شنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۴ - 2025 November 15 - ۲۳ جمادی الاول ۱۴۴۷
۲۴ آبان ۱۴۰۴ - ۱۳:۳۰

بحران امنیتی در شرق آسیا

کشورهای ژاپن و کره جنوبی که چندین دهه از لحاظ نظامی و دفاعی خود را زیر چتر نظامی آمریکا قرار داده‌اند، با توجه به قدرت رو به فزونی منطقه‌ای چین و شراکت راهبردی امنیتی و نظامی کره شمالی و روسیه، با شرایط دشوار امنیتی منطقه‌ای مواجه هستند. این کشورها اکنون درصدد ایجاد تغییرات بنیادی در اصول و موازین محتاطانه راهبردی نظامی و دفاعی خود برآمده‌اند.
کد خبر: ۸۲۸۱۸۱

به گزارش ایران اکونومیست؛  روز شنبه ایرنا نوشت: زنگ‌های خطر برای ژاپن و کره جنوبی به صدا درآمده است، چرا که شاهد آن هستند که کشورهای همسایه منطقه‌ای که هرگز حاضر به تعامل امنیتی با آمریکا نشدند، اکنون همچون کره شمالی و چین با اتکا به خود به قدرت‌های مهم نظامی منطقه‌ای بدل شده‌اند. این موضوع موجب شده غرب به سرکردگی آمریکا، در این بخش از جهان حساسیت بالایی داشته باشد. حال ژاپن و کره جنوبی که سال‌ها پس از جنگ جهانی دوم و جنگ کره به زیر چتر حمایتی نظامی آمریکا پناه برده بودند، از ضعف نظامی خود در برابر این دو قدرت به تکاپو افتاده‌اند.
ژاپن علاوه بر کره شمالی و قدرت رو به فزونی چین، با قدرت دیگری در نواحی شمال و شمال غربی خود مواجه است: قدرت نظامی و توان تسلیحات اتمی روسیه.

شرق آسیا وارد بحران امنیتی شده است؟

سانائه تاکائیچی، که در ۲۹ مهر ۱۴۰۴ به‌عنوان نخستین نخست‌وزیر زن ژاپن برگزیده شد، در حال بررسی تغییر و بازنگری در سه اصل اتمی این کشور است. وی در زمان حضور در پارلمان ژاپن از اظهار نظر درباره تعهد به سه اصل اتمی که سیاست امنیتی این کشور را شامل می‌شود، خودداری کرد.
ژاپن، به‌عنوان تنها کشوری که تجربه بمباران اتمی آمریکا را در سرزمین خود داشته، از لحاظ امنیتی متعهد به سه اصل اتمی است: نداشتن، عدم ساخت و عدم اجازه استفاده از تسلیحات هسته‌ای. این اصول نخستین بار در سال ۱۹۶۷ میلادی توسط ایساکو ساتو، نخست‌وزیر وقت ژاپن، اعلام شد.
خبرگزاری کیودو امروز شنبه گزارش داد: منابع دولتی روز جمعه (به وقت محلی) اعلام کردند که تاکائیچی در حال بررسی بازنگری اصول دیرینه تسلیحات غیرهسته‌ای کشور است؛ اقدامی که نشان‌دهنده تغییر عمده‌ای در سیاست امنیتی ژاپن در مواجهه با محیط امنیتی دشوار است.
بازنگری در این سه اصل در حالی است که دولت به رهبری تاکائیچی، مشتاق تقویت قابلیت‌های دفاعی ژاپن است. وی قصد دارد برای اولین بار از سال ۲۰۲۲، استراتژی امنیت ملی و برنامه تقویت دفاعی را در مواجهه با نگرانی‌های فزاینده در مورد فعالیت‌های نظامی چین، کره شمالی و روسیه که هر سه کشور مسلح به سلاح هسته‌ای هستند، به‌روزرسانی کند.
گزارش منابع دولتی ژاپن حاکی است که تاکائیچی با توجه به اینکه ژاپن عضو پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای است و آن را سنگ بنای رژیم خلع سلاح هسته‌ای بین‌المللی می‌داند، قصد ندارد دو اصل «عدم در اختیار داشتن» و «تولید سلاح‌های هسته‌ای» را مورد تجدیدنظر قرار دهد.
تاکائیچی نگران است که رعایت اصل سوم مبنی بر عدم اجازه ورود سلاح‌های هسته‌ای به ژاپن، مانع ورود ناوهای مسلح به سلاح‌های هسته‌ای آمریکا به بنادر شود؛ چرا که از آن می‌توان به‌عنوان یک بازدارندگی هسته‌ای فرضی در صورت بروز هرگونه حادثه‌ای برای کشور بهره برد.
کیودو گزارش داد که استراتژی امنیتی کنونی ژاپن شامل حفظ سیاستی منحصرا دفاعی، عدم تبدیل شدن به قدرت نظامی تهدیدکننده برای سایر کشورها و رعایت سه اصل غیرهسته‌ای بودن کشور است.

