حشرات در بسیاری از کشورهای جهان یک منبع غذایی مهم محسوب میشوند و بر اساس اعلام سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد بیش از 2.5 میلیارد نفر از مردم جهان از حشرات تغذیه میکنند.
بسیاری معتقدند با توجه به اینکه در بسیاری از مناطق دنیا خشکسالی و قحطی بروز کرده و جان میلیونها نفر در تهدید است میتوان روی حشرات به عنوان یک منبع غذایی غنی در آینده حساب باز کرد.
بعد از چین و برخی کشورهای آفریقایی که به دلیل کمبود غذا مجبور به مصرف انواع حشرات به عنوان منبع غذایی شدهاند. اکنون آمریکاییها و اروپاییها نیز به دنبال استفاده از قابلیت حشرات برآمدهاند. اکنون در آمریکا برخی شرکتها ایجاد شدهاند که با هدف توسعه مزارع، اقدام به پرورش حشرات کردهاند تا به عنوان یک منبع تغذیه مناسب مورد استفاده انسان و دام قرار گیرد.
یکی دیگر از کشورهایی که در سطح گستردهای اقدام به پرورش حشرات کرده، ترکیه است. ترکیه نیز حشرات مغذی مانند ملخ را پرورش داده و آن را به کشورهای مشتری این حشره، مانند آلمان، اتریش، هلند، سوئیس و فرانسه صادر میکند.
در چند وقت اخیر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ایران، لیستی از مشاغل خانگی را معرفی کرد که پرورش سوسک در این لیست قرار داشت.
پرسوجوهای انجام شده نشان میدهد که پرورش حشره از جمله سوسک و مورچه برای مصارف انسانی و دام در ایران چندان رایج نشده است ولی خبرهایی از فعالیت برخی افراد در حوزه پرورش حشره به منظور صادرات وجود دارد.
یکی از مشاورهدهندگان پرورش حشرات در ایران، در این زمینه اظهار کرد:پرورش حشرات نیاز به امکانات خاصی ندارد، فقط نیاز به اطلاعات تخصصی وجود دارد تا بتوان آنها را برای مصارف خوراکی پرورش داد.
او افزود: اکنون در ایران چند مرکز هستند که اقدام به پرورش حشره کردهاند و برای صادرات آن به خارج از کشور نیز اقداماتی صورت گرفته است. کشورهایی مانند عربستان، امارات، فرانسه، ایتالیا و آلمان مشتریان انواع حشرات هستند و میتوان برای مصارف انسانی آنها را فروخت.
وی بیان کرد: استفاده از حشرات برای خوراک دام در ایران نمیصرفد. چون کسی که حشره پرورش میدهد برای اینکه کارش بگیرد باید بتواند حشرات را کیلویی 400 هزار تومان بفروشد ولی اینکه قرار باشد دامی که کیلویی 30 هزار تومان قیمت دارد از حشرات تغذیه کند نمیصرفد.
این مشاور پرورشدهنده حشره بیان کرد: هر شخصی برای پرورش حشره در ایران نیازمند آن است که سازمان نظام مهندسی، سازمان محیط زیست و وزارت جهادکشاورزی مجوزهای لازم را بگیرد، چون تولید حشره باید بهصورت بهداشتی انجام بگیرد. خصوصا این موضوع در مورد سوسک بسیار ضروری است. سوسک خوراکی میتواند ناقل انواع بیماری باشد و نیاز است که حتما بررسیهای لازم صورت گرفته و سوسکی که برای پرورش دادن جهت خوراک دام نگهداری میشود عاری از هر گونه باکتری باشد.
در این زمینه، سعید سلطانی، رئیس اتحادیه دامداران نیز اظهار کرد: خبرهایی درباره پرورش حشره در ایران به منظور تغذیه دام شنیدهام ولی موردی را تاکنون مشاهده نکردهایم.
او افزود:به هر حال با توجه به اینکه حشرات پروتئین دارند و جانوران و دامها نیز به تغذیه از پروتئین نیاز دارند میتوان از حشرات به عنوان تغذیه دام استفاده کرد. اکنون پرورش طیور با ذرت و سویا و پرورش دام با جو، ذرت، سبوس، تفاله چغندر، و... انجام میشود که بخشی از آن در کشور تولید شده و بخشی از آن از طریق واردات تامین میشود. به عنوان مثال همه ساله حدود پنج میلیون تن جو توسط دام مصرف میشود که یک پنجم آن به کشور وارد میشود و البته از پنج میلیون تن ذرتی هم که مورد استفاده دام قرار میگیرد تنها 1.5 میلیون تن آن در کشور تولید میشود.
رئیس اتحادیه دامداران خاطرنشان کرد: بنابراین به نظر میرسد که با گسترش تحقیقات در زمینه پرورش حشرات بتوان آن را به عنوان منبعی برای تغدیه دام بهکار گرفت. اکنون 70 درصد هزینه تولید دام صرف مواد خوراکی این حیوان میشود و هر قدر که بتوان خوراک ارزانتری را برای دام تهیه کرد همان میزان میتوان گوشت ارزانتری تولید کرده و به دست مردم رساند.