طرح سری بانک‌های مرکزی برای پول واحد جهانی

به گزارش ایران اکونومیست؛ اگر یک پروژه واقعی وجود داشته باشد که در سکوت کامل معماری مالی جهانی را بازنویسی کند، آن پروژه آگورا (Project Agorá) است.

بسیاری از کاربران توییتر کریپتو حتی از وجود آن خبر ندارند. با این حال، در راهروهای مرکز نوآوری BIS، یعنی مرکز فرماندهی بانک‌های مرکزی که سیاست‌های پولی جهانی را هدایت می‌کنند، آگورا بیش از یک آزمایش ساده است.

این پروژه، اولین تلاش واقعی برای ادغام سیستم‌های پولی جهان در یک چارچوب دیجیتال برنامه‌پذیر، همکاری‌پذیر و فرامرزی محسوب می‌شود.

ضرورت آگورا

آگورا از ناکجاآباد ظاهر نشده است. این پروژه از یک واقعیت ساده ولی اجتناب‌ناپذیر ناشی شده: هر کشوری در حال ساخت سیستم پول دیجیتال خود است و هیچ‌کدام توانایی منزوی کردن خود را ندارند.

بدون یک لایه تسویه مشترک، CBDCها به جزایر ناسازگار تبدیل می‌شوند و بدون یک استاندارد واحد، سپرده‌های توکنیزه‌شده بانک‌های تجاری، صرفاً پایگاه داده‌ای پرزرق و برق باقی می‌مانند.

آگورا تلاش می‌کند تا شکاف‌های قانونی، زمانی و مقرراتی را برطرف کند و پرداخت‌های فرامرزی را از دهه ۱۹۷۰ به عصر دیجیتال منتقل کند.

مشارکت بانک‌های مرکزی

پروژه آگورا هفت بانک مرکزی تأثیرگذار جهان را گرد هم آورده است: فدرال رزرو نیویورک، بانک انگلستان، بانک فرانسه، بانک ژاپن، بانک کره، بانک مکزیک و بانک ملی سوئیس. بیش از ۴۰ مؤسسه مالی تجاری نیز در این پروژه شرکت دارند که تحت نظارت BIS و با هماهنگی مؤسسه مالی بین‌المللی (IIF) به‌عنوان رابط بخش خصوصی فعالیت می‌کنند.

مأموریت ساده، پیچیدگی عظیم

هدف آگورا ساده به نظر می‌رسد: ایجاد محیطی مشترک که در آن پول بانک مرکزی توکنیزه‌شده و سپرده‌های توکنیزه‌شده بانک‌های تجاری در یک دفترکل برنامه‌پذیر مشترک قرار گرفته و به صورت آنی تسویه شوند.

اما در پس این سادگی، پیچیدگی‌های عظیمی نهفته است. دهه‌ها تفاوت‌های قانونی، فنی و زمانی بین کشورها، حرکت پول جهانی را با شکاف مواجه کرده بود. آگورا با ایجاد بافت تعامل‌پذیری، این شکاف‌ها را ترمیم می‌کند، بدون آنکه سیستم‌های موجود جایگزین شوند.

 معماری انقلابی آگورا

ویژگی منحصر به فرد آگورا، تنها مقیاس پروژه نیست، بلکه معماری پشت آن است. BIS اعلام کرده است که این پروژه نه یک بلاک چین واحد، نه یک پلتفرم توکنیزاسیون ایزوله و نه یک اکوسیستم محدود است؛ بلکه شبکه‌ای از شبکه‌هاست.

هر شرکت‌کننده می‌تواند در سیستم بومی خود باقی بماند و همزمان از طریق لایه تعامل‌پذیری، به قابلیت‌های سایر سیستم‌ها دسترسی پیدا کند.

این طراحی با فناوری‌هایی مانند اورلجر کوانت و چارچوب‌های داده‌ای سازمانی هدرا هماهنگی دارد و قابلیت همکاری بین سیستم‌های مالی را به شکلی بی‌سابقه فراهم می‌کند.

آینده پول مشارکتی، نه رقابتی

اهمیت واقعی آگورا در تعریف آینده پول است: به جای رقابتی، مشارکتی؛ به جای منزوی، به‌هم‌پیوسته. این پروژه نشان می‌دهد که عصر بعدی مالی نه بر روی یک زنجیره یا پلتفرم واحد، بلکه بر روی اتصالات بین شبکه‌ها اجرا خواهد شد. در حالی که بسیاری از پروژه‌های ارز دیجیتال فقط درباره آینده صحبت می‌کنند، آگورا در سکوت آن آینده را می‌سازد.

منبع: بنکر (Banker)