اکنون ژاپن که خود را در مواجهه با سه قدرت هسته‌ای کره شمالی، چین و روسیه می‌بیند، درصدد بازنگری در اصل سومی است که به موجب آن ناوهای جنگی آمریکایی مسلح به تسلیحات هسته‌ای قادر به ورود به بنادر ژاپن باشند تا از آن به‌عنوان عامل بازدارنده بهره برد.
کاتسویا اوکادا، وزیر امور خارجه وقت ژاپن، در سال ۲۰۱۰ در پارلمان این کشور گفته بود که باید تصمیمی در مورد شرایط امنیت ملی برای ورود کشتی حامل سلاح‌های هسته‌ای به بنادر ژاپن گرفته شود.

سئول بیمناک از تنها ماندن در برابر پیونگ‌یانگ

کره جنوبی دیگر کشور این منطقه است که همچون ژاپن خود را در چتر دفاعی و نظامی آمریکا قرار داده و از زمان آتش‌بس جنگ کره در دهه ۱۹۵۰ شاهد حضور بیش از ۲۸ هزار نیروی نظامی آمریکایی در خاک خود بوده است. این کشور اکنون از بیم تنها ماندن در برابر همسایه شمالی خود رنج می‌برد؛ موضوعی که در بیانیه مشترک جدید وزرای دفاع دو کشور پررنگ‌تر شد.

سئول درصدد است تا فرماندهی «عملیات نظامی زمان جنگ» (OPCON) را از آمریکا بگیرد. خبرگزاری یونهاپ گزارش داد که وزرای دفاع کره جنوبی و آمریکا توافق کرده‌اند نقشه راهی برای تسریع اجرای شرایط انتقال کنترل OPCON تدوین کنند.

شرق آسیا وارد بحران امنیتی شده است؟ وزرای دفاع آمریکا و کره جنوبی

در حالی که سئول به دنبال تقویت توانایی‌های نظامی مستقل خود است، آمریکا از این کشور خواسته تا اقدامات بیشتری برای دفاع از خود انجام دهد. یکی از نکات نگران‌کننده برای سئول حذف عبارت «تعهد واشنگتن» نسبت به حفظ «سطح فعلی» نظامیان آمریکایی مستقر در کره جنوبی است که حدود ۲۸ هزار و ۵۰۰ نفر هستند.

این موضوع نگرانی‌هایی در سئول ایجاد کرده که آمریکا ممکن است اقدام به کاهش نیروهای خود در خاک کره جنوبی کند.

یونهاپ افزود که دولت لی جائه میونگ درصدد است تا سال ۲۰۳۰ فرماندهی عملیات زمان جنگ را از آمریکا بگیرد، امری که در افکار عمومی کشور اختلاف‌نظر ایجاد کرده و مخالفان آن نگران کاهش تعهدات امنیتی آمریکا هستند.

از دیگر موارد نگران‌کننده در این بیانیه، عدم هشدار جدی علیه حمله احتمالی اتمی کره شمالی بود، در حالی که بیانیه سال گذشته شامل هشداری بود مبنی بر اینکه هرگونه حمله اتمی کره شمالی علیه آمریکا و متحدانش منجر به پایان رژیم کیم خواهد شد.

یونهاپ همچنین افزود که تلاش کره جنوبی برای ساخت یک زیردریایی اتمی و موافقت رسمی آمریکا با این طرح در بیانیه مشترک ذکر نشده است.

اکنون باید دید سئول تا چه اندازه قادر است خود را از لحاظ توان نظامی و دفاعی مستقل از آمریکا در برابر قدرت‌های منطقه‌ای، مستقل و نیرومند سازد.