به گزارش ایران اکونومیست، همزمان با آغاز گفتوگوهای رسمی در پارلمان ترکیه برای تشکیل کمیتهای ویژه بهمنظور فراهم کردن چارچوب قانونی فرآیند صلح با حزب کارگران کردستان (پکک)، این گروه آزادی رهبر زندانی خود عبدالله اوجالان را بهعنوان مهمترین شرط خلع سلاح کامل اعلام کرده است.
بر اساس گزارش خبرگزاری آناتولی، نعمان کورتولموش، رئیس پارلمان ترکیه، روز جمعه با معاونان خود و نمایندگان احزاب مختلف شامل حزب عدالت و توسعه، حزب جمهوریخواه خلق، حزب دموکراسی و برابری برای مردم، حزب جنبش ملیگرا و ائتلاف راه راست، جلساتی را برگزار کرد تا پیرامون نحوه تشکیل این کمیته گفتوگو کند.
در بیانیهای که از سوی پارلمان ترکیه منتشر شد، آمده است که این گفتوگوها برای تدوین نقشهراه کمیتهای انجام میشود که وظیفه دارد ساختار قانونی لازم برای تحقق هدف «ترکیه عاری از تروریسم» را مهیا کند. در عین حال، حزب «خوب» که یک حزب ملیگرای ترک است، اعلام کرده از عضویت در این کمیته امتناع خواهد کرد و روند صلح را «پروژهای خائنانه» دانسته است.
پیشتر، روند صلح با ابتکار عمل دولت ترکیه و با حمایت مستقیم رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور این کشور و همپیمان ائتلافیاش، حزب جنبش ملیگرا، آغاز شده بود. این روند در پی فراخوان ویدیویی عبدالله اوجالان در ۹ ژوئیه امسال شدت گرفت، بهطوریکه وی پس از ۲۶ سال حبس، رسماً از پکک خواست تا «مبارزه مسلحانه ۴۷ ساله» را پایان دهد و به سیاست دموکراتیک روی آورد.
در پی این فراخوان، پکک در تاریخ ۱۲ مه تصمیم به انحلال تشکیلات مسلحانه خود گرفت و نخستین گروه ۳۰ نفره از اعضای این حزب در یک مراسم نمادین در شهر سلیمانیه عراق، سلاحهای خود را تحویل داده و آنها را سوزاندند. این گروه که خود را «گروه صلح و جامعه دموکراتیک» نامیده، تأکید کرد که این اقدام تنها گام نخستین است و ادامه روند، مشروط به پاسخ مثبت دولت ترکیه است.
در همین راستا، سخنگویان این گروه از جمله تکین موش، تیکوشین اوزان و ندیم سِوین در گفتوگو با رسانههای نزدیک به پکک هشدار دادند: «اگر دولت ترکیه گامهای مشخصی برندارد، این ۳۰ نفر اولین و آخرین گروهی خواهند بود که سلاحهای خود را زمین گذاشتهاند.»
ندیم سِوین تأکید کرد: «اگر حملات جدیدی علیه مردم کُرد صورت گیرد، اگر آزادی عبدالله اوجالان، رهبرمان تضمین نشود، اگر راه برای فعالیت سیاسی و دموکراتیک باز نشود و اگر زندانیان سیاسی آزاد نگردند، فضای مثبت شکل نخواهد گرفت. در منطقهای که همچنان شاهد درگیری است و احتمال جنگ بالاست، سلاح بهعنوان یک ابزار باقی خواهد ماند.»
این در حالی است که منابع پارلمانی اعلام کردهاند نعمان کورتولموش در روزهای آینده به رایزنیهای خود برای دریافت اسامی نامزدهای احزاب برای عضویت در کمیته ادامه خواهد داد. مقامات ترکیه پیشبینی کردهاند که روند خلع سلاح در صورت موفقیت، بین ۳ تا ۵ ماه زمان خواهد برد.
از سوی دیگر، برخی احزاب سیاسی مخالف مانند حزب خوب و برخی جناحهای ملیگرا نسبت به این فرآیند عمیقا بدبین هستند و آن را تهدیدی علیه تمامیت ارضی ترکیه قلمداد میکنند. این شکاف سیاسی، فعالیت کمیته پارلمانی برای رسیدن به اجماع و تدوین سازوکار قانونی را دشوارتر میسازد.
در صورت موافقت با درخواستهای پکک، ترکیه وارد مرحلهای حساس از روند گذار خواهد شد که میتواند به بزرگترین فرآیند صلح در تاریخ منازعات کُردها و دولت مرکزی منتهی شود، مشروط به اینکه طرفین به تعهدات متقابل پایبند باشند.