۰۱ مرداد ۱۴۰۴ - ۲۰:۱۲
مستند حیات وحشی‌ها
واقعیتی تکان‌دهنده از خطرات شکار ببرها
به گزارش ایران اکونومیست، در دل جنگل‌های انبوه مالزی، جایی که مسیر رودخانه‌ها را تنها عده‌ای انگشت‌شمار پیموده‌اند، سه پژوهشگر با دوربین‌های تله‌ای به‌دنبال ردپای یکی از نادرترین شکارچیان زمین‌اند: ببر مالایی. ماجرایی که در مستندی تازه از اپل‌تی‌وی با عنوان «وحشی‌ها» ثبت شده، روایتی فراتر از ماجراجویی حیات‌وحش است. ببر مالایی در این مستند حقیقتی تلخ از رنج، امید و تلاش بی‌وقفه برای حفظ زندگی را روایت می‌کند.
پارک ملی تامان نگارا در مالزی، روزگاری یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های ببرهای مالایی به‌شمار می‌رفت. اما اکنون با کاهش چشمگیر شمار این گربه‌سانان، منطقه به مسیری حیاتی برای پیونددادن دو جمعیت پراکنده از این گونه تبدیل شده است. شکارچیان غیرقانونی نیز از اهمیت این موقعیت باخبرند و با تله‌گذاری در دل جنگل، تهدیدی جدی برای بقای ببرها ایجاد کرده‌اند.
ویانت جنگو، دکلن برلی و الدو کین، سه پژوهشگر ماجراجو در مستند وحشی‌ها، سفری سخت و نفس‌گیر به اعماق جنگل‌های مالزی را آغاز می‌کنند. در این جنگل نشانی از تمدن دیده نمی‌شود، حتی نام یکی از رودخانه‌هایی که در مسیرشان قرار دارد نیز به‌دلیل ملاحظات امنیتی فاش نشد. این سه در جستجوی ببرهای مالایی‌اند، البته نه برای شکار، بلکه برای گردآوری شواهد علمی که شاید در نجات این گونه‌ی در خطر، نقشی کلیدی داشته باشد.
بیشتر بخوانید
تیم مستندساز در دل سفر پرمخاطره، اردوگاه‌هایی در دل جنگل برپا می‌کنند، حتی اگر این کار به بهای همزیستی با زنبورهای مهاجم تمام شود. سپس، شبکه‌ای گسترده از دوربین‌های تله‌ای را در جنگل پخش می‌کنند. ویدیویی که در نخستین بازبینی ظاهر می‌شود، تصویر شگفت‌انگیزی از یک ببر نر مالایی را نشان می‌دهد که ابتدا امیدبخش است، اما با دقت بیشتر، به کابوسی تلخ و غم‌انگیز بدل می‌شود.
دکلن برلی، تصویربردار تیم، در ابتدا از دیدن این شکارچی باشکوه شگفت‌زده می‌شود، اما خیلی زود می‌فهمد که چیزی درست نیست: ببر تنها سه پا دارد. پیش‌تر، خود اعضای تیم به‌شدت به یکی از تله‌های فلزی شکارچیان نزدیک شده بودند. این تصویر نشان می‌دهد که قربانی قبلی، احتمالاً همین ببر بوده که برای نجات جانش، یکی از اندام‌هایش را از دست داده است.
برلی درباره‌ی این صحنه می‌گوید: «واقعاً تکان‌دهنده بود. نمی‌دانستم باید چه حسی داشته باشم. یک شکارچی بزرگ در قلب طبیعت، قربانی تله‌ی بی‌جان شده بود. آن لحظه برای من بیشتر از یک تصویر بود، تلنگری بود از اینکه گونه تا چه اندازه آسیب‌پذیر شده است. و در عین حال، نشانه‌ای از قدرت بقا.»
ببر مالایی سه‌پا در پارک ملی تامان نگارا، مالزی.
به‌جز برلی، الدو کین نیز تجربه‌ای مشابه دارد. به‌گفته‌ی او، اغلب مردم فقط زیبایی‌های طبیعت را می‌بینند، اما واقعیت چیز دیگری است. بقا در حیات‌وحش اغلب با درد، زخم و از‌دست‌دادن همراه است. او تأکید می‌کند که هدف مستند وحشی‌ها نیز دقیقاً همین است: نشان دادن تمام واقعیت‌ها، حتی اگر تلخ باشند.
گروه مستندساز برای درک بهتر وضعیت گونه، با لیانگ سونگ هورنگ همکاری کردند؛ بوم‌شناس و کارشناس برجسته‌ی حفاظت از ببرها که پنج سال پیش با اداره حیات‌وحش مالزی، سرشماری ملی ببرهای مالایی را انجام داده بود. نتایج سرشماری نگران‌کننده بود، اما حالا با کمک داده‌های جدیدی که از این سفر به‌دست آمده، فرصتی برای ارزیابی دوباره‌ی وضعیت فراهم شده است. تصویر ببر سه‌پای مستند، شاید به‌تنهایی تبدیل به مدرکی قانع‌کننده برای تسریع اقدامات حفاظتی شود.
تصویر ببر سه‌پا شاید به مدرکی قانع‌کننده برای تسریع اقدامات حفاظتی تبدیل شود
لیانگ با دیدن تصویر ببر سه‌پا می‌گوید: «گاهی یک تصویر، بیش از هزار گزارش علمی تأثیر دارد. همین تصویر، می‌تواند احساسات عمومی را برانگیزد و جریان بزرگی از واکنش‌ها را به دنبال داشته باشد. بله، ناراحت‌کننده است، اما او زنده مانده و ما می‌توانیم از بقا، پلی برای نجات کل گونه بسازیم.»
در میان ویدیوهای ثبت‌شده، لحظه‌ای نیز بود که ورق را برگرداند. تصویری از یک ببر ماده به همراه سه توله‌اش ثبت و به نمادی از امید، زندگی و تداوم نسل گونه تبدیل شد. ویانت جنگو می‌گوید: «توله‌ها نماد مقاومت‌اند. در دنیایی که اعضای بدن ببرها در بازارهای سیاه ارزش بالایی دارد، زنده‌ماندن آن‌ها پیروزی واقعی است. ببرها فقط حیوان نیستند، نماد قدرت‌اند و این توله‌ها می‌توانند دوباره جنگل را زنده کنند، نه‌فقط به‌عنوان شکارچی، بلکه به‌عنوان قلب تپنده‌ی اکوسیستم.»
بخش پایانی قسمت مورد بحث از مستند، با سفر الدو کین برای دیدار شاهزاده تنگکو حسن‌ال ابراهیم عالم شاه، ولیعهد پاهانگ، همراه است. شاهزاده‌ای که قدم‌هایی اولیه برای تأسیس ذخیره‌گاه سلطنتی ببرها برداشته و اکنون با تکیه بر داده‌ها و شواهد میدانی تازه، امیدوار است دولت را برای اجرای تدابیر جدی‌تر در مناطق خارج از محدوده پارک ملی همراه کند. ایجاد گشت‌های بیشتر، توسعه‌ی مناطق حفاظت‌شده و مسدودسازی مسیرهای شکارچیان، بخشی از این برنامه‌ها هستند.
مستند وحشی‌ها تنها به روایت ببرهای مالایی نمی‌پردازد. پنج داستان دیگر این مجموعه نیز در دل ماجراهای تنش‌زای حفاظت از گونه‌های در معرض انقراض می‌گذرد، از نهنگ‌های عظیم شمال اقیانوس اطلس گرفته تا کرگدن‌های پنهان در جنگل‌های جاوه. این مجموعه مستند، از ۱۱ ژوئیه ۲۰۲۵ در اپل‌تی‌وی منتشر شده و بی‌تردید، از آن دست تجربه‌هایی است که ذهن بیننده را با واقعیت تلخ و بی‌پرده اما ضروری حیات‌وحش روبه‌رو می‌کند.
گزارش خطا
آخرین اخبار