*وضعیت دانشآموزان مدارس عادی در آزمونهای سراسری چگونه بود؟
در سالهای اخیر تعداد نفرات برتر از میان دانشآموزان مدارس عادی کاهش یافته است. این کاهش یا ثابت مانده و یا بهطور کلی روند نزولی داشته، متأسفانه در سال جاری این روند تکرار شد و هیچ دانشآموزی از مدارس عادی نتوانست در میان نفرات برتر آزمون سراسری قرار گیرد. نفرات برتری که اعلام شدند از دانشآموزان مدارس عادی نبودند و همگی یا از مدارس سمپاد، یا نمونه دولتی و یا غیرانتفاعی بودند.
این بیعدالتی است، اینطور نیست؟
عدالت آموزش در خصوص ورود به دانشگاه یعنی فارغالتحصیلان مدارس عادی بتوانند در رشتههای برتر حتی بهصورت تکرقمی موفق شوند؛ این در حالی است که مدارس دولتی در سراسر کشور بیشترین تعداد دانشآموز را دارند و از لحاظ جامعیت گستردهترین شبکه آموزشی را تشکیل میدهند با این حال از نظر آماری کمترین سهم را در میان نفرات برتر به خود اختصاص دادهاند. البته باید از مدارس سمپاد تشکر کرد که دانشآموزانشان عملکرد درخشانی داشتهاند اما باید یادآوری کرد که سمپاد نیز نوعی مدرسه دولتی خاص است و همه دانشآموزان به دلیل مسائل علمی یا اقتصادی امکان تحصیل در آن را ندارند، اکثر دانشآموزان و خانوادهها به مدارس عادی دولتی دسترسی دارند و فرزندانشان را در این مدارس ثبتنام میکنند.
در قانون تأسیس مدارس غیرانتفاعی قرار نبود جلوی پیشرفت مدارس دولتی گرفته شود اما عملاً موفقیتهای کسب شده توسط مدارسی است که با مدیریت مالی قوی اداره میشوند درحالیکه بودجه وزارت آموزش و پرورش عمدتاً صرف حقوق و دستمزد میشود و نمیتواند مانند مدارس غیرانتفاعی عمل کند. باید برای وزارت آموزش و پرورش وقت و هزینه صرف شود و مدیریت قوی اعمال شود.
*آمار نفرات برتر از نظر جغرافیایی چگونه توزیع شده است؟
۱۷ درصد از مشهد و ۲۵ درصد نفرات برتر از تهران هستند. قریب به ۴۲ درصد از نفرات برتر از این دو شهر هستند. شهرهایی مانند تهران، مشهد، اصفهان و تبریز، به دلیل دسترسی به امکانات، شرایط بهتری دارند و دانشآموزان در این شهرها بهراحتی میتوانند عملکرد بهتری از خود نشان دهند. اما اگر تفکیک آماری انجام شود، مشخص میشود که چند نفر از این نفرات برتر از شهرستانها و مناطق محروم بودهاند.
آمار بهوضوح این تفاوت را نشان میدهد. ما بارها این مسائل را مطرح کردهایم که باید به دانشآموزان مدارس عادی توجه بیشتری شود. مصوبههایی که برای شیوه جدید سنجش و پذیرش داوطلبان ورود به دانشگاه وضع شد به نوعی به ضرر دانشآموزان این مدارس تمام شدهاند. این واقعیت را باید پذیرفت که مصوبهها نهتنها وضعیت را بهبود نبخشیدهاند، بلکه در مواردی آن را بدتر کردهاند. اگر مصوبهای وضع میشود، باید به بهبود شرایط کمک کند، حال باید بررسی شود که آیا با مصوبه اخیر، وضعیت نفرات برتر از حیث عدالت آموزشی بهتر شده یا بدتر؟