ایران اکونومیست - در این مطالعه تلاش شده تغییرات نرخ برخی از کالاهای اساسی نظیر شیر، ماست، پنیر، تخم مرغ، برنج درجه یک ایرانی، نخود، لپه، عدس، گوشت گوسفند، گاو و مرغ ،قند ،شکر، چای و روغن مایع که به طور هفتگی از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار می گیرد با یکدیگر مقایسه شده و مورد تحلیل قرار گیرند.
در این مطالعه و در مرحله نخست، قیمت برخی از این اقلام که مربوط به آذرماه 89 و سال شروع اجرای قانون هدفمندی یارانه ها و هفته نخست روی کارآمدن دولت یازدهم بود برای بررسی از گزارش متوسط قیمت خرده فروشی بانک مرکزی استخراج شد.
براساس بررسی یادشده، قیمت یک لیتر شیر پاستوریزه در آذر ماه 89 و مرداد ماه 92 بین 10 هزار تا 21 هزار ریال، ماست پاستوریزه از 11 تا 22 هزار و 360 ریال و پنیر پاستوریزه(450 گرمی) از 15 هزار و 190 تا 37 هزار و 90 ریال در نوسان بود.
متوسط افزایش قیمت لبنیات طی دوره یاد شده 119 درصد بوده است.
قیمت تخم مرغ شانه ای(دو کیلویی) از 34 هزار و 410 ریال به 69 هزار ریال رسید که معادل 100.5 درصد افزایش نشان می دهد.
برنج درجه یک از 39 هزار و 610 ریال به 71 هزار و 660 ریال رسید که افزایشی معادل 80.9 درصد داشته است.
قیمت هر کیلوگرم نخود از 21 هزار و 60 به 63 هزار و 70 ریال، لپه از 22 هزار و 160 به 75 هزار و 880 ریال و عدس از 22 هزار و 750 به 64 هزار و 610 ریال رسید. میانگین افزایش قیمت در دوره یادشده برابر با 208.6 درصد بوده است.
همچنین قیمت گوشت گوسفند با استخوان از 173 هزار و 630 به 296 هزار و 490 ریال، گوشت گاو از 115 هزار و 590 به 308 هزار و 80 ریال و گوشت مرغ از 28 هزار به 61 هزار و 830 ریال رسید. میانگین افزایش قیمت گوشت در دوره یادشده 119.4 درصد بوده است.
قیمت قند از 12 هزار و 500 به 25 هزار و 560 ریال، شکر از 10 هزار و 800 به 22 هزار و 200 ریال، قیمت چای از 52 هزار و 810 به 150 هزار و 880 ریال رسید که افزایشی معادل 132درصد داشته است.
همچنین قیمت یک لیتر روغن مایع از 19 هزار و 530 به 45 هزار و 950 ریال رسید به عبارتی در دوره یادشده معادل 135.6درصد رشد داشته است.
همانگونه که ارقام نشان داده قیمت لبنیات 119درصد، تخم مرغ 100.5درصد، برنج ایرانی 80.9 درصد، حبوبات 208.6 درصد، گوشت 119.4 درصد، قند و شکر و چای 132 درصد و روغن مایع 135.6 درصد افزایش داشته است.
** تفاوت قیمت ها از مرداد 92 تا خرداد 94
براساس همین گزارش قیمت هر لیتر شیر از مرداد ماه 92 (زمان روی کار آمدن دولت تدبیر و امید)تا یکم خرداد ماه سال 94 از 21 هزار به 27 هزار و 420 ریال، ماست از 22 هزار و 360 به 28 هزار و 830 ریال و پنیر 450 گرمی از 37 هزار و 90 به 47 هزار و 450 ریال رسید.
میانگین افزایش سه قلم کالای لبنیات طی مدت یادشده 29.14 درصد بوده است.
همچنین قیمت یک شانه تخم مرغ 2 کیلویی از 69 هزار به 83 هزار و 600 ریال رسید که معادل 21.2 درصد افزایش قیمت داشت.
قیمت برنج داخلی از 71 هزار و 660 ریال به 80 هزار و 600 ریال رسید و معادل 12.5درصد رشد قیمت داشت.
نرخ حبوبات در دوره مورد بررسی روند کاهشی داشت و قیمت نخود از 63 هزار و 70 به 46 هزار و 720 ، لپه از 75 هزار و 880 به 61 هزار و 290 ریال کاهش یافت. قیمت عدس نیز از 64 هزار و 610 ریال رسید. میانگین قیمت حبوبات یادشده 13 درصد کاهش داشت.
قیمت هر کیلوگرم گوشت گوسفند از 296 هزار و 490 به 344 هزار و 950 ریال، گوشت گوساله از 308 هزار و 80 به 346 هزار و 80 ریال و مرغ از 61 هزار و 830 به 69 هزار و 120 ریال رسید. میانگین افزایش قیمت گوشت در مدت یادشده 13.5 درصد بود.
همچنین قیمت قند از 25 هزار و 560 به 28 هزار و 450 ریال، شکر از 222 هزار به 25 هزار و 950 ریال و چای از 150 هزار و 880 به 163 هزار و 650 ریال رسید. میانگین افزایش قیمت قند، شکر و چای 12.2 درصد بود.
قیمت روغن مایع از لیتری 45 هزار و 950 به 48 هزار و 870 ریال رسید که میانگین افزایش قیمت 6.4 درصد بود.
همانگونه که ارقام نشان می دهد قیمت لبنیات طی دو دوره یادشده (آذر 89 تا مرداد 92 و مرداد 92 تا خرداد 94) افزایش قیمت لبنیات به ترتیب 119 و 29.14 درصد، تخم مرغ 100.5 و 21.2 درصد، برنج 80.9 و 12.5 درصد، حبوبات 208.6 و منهای 13 درصد، قند و شکر 132 و 12.2 درصد و قیمت روغن 135.6 و 6.4 درصد بوده است.
ارقام یادشده نشان می دهد رشد افزایش قیمت کالاهای اساسی در دوره نخست 137درصد بوده در حالیکه در دولت تدبیر و امید این افزایش فقط 11.4درصد بوده است.
با توجه به آنکه مرحله نخست(آذرماه 89 تا مرداد ماه 92) 32 ماه را شامل می شد، بنابراین متوسط سالانه افزایش قیمت برای کالاهای یادشده 51.4 درصد محاسبه می شود. همچنین متوسط سالانه افزایش در دوره دوم (مرداد 92 تا خرداد 94) 5.4 درصد رشد داشته است.
افزایش قیمت های یادشده مختص به ثروتمندترین دولت طی 100 سال گذشته بود اما از همه این توانمندی ها تنها رشد اقتصادی منفی، تورم بیش از 40 درصد، نقدینگی بالا، گرفتار شدن اقتصاد کشور به بیماری هلندی، کاهش رتبه شفافیت مالی از 88 به 133 نصیب مردم شد.
دولت های نهم و دهم که با شعار آوردن نفت بر سر سفره مردم مسئولیت اداره کشور را عهده دار شدند درآمدهای نفتی را بجای ذخیره کردن در صندوق توسعه ملی صرف هزینه هایی کرد که هنوز پس از گذشت دو سال از زمان روی کار آمدن دولت یازدهم، مشخص نیست که این درآمدها به کجا رفته اند.
یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی چند هفته پس از روی کار آمدن دولت یازدهم اعلام کرد که از 176 میلیارد دلار موجودی حساب ذخیره ارزی، 161 میلیارد دلار آن را دولت دهم استفاده کرده است.
تردیدی نیست دلیل شور مردم در 24 خرداد ماه سال 92 در پای صندوقهای رای ' نه' به بی تدبیری ها، به بی خردی ها، به شعارهای عوامفریبانه، به تحریم هایی که آن را ورق پاره های بی ارزش قلمداد می کردند و به صدها و شاید هزاران علل متعدد دیگری بود که زندگی را بر مردم سخت و جانفرسا کرده بود.
نبود منابع مالی، تحمیل یارانه های نقدی که قرار بود به شکل هدفمند برخی از اقشار آسیب پذیر جامعه را در بر بگیرد اما به دلیل ناکارآمدی اطلاعات جمع آوری شده همه اقشار جامعه از غنی تا فقیر را شامل شد، تحریم های اقتصادی و بسیاری از تنگناهای دیگر ارثیه شومی بود که به دولت یازدهم رسید.
گاه جامعه دچار فراموشی می شود و از یاد می برد صف های طولانی و شب نخوابیدن ها را در پشت در بانک ها برای خرید سکه و ارز که با افزایش چند برابری قیمت ارز و سکه مواجه شده بود، افزایش یک شبه قیمت بنزین از 100 به 400 تومان و به تبع آن رشد فزاینده قیمت کالاهای اساسی و در نهایت احساس ناامنی که به دلیل بی تدبیری دولت های نهم و دهم بر جامعه تحمیل شد.
افزایش قیمت ها در دوره هشت ساله دولت های نهم و دهم بی سابقه بود. اطلاعات و آمