عوامل دهگانه افت بازار سرمایه در 21 ماه گذشته اعلام شد

به گزارش روز چهارشنبه پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه (سنا)؛ علیرضا عسکری مارانی درباره افت حدود دو ساله بازار سرمایه، افزود: بازار سرمایه متأثر از دو بخش اقتصاد داخلی و خارجی است که در بخش خارجی کاهش جهانی کامودیتی ها (نفت، گاز، فولاد، مس، آلومینیوم) و کاهش نرخ برابری ارزهای کشورهایی که از آنها واردات صورت گرفته، امکان رقابت را برای صنایع داخل کاهش داده است.
وی با بیان آنکه پول ملی بسیاری از کشورهایی که با آنها مراوده اقتصادی داشتیم، ضعیف شده، اظهار داشت: ین ژاپن، لیر ترکیه، وون کره، دلار استرالیا و روبل روسیه در یکساله اخیر در مقایسه با دو سال گذشته بین 20 تا 40 درصد افت کرده در نتیجه با قیمت های ارزانتر نسبت به دلار می توانند به ما کالا بدهند.
عسکری مارانی خاطرنشان کرد: اگر مبنا را کاهش هزینه های تولید قرار بدهیم به نظر می رسد این کاهش ارزش ارزها به نفع شرکت های داخلی تمام شود اما نکته اینجاست که برای شرکت هایی چون سیمان، سنگ آهن و لاستیک سازی که چرخه کامل تولید در داخل انجام می گیرد این کاهش قیمت نه فقط تأثیر مثبتی ندارد بلکه تأثیر آن منفی است.
این کارشناس بازار سرمایه در این مورد توضیح داد: قیمت تمام شده محصولات این شرکت ها که مواد اولیه، دستمزدها و حامل های انرژی را با ریال تأمین می کنند نه تنها نسبت به گذشته هیچ تغییری نکرده بلکه در بخش دستمزدها افزایش هزینه نیز داشتند بنابراین امکان رقابت با محصولات مشابه که ارزانتر وارد کشور می شوند را ندارند.
عسکری مارانی افزود: کالای خارجی برای مصرف کننده نهایی نسبت به جنس داخلی ارزانتر تمام می شود و همین امر امکان رقابت برای شرکت هایی که واردات مواد اولیه چندانی ندارند را از بین می برد. به عنوان مثال تایرساز داخلی نمی تواند با لاستیکی که از مالزی وارد کشور می شود رقابت کند چون قیمت تمام شده پایین نیامده است.
وی با بیان اینکه ارزش برابری دلار و ریال در کشور ما پایین نیامده اما در برخی از کشورها قیمت ارزشان نسبت به دلار ضعیف شده است، گفت: تعرفه واردات در کشور پایین است و با یک تعرفه پایین به راحتی جنس وارد می شود؛ به عنوان مثال لیر ترکیه 30 تا 40 درصد نسبت به دو سال گذشته پایین آمده در نتیجه نساجی ما نمی تواند با پوشاک وارداتی ترکیه رقابت کند به همین نسبت در خصوص واردات لوازم خانگی از کره به دلیل افت وون این اتفاق افتاده است.
مدیرعامل سرمایه گذاری ملی به رقابت بازار پول با بازار سرمایه اشاره و تصریح کرد: نرخ بهره در کشور بالاست.سود به عایدی P/E بازار پول نزدیک 4 است، پس بازار سرمایه باید با این P/E رقابت کند. این درحالیست که قیمت تمام شده محصولات هر سال در حال افزایش است و قیمت ارزها هم اعم از دلار تا سایر ارزها بالا نرفته که این رقابت پذیری را رقم بزند با همه این احوالات نرخ بهره بانکی همچنان بالاست.
وی درباره مشکلات منطقه، اظهار داشت: به دلیل حضور داعش در منطقه مشکلاتی در بخش صادارت به کشورهایی چون عراق و سوریه برای شرکت های صادرکننده بوجود آمده است از طرف دیگر دولت و مجلس طی دو سال گذشته با برقرار کردن بهره مالکانه و بالا نگه داشتن گاز و نفتی که به پالایشگاه ها و پتروشیمی ها می دهند، عمده سود را در گلوگاه برای خود نگه می دارند به جای اینکه اجازه بدهد به شرکت ها برسد.
عسکری مارانی یکی دیگر از مشکلات بازار سرمایه را به تصمیمات دولت در بخش مسکن معطوف کرد و گفت: سیاست های مالیاتی که در حوزه مسکن در بخش نقل و انتقال و اجاره املاک خالی در نظر گرفته شده، سیاست های تنبیهی است که بازار مسکن را وارد فاز رکودی شدید کرده است در نتیجه صنعت فولاد و سیمان نیز خوابیده است.
مدیرعامل سرمایه گذاری ملی مطالبات برخی شرکت ها را عامل دیگر رکود خواند و گفت: برخی بنگاه های کشور مطالباتی از دولت دارند که تا امروز نتوانستند وصول کنند به عنوان مثال اگر امروز ارزش بازار مپنا 7 هزار میلیارد تومان است از دولت 6 هزار میلیارد تومان طلب دارد. یا کنتورسازی 50 میلیارد تومان طلب دارد در صورتی که ارزش بازار این شرکت 200 میلیارد تومان است. این عدد در صنایع برق و پیمانکاری پررنگ است.
این کارشناس بازار سرمایه کمبود تقاضا در بازارهای داخلی و خارجی را نیز از جمله عوامل اثرگذار در شرایط فعلی دانست و ادامه داد: به دلیل کمبود تقاضا در بازار، حجم تولید در انبارها و مواد اولیه افزایش پیدا کرده است. به گونه ای که هم اکنون در مقایسه با سال گذشته 30 درصد افزایش حجم موجودی کالا و مواد اولیه وجود دارد از طرف دیگر حجم دریافتی شرکت ها که پیش از این نقد یا شبه نقد بوده هم اکنون تبدیل به نسیه و چک های مدت دار شده است.
وی اضافه کرد: همه این جریانات داخلی و خارجی منجر شده که بنگاه ها برای تأمین سرمایه در گردش به دریافت تسهیلات با نرخ های بالا از طریق بانکها و یا انتشار صکوک تن دهند که این هم یک هزینه مالی به بنگاه ها اضافه کرده و در نهایت جمع این شرایط کاری کرده که شرایط در 3 ماهه و 6 ماهه شرکت ها خوب نباشد.
عسکری مارانی راه برون رفت از این شرایط را اتخاذ سیاست ها و تصمیمات عاقلانه دانست و گفت: سیاست های عاقلانه ای چون کاهش نرخ بهره بانکی، رعایت عدالت در خصوص نرخ بهره مالکانه و خوراک گاز پتروشیمی ها و همچنین هدایت سیاست های تشویقی مالیاتی در راستای بازار سرمایه اعم از بازار اولیه و ثانویه می تواند بهترین گزینه های خروج از شرایط فعلی باشد.