بررسی کامل تاثیر افزایش دلار بر قیمت کابینت (1404-1405)

در اقتصاد ایران، دلار به عنوان یکی از شاخص‌های کلان تأثیرگذار بر قیمت کالاها شناخته می‌شود. وقتی دلار بالا می‌رود، تقریباً همهٔ صنایع به نوعی تحت تأثیر قرار می‌گیرند؛ صنعت چوب، یراق‌آلات، واردات متریال‌های خارجی و نهایتاً ساخت و اجرای کابینت نیز از این قاعده مستثنی نیستند. در این مقاله می‌کوشم نشان دهم چگونه افزایش دلار باعث گرانی کابینت می‌شود، چه بخش‌هایی از قیمت را بیشتر تحت تأثیر قرار می‌دهد و چه راهکارهایی ممکن است به کنترل قیمت کمک کنند.

نرخ دلار فعلی (۹ مهر ۱۴۰۴) در بازار حواله حدود ۱۱۷٬۰۰۰ تومان گزارش شده است.

ساختار قیمت کابینت، کدام بخش‌ها وابسته به دلار هستند؟

برای درک تأثیر دلار، ابتدا باید بدانیم قیمت کابینت از چه اجزایی تشکیل شده است. به طور کلی، قیمت نهایی کابینت را می‌توان به چند مؤلفه تقسیم کرد:

بنابراین، وقتی دلار افزایش می‌یابد، بخش اعظم فشار افزایش قیمت متوجه ماده اولیه و یراق‌آلات است. البته این فشار به سادگی به قیمت نهایی منتقل نمی‌شود؛ باید ببینیم هر جزء چقدر در قیمت نهایی سهم دارد و چه محدودیت‌هایی وجود دارد که ممکن است مانع انتقال کامل افزایش به مصرف‌کننده شود.

بیترین تاثیر در افزایش قیمت کابینت با بالا رفتن دلار

افزایش نرخ دلار از مسیرهای مختلفی وارد قیمت کابینت می‌شود. در ادامه چهار مسیر اصلی را بررسی می‌کنیم:

1. رشد هزینه تأمین مواد اولیه

اگر دلار افزایش یابد، واردات مواد اولیه یا قطعات واسطه‌ای گران‌تر می‌شود. مثلا اگر مغزی MDF یا ترکیبات شیمیایی برای روکش یا چسب از خارج وارد شوند، قیمت آن‌ها به طور مستقیم با قیمت دلار مرتبط خواهد بود. تولیدکننده مجبور است آن افزایش هزینه را در قیمت فروش لحاظ کند.

2. نرخ تبدیل داخلیِ تأمین‌کنندگان

حتی اگر مواد اولیه داخلی تولید شوند، بسیاری از واسطه‌ها یا تأمین‌کنندگان از قطعات وارداتی استفاده می‌کنند. یعنی خودشان مواد را وارد می‌کنند یا قطعات واسطه‌ای وارد می‌کنند که مستقیماً تحت تأثیر دلار هستند. این به معنای آن است که زنجیره تأمین داخلی نیز از نوسان دلار متأثر می‌شود.

3. انتظارات تورمی و افزایش قیمت پیش‌دستانه

وقتی فعالان بازار پیش‌بینی کنند دلار در آینده باز هم افزایش خواهد یافت، ممکن است زودتر قیمت محصولات خود را بالا ببرند تا زیان نکرده باشند. این رفتار پیش‌دستانه منجر به تأثیر دلار حتی پیش از وقوع واقعی افزایش می‌شود.

4. تأثیر تورم و دستمزدها بر بخش غیر دلاری

افزایش دستمزد کارگری، هزینه انرژی، اجاره کارگاه، هزینه‌های اداری، بیمه، مالیات و... تحت تأثیر تورم داخلی قرار دارند. در سال ۱۴۰۴، مطابق با قانون کار، دستمزدها افزایشی معادل حدود ۴۵٪ داشته‌اند. بنابراین، حتی اگر دلار ثابت بماند، بخش غیر دلاری قیمت هم به خاطر تورم داخلی افزایشی خواهد داشت.

بیشترین افزایش قیمت در کدام سبک کابینت‌ها خواهد بود؟

تأثیر افزایش دلار بر سه سبک رایج کابینت یعنی مدرن، کلاسیک و نئوکلاسیک متفاوت است. کابینت کلاسیک به دلیل استفاده گسترده از چوب طبیعی یا روکش‌های وارداتی و همین‌طور یراق‌آلات لوکس، بیشترین افزایش قیمت را تجربه می‌کند. سبک نئوکلاسیک هم به دلیل ترکیب متریال‌های وارداتی مثل ممبران یا روکش‌های خاص، در رتبه دوم گرانی قرار می‌گیرد.

اما کابینت مدرن به‌ویژه اگر با ام‌دی‌اف داخلی یا های‌گلاس تولید داخل ساخته شود، نسبت به دو سبک دیگر وابستگی کمتری به دلار دارد و معمولاً افزایش قیمت کمتری را متحمل می‌شود. به همین خاطر در شرایط نوسان ارزی، سبک مدرن انتخاب اقتصادی‌تر و به‌صرفه‌تری برای خانواده‌ها محسوب می‌شود.

عددی کردن تأثیر دلار بر قیمت کابینت

برای آنکه تحلیل ملموس‌تر شود، فرض می‌کنیم:

• قیمت یک کابینت متوسط اکنون مثلاً هر متر کابینت ۱۰ میلیون تومان باشد (برای مثال).
• سهم هزینه دلاری در آن ۶۰٪ باشد (یعنی ۶ میلیون تومان از آن مربوط به مواد اولیه و یراق‌آلات و اجزایی که مستقیماً یا غیرمستقیم به دلار وابسته‌اند).
• سهم هزینه‌های غیر دلاری (دستمزد، حمل، اداری و سود) ۴۰٪ باشد (۴ میلیون تومان).

حال اگر دلار از ۱۱۷ هزار تومان به مثلاً ۱۳۸ هزار تومان برسد (افزایش ≈ ۱۷.۹٪)، فرض کنیم هزینه مواد اولیه و یراق‌آلات نیز همین نسبت افزایش یابد. همچنین فرض کنیم که بخش غیر دلاری تحت تأثیر تورم داخلی نیز مثلاً ۴۵٪ افزایش یابد (مطابق افزایش دستمزد سال جدید).

با این فرض، قیمت جدید کابینت به شکل زیر محاسبه می‌شود:

• قسمت دلاری جدید = ۶ میلیون × (۱ + ۰.۱۷۹) = ۶ × 1.179 = ۷.۰۷۴ میلیون
• قسمت غیر دلاری جدید = ۴ میلیون × (۱ + ۰.۴۵) = ۴ × 1.45 = ۵.۸ میلیون
• قیمت کل جدید = ۷.۰۷۴ + ۵.۸ = ۱۲.۸۷۴ میلیون تومان

یعنی در این سناریو، قیمت کابینت از ۱۰ میلیون به ≈۱۲.۹ میلیون افزایش می‌یابد، یعنی افزایش تقریباً ۲۸.۷٪.

این مثال ساده نشان می‌دهد چگونه افزایش دلار + تورم می‌تواند قیمت را بسیار بیشتر از درصد افزایش دلار به تنهایی افزایش دهد.

سوالات متداول در رابطه با تاثر قیمت دلار بر قیمت کابینت

1.چرا بعضی کابینت‌ها با وجود گرانی دلار کمتر گران می‌شوند؟
به دلیل ذخیره متریال، استفاده از یراق داخلی یا قراردادهای بلندمدت.

2.اگر دلار پایین بیاید، قیمت کابینت هم کم می‌شود؟
معمولاً نه؛ چون هزینه دستمزد و تورم داخلی ثابت بالا می‌ماند.

3.کدام کابینت‌ها بیشتر تحت تأثیر دلار هستند؟
های‌گلاس وارداتی، ممبران با یراق خارجی و کابینت چوب طبیعی وارداتی.

سخن پایانی

افزایش دلار فشار زیادی به بازار کابینت و جیب خانواده‌ها آورده است. طبیعی است که در چنین شرایطی انتخاب و خرید سخت‌تر شود. اما با شناخت درست از عوامل اثرگذار و انتخاب هوشمندانه متریال و مجری، می‌توان بخشی از این فشار را کنترل کرد. ما هم مثل شما می‌دانیم بالا رفتن هزینه‌ها آسان نیست، اما تلاش کردیم با ارائه اطلاعات دقیق و راهکارهای عملی، مسیر تصمیم‌گیری‌تان کمی روشن‌تر شود.

رپورتاژ/