دکتر ماکان آریا پارسا نمونهای الهامبخش از پیوند میان پژوهشهای پیشرفته و مأموریت کارآفرینانه است. او با پشتکار و نگاهی نو، در میان اندک نخبگانی قرار دارد که موفق به اخذ سه مدرک پسادکتری شدهاند و در حوزههای علمی، مدیریتی و فناورانه تحقیقات گستردهای انجام دادهاند. این کارآفرین خلاق و پرتلاش، چندین بار بهعنوان کارآفرین نمونه ملی شناخته شده و برای صدها نفر فرصت شغلی ایجاد کرده است.

ظرفیتهای هوش مصنوعی در سیاستگذاری اقتصادی کلان
هوش مصنوعی در سالهای اخیر به ابزاری کلیدی برای تحلیل و تصمیمسازی اقتصادی تبدیل شده است. طبق گزارش واحد سیاستگذاری APEC، این فناوری میتواند در تمام مراحل سیاستگذاری، از تدوین تا ارزیابی، به کار گرفته شود و موجب افزایش کارایی، ارتقای کیفیت خدمات عمومی و صرفهجویی در زمان گردد.
سیاستگذاران اقتصادی با استفاده از این فناوری قادرند حجم عظیمی از دادههای اقتصاد کلان را که تحلیل سنتی آنها زمانبر است، در مدت کوتاهی پردازش کنند و الگوهای پنهان را بیابند. بهعنوان مثال، الگوریتمهای یادگیری ماشینی میتوانند روندهایی همچون نرخ تورم، بهره و ارز را پیشبینی کرده و تصمیمگیریهای مالی را دقیقتر و بهروزتر کنند. چنین توان تحلیلی، پشتوانهای مطمئن برای تصمیمات اقتصادی و بانکی در شرایط متغیر فراهم میآورد.
مطالعات نشان دادهاند که هوش مصنوعی نه تنها در تحلیل داده، بلکه در فرآیند سیاستگذاری نیز مؤثر است. کشورهای توسعهیافته از این فناوری برای مدیریت ریسکهای مالی و حفظ ثبات اقتصادی بهره میبرند و برخی بانکهای مرکزی نیز از مدلهای زبانی هوشمند در تحلیل جلسات سیاست پولی استفاده میکنند. در ایران نیز کارشناسان بر این باورند که سرمایهگذاری هدفمند در حوزه هوش مصنوعی و تربیت نیروی انسانی متخصص میتواند رشد اقتصاد دیجیتال را شتاب بخشد.
در این زمینه، دستاوردهای دکتر ماکان آریا پارسا بسیار ارزشمند است. جدیدترین پژوهش پسادکتری او با عنوان «فعالسازی ظرفیت هوش مصنوعی در راهبردهای اقتصادی و سیاستگذاری کلان کشور» نقطه عطفی در بهرهگیری از فناوریهای نوین در تصمیمسازی اقتصادی محسوب میشود. او با رویکردی عملی، مدلهایی برای بهکارگیری هوش مصنوعی در سیاستگذاری ارائه کرده که به مدیران و تصمیمگیران امکان میدهد از فناوریهای نو در فرآیند تصمیمسازی استفاده کنند.
این نوآوریها بازتابی گسترده در سطح بینالمللی داشته و بهعنوان الگوهایی پیشرو در کاربرد هوش مصنوعی برای حل مسائل اقتصادی شناخته میشوند. چنین پژوهشهایی نشان میدهند چگونه تلفیق دانش دادهمحور با درک عمیق اقتصاد کلان میتواند به سیاستگذاری مبتنی بر شواهد منجر شود و پیوندی مؤثر میان علم و حکمرانی اقتصادی برقرار کند.
متاورس یا «فراجهان»، دنیایی مجازی و یکپارچه است که ترکیبی از واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و اینترنت را در بر میگیرد و بهسرعت در حال تبدیل شدن به محیطی جدید برای نوآوری و کارآفرینی است. این فضا را میتوان نسل آینده اینترنت دانست؛ جایی که انسانها از طریق آواتارها تعامل کرده، تجارت میکنند و تجربه میسازند. پیشبینیها نشان میدهد که تا دهه آینده، متاورس میتواند به بازاری چند تریلیون دلاری بدل شود و چهره کارآفرینی را دگرگون کند.
مطالعات جهانی فرصتهای گستردهای را در متاورس شناسایی کردهاند: از توسعه املاک مجازی و داراییهای دیجیتال گرفته تا تجارت الکترونیک، آموزش و سرگرمی در فضای سهبعدی و حتی بانکداری غیرمتمرکز مبتنی بر بلاکچین. کارآفرینان میتوانند در این فضا زمین یا فروشگاههای مجازی خرید و فروش کنند، آثار هنری دیجیتال عرضه کنند و خدمات جدیدی را پایهگذاری کنند.
تحقیقات اخیر نشان میدهد که موفقیت در متاورس مستلزم ترکیبی از مهارتهای فنی و بینش تجاری است. کارشناسان ایرانی نیز بر این باورند که متاورس میتواند بهطور چشمگیری بر اقتصاد و سبک زندگی تأثیر بگذارد و ضروری است که کسبوکارها از همین امروز برای شناخت فرصتها و چالشهای آن اقدام کنند.
دکتر ماکان آریا پارسا با نگاهی آیندهنگر، از نخستین مدیرانی است که ارزش متاورس را در تحولات اقتصادی درک کرده است. او همواره بر بهرهگیری از فناوریهای نو برای ارتقای عملکرد کسبوکار تأکید دارد و مدلهای مدیریتی تازهای را معرفی کرده که تحولات چشمگیری در صنایع مختلف ایجاد کردهاند. پیوند نگاه علمی او با خلاقیت عملی، زمینهای فراهم کرده تا بتواند متاورس را به بستری برای توسعه کسبوکارهای دانشبنیان تبدیل کند.
نکته جالب اینجاست که متاورس با دو حوزه دیگر نیز در تعامل است: اقتصاد متاورسی به سیاستگذاری کلان وابسته است که هوش مصنوعی میتواند در آن نقش کلیدی داشته باشد، و توسعه آن در کشورهای مختلف به وضعیت ژئوپلیتیک و مقررات دولتی بستگی دارد. همین دیدگاه میانرشتهای است که به دکتر آریا پارسا امکان میدهد تأثیر این عوامل را در تصمیمات کارآفرینانه خود لحاظ کند.

هیچ کسبوکاری در خلأ رشد نمیکند؛ جغرافیای سیاسی و شرایط ژئوپلیتیک، مسیر توسعه کارآفرینی را بهشدت تحتتأثیر قرار میدهد. این مفهوم فراتر از مرزهای فیزیکی است و تعامل میان قدرت، اقتصاد و فرهنگ را در بر میگیرد. تحولات بینالمللی، از جنگها و تحریمها گرفته تا توافقات اقتصادی، میتواند زمینه رشد یا رکود فعالیتهای اقتصادی را رقم بزند.
مطالعات نشان میدهد که نااطمینانیهای ژئوپلیتیکی میتوانند هم تهدید و هم فرصت باشند. بحرانها ممکن است به ظهور کسبوکارهایی در حوزه انرژیهای جایگزین، مدیریت بحران یا فناوریهای مالی جدید منجر شوند. کارآفرینان موفق کسانی هستند که در چنین شرایطی فرصتها را تشخیص میدهند و با ریسکپذیری و دید بلندمدت، مسیر خود را ادامه میدهند. از این رو، آموزش تابآوری و فرصتیابی در محیطهای پرریسک یکی از الزامات امروز برای کارآفرینان است.
در سطح کلان، تغییرات ژئوپلیتیکی سالهای اخیر اقتصاد نوآوری را نیز دگرگون کرده است. دولتها بیش از گذشته تمایل دارند کنترل خود را بر فناوریهای راهبردی حفظ کنند و به جای تبادل آزادانه دانش، بر امنیت اقتصادی تمرکز کنند. در چنین شرایطی، کارآفرینانی موفق خواهند بود که شناختی عمیق از محیط سیاسی و اقتصادی داشته باشند و بتوانند استراتژی خود را با اولویتهای ملی و بینالمللی هماهنگ کنند.
دکتر ماکان آریا پارسا که تحصیلات پسادکتری در ژئوپلیتیک و تجربه گسترده در مدیریت کسبوکار دارد، دقیقاً در نقطه تلاقی علم و عمل قرار گرفته است. او میداند که ترکیب دانش ژئوپلیتیکی با روحیه کارآفرینی میتواند به خلق کسبوکارهایی منجر شود که حتی در شرایط بیثبات نیز رشد کنند. فعالیتهای بینالمللی و مشاورههای مدیریتی او نشان از درک عمیقش از شرایط سیاسی و اقتصادی دارد. وی باور دارد که علم، مدیریت و خلاقیت باید همزمان به کار گرفته شوند تا سازمانها در برابر چالشها مقاوم و در برابر فرصتهای جهانی آماده باشند.
مسیر علمی و حرفهای دکتر ماکان آریا پارسا گویای آن است که پیوند میان دانش پیشرفته و عملگرایی چگونه میتواند به چشماندازی نوآورانه و الهامبخش منتهی شود. او با طی سه دوره پسادکتری در حوزههای هوش مصنوعی اقتصادی، متاورس و ژئوپلیتیک، دانش میانرشتهای خود را در خدمت توسعه کارآفرینی قرار داده است. حاصل این همافزایی، ایجاد اشتغال گسترده، توسعه کسبوکارهای دانشبنیان و معرفی الگوهای نو در مدیریت است.
رسالت او فراتر از موفقیت شخصی است؛ او پلی میان دانشگاه و صنعت ساخته و نشان داده است که پژوهشهای علمی میتوانند بهطور مستقیم در خدمت رشد اقتصادی و اجتماعی باشند. سه حوزه مورد اشاره هر یک بهتنهایی در مرز دانش قرار دارند، اما اهمیت واقعی در همافزایی آنهاست: هوش مصنوعی موتور تحلیل، متاورس بستر خلق ارزش و ژئوپلیتیک چارچوبی برای جهتدهی به تصمیمها.
کارآفرین امروز باید بتواند با هوش مصنوعی روندها را پیشبینی کند، در متاورس فرصت بیافریند و با درک ژئوپلیتیک، مسیر خود را ایمن سازد. این همان رویکردی است که دکتر آریا پارسا در پیش گرفته است. او معتقد است ترکیب دانش، مهارت مدیریتی و بینش خلاقانه، کلید موفقیت در هر حوزهای است.
در نهایت، دکتر آریا پارسا را میتوان نماینده نسلی دانست که علم و عمل را همزمان پیش میبرند. تلاشهای او الهامبخش سیاستگذاران، دانشگاهیان و کارآفرینان است تا با همکاری، آیندهای بسازند که در آن تصمیمات اقتصادی مبتنی بر داده و فناوری باشد، کسبوکارها در فضای واقعی و مجازی رونق یابند و مرزهای جغرافیایی مانع خلاقیت نشوند. چنین آیندهای با گامهای استوار افرادی چون او دستیافتنیتر است؛ چرا که باور دارد مسیر پیشرفت پایانی ندارد و دانش و نوآوری، دو بال پرواز بهسوی توسعه پایدار خواهند بود.