روحی نمی شوید، بلکه آن را فرصتی برای یادگیری و موفقیت های آینده خواهید دید.
عزت نفس موفقیت می آورد
داشتن عزت نفس پایین می تواند سلامت عاطفی تان را به خطر اندازد. هرگاه عزت نفس تان کم می شود، تردید به خود و ارزش هایتان شروع می شود و با قضاوت اشتباه در مورد خودتان قدم های اشتباه بیشتری برمی دارید. این موضوع از عزت نفس تان بیش از پیش می کاهد و تصور می کنید خودتان مسئول تمام اتفاقات بد در زندگی تان هستید و احساس لایق بودن را - که برای موفقیت در زندگی بسیار مهم است- از دست می دهید. باید به یاد داشته باشیم هرگز نباید نسبت به خود و ضعف هایمان بی رحمانه رفتار کنید و فهرستی از توانایی های خود را در ذهن نگه دارید. در عین حال سعی کنید تحسین و تمجید دیگران را بدون هیچ خجالتی بپذیرید و به این ترتیب با بالا بردن عزت نفس تان، دردهایتان کمتر می شود.
از کاه، کوه نسازید
دکتر محسن فرمهینی فراهانی، متخصص علوم تربیتی و عضو هیات علمی دانشگاه شاهد در گفت وگو با جام جم از منظر دیگری به این موضوع نگاه می کند و می گوید: برخی افراد که سنین پایینی دارند یا از تجربه کمتری در زندگی برخوردارند، از کاه، کوه می سازند و احساس می کنند مشکل شان بسیار بزرگ است یا هیچ کسی در دنیا مثل آنها از مشکلات رنج نمی برد.
دکتر فراهانی: اگر می خواهیم بر مشکلات و بحران های عاطفی غلبه کنیم. باید صبر و تحمل را هم بیاموزیم و این فاکتور کلیدی را هم در زندگی مان تمرین کنیم |
اما به قول فراهانی، افراد با سنین بالاتر و تجربه بیشتر در زندگی، معمولا برخورد منطقی تری با مشکلات دارند و به جای بزرگ کردن مشکل، سعی می کنند آن را برطرف کنند. این برخورد پخته تر با مشکلات، راهکاری است که به عقیده این متخصص علوم تربیتی، می تواند دردهای عاطفی را در زندگی کاهش دهد.
حل مسأله را یاد بگیرید
هیچ کسی از بدو تولد، عالم و فرزانه به دنیا نمی آید. برای مقابله با دردهای عاطفی هم این قضیه مصداق دارد. مقابله با این دردهای عاطفی، آموختنی است و فرد باید این مهارت ها را به طور متناوب در طول زندگی اش بیاموزد. فراهانی بر این باور است که باید نظام رسمی و نظام غیررسمی آموزش در خانواده ها، مدارس و جامعه، این آموزش ها را به شهروندان ارائه دهد: «راه حل مقابله با مشکلات، دردهای عاطفی و ناراحتی های روانی، آموختنی است و هرچقدر نظام آموزشی روی این مسائل سرمایه گذاری کند، به همان نسبت هم این مشکلات در جامعه کمتر خواهد شد.»
صبر، دروازه ورود به آرامش
عصبیت و کم طاقتی در جامعه زیاد شده، نشان به این نشان که اگر خیلی برای هم وقت نگذاریم، سریع از کوره در می رویم . همه فرآیندهای زندگی به شکلی سریع و بی وقفه در حال گذر است. البته بخشی از این مشکل هم واقعا دست ما نیست. زندگی آپارتمانی و سبک زندگی شهرنشینی، ناخودآگاه آستانه تحمل آدم ها را پایین می آورد.
این متخصص علوم تربیتی خاطرنشان می کند اگر می خواهیم به مشکلات و بحران های عاطفی غلبه کنیم، باید صبر و تحمل را هم بیاموزیم و این فاکتور کلیدی را هم در زندگی مان تمرین کنیم.
همین صبر و تحمل هم به اعتقاد این استاد دانشگاه، به آموزش رسمی و غیررسمی نیاز دارد. یعنی برخلاف تصور مردم، این طور نیست که یک فرد عصبانی که مدام از دردهای عاطفی رنج می برد، شرایط عاطفی اش قابل تغییر نباشد، بلکه می توان اضافه کردن چاشنی صبر و حوصله به زندگی های امروزی را هم به این گونه افراد آموخت.
دردها، سنگ محک زندگی
چشم ها را باید شست. چه کسی گفته درد کشیدن و مشکل داشتن، به خودی خود بد است. اصلا اگر دنیا فقط محل خوشی و شادی باشد و هیچ دردی در آن نباشد، آن وقت قطعا ما درک درستی از لذت نداشتیم. یعنی در واقع باید متضاد پدیده ای وجود داشته باشد تا ما بتوانیم خود آن پدیده را به خوبی درک کنیم.
این عضو هیات علمی دانشگاه شاهد هم به گونه ای دیگر به همین مساله اشاره می کند و می گوید: خیلی اوقات، مشکلات و دردهای عاطفی که سراغ انسان می آید، سنگ محکی است که صبر و تحمل انسان را بالاتر ببرد و او را در برابر مشکلات عمیق تر زندگی، آبدیده تر کند.
حتی به اعتقاد این متخصص علوم تربیتی، در منابع دینی ما هم گاهی به مشکلات با دید ارج و قرب نگاه شده است و از آن به عنوان آزمونی برای میزان تحمل انسان ها در برابر ناملایمات زندگی نگریسته شده است.
نگاه کردن به مشکلات افرادی که در زندگی شان دچار بحران های متعددی هستند، کاری است که به اعتقاد فراهانی، نوعی تمرین شکرگزاری و آرامش است که با آن می توانیم بیشتر قدر داشته هایمان را بدانیم و با دستی پرتر به مقابله با دردهای عاطفی زندگی مان برخیزیم.