بازسازی مناطق آسیب دیده از جنگ خلاف قانون است

به گزارش ایسنا، سیدامیرحسین گرکانی، رئیس پژوهشکده سوانح طبیعی، امروز در نشست تاملی بر رویکردهای بازسازی پساجنگ که در پژوهشکده سوانح طبیعی برگزار شد، با تأکید بر اینکه بازسازی نباید با صرف ساخت‌وساز اشتباه گرفته شود، گفت: بازسازی یک فرآیند اجتماعی است که بدون حضور و محوریت مردم، به شکست می‌انجامد. تجربه‌های گران‌سنگ گذشته نشان داده که هر جا مردم در تصمیم‌گیری و اجرا نقش داشتند، بازسازی موفق‌تر و پایدارتر بوده است.

سیدامیرحسین گرکانی با اشاره به نقش دولت در مدیریت بحران اظهار کرد: دولت مسئول اصلی مدیریت بحران در کشور است. سایر نهادها، از جمله بخش خصوصی و خیرین، نقش حمایتی دارند، اما نمی‌توان بار اصلی بازسازی را از دوش دولت برداشت.

بازسازی بم با مشارکت مردم موفق شد

وی با اشاره به تجربه بازسازی شهر بم پس از زلزله، افزود: در آن مقطع می‌توانستیم بازسازی را پروژه‌محور و کاملاً دولتی جلو ببریم، اما تصمیم گرفتیم بم با مشارکت مردم ساخته شود. این مدل کمک کرد تا مردم مالکان واقعی خانه‌های خود باشند و با حس تعلق خاطر، برای ساخت شهرشان تلاش کنند.

گرکانی با بیان اینکه بازسازی نباید به روندی از بالا به پایین تبدیل شود، گفت: نباید مردم را صرفاً دریافت‌کننده خدمات یا خسارت‌دیده‌هایی منفعل تصور کرد؛ بلکه باید آن‌ها را مالکان اصلی فرآیند بازسازی بدانیم.

خیرین بازوی کمکی‌اند، نه جایگزین دولت

وی درباره نقش نهادهای خیریه در بازسازی تصریح کرد: اگرچه در نشست‌های مختلف درباره ورود خیرین به بازسازی بحث شده است، اما نباید فراموش کرد که دولت، مسئول اصلی این حوزه است. خیّرین می‌توانند بازوی حمایتی باشند، اما جایگزین مسئولیت‌های قانونی دولت نمی‌شوند.

تأخیر در تعیین مدیریت بازسازی نگران‌کننده است

رئیس پژوهشکده سوانح طبیعی با انتقاد از تعلل در تعیین مدیریت بازسازی گفت: در زلزله بم، دولت در روز سوم تصمیم‌گیری کرد، اما امروز با گذشت بیش از دو هفته از حادثه، هنوز مدیریت بازسازی مشخص نشده است. این تأخیر، مصداق بحران در مدیریت است.

وی افزود: دکتر رضایی، رئیس کمیسیون تلفیق، نیز دیروز در گفت‌وگویی تلویزیونی به بلاتکلیفی مدیریت اشاره کرد. این موضوع نگران‌کننده است و باید هرچه سریع‌تر تعیین‌تکلیف شود.

 تصمیم‌گیری نادرست درباره واگذاری اموال برای بازسازی

گرکانی با انتقاد از برخی پیشنهادها برای فروش اموال عمومی جهت تأمین منابع مالی بازسازی گفت: تراکم فروشی، خلاف قانون است و نمی‌توان برای آن، روکش قانونی ایجاد کرد. اگر امروز به چنین تصمیمی تن بدهیم، فردا در مواجهه با زلزله تهران مجبور خواهیم شد کل شهر را بفروشیم!

وی تأکید کرد: اینکه منابع محدود را با سازوکارهای غیرکارشناسی هزینه کنیم، نه تنها بازده ندارد، بلکه بدعتی نگران‌کننده برای آینده کشور خواهد بود.

 بازسازی باید به مردم سپرده شود، نه پیمانکاران دولتی

وی با اشاره به تجربیات گذشته افزود: در کشور ما، هیچ‌گاه مردم پیمانکار دولت نبوده‌اند. در بازسازی، پول به مردم داده شده، نه به پیمانکاران. این کمک‌های ویژه بوده، نه غرامت. و مردم خود با اختیار و اراده خود، خانه‌هایشان را ساخته‌اند.

گرکانی با تأکید بر اهمیت مشارکت مردم گفت: مردم باید صاحب تصمیم و اختیار باشند. اگر کسی خواست خانه‌اش را بزرگ‌تر بسازد، شهرداری باید همراهی کند، نه مانع‌تراشی. در بازسازی‌های گذشته، این مدل جواب داده و نباید از آن فاصله گرفت.

بازسازی نیازمند جسارت، تخصص و صدای واحد است

وی در پایان ضمن تقدیر از کارشناسان، مهندسان و نیروهای تخصصی که در مناطق حادثه‌دیده حضور یافته‌اند، اظهار کرد: امروز بیش از هر زمان دیگر به جسارت تصمیم‌گیری درست نیاز داریم. نباید به نام قانون، مسیر اشتباه را رسمیت ببخشیم. ما به صدای کارشناسی نیاز داریم که شفاف و صریح به گوش دولت برسد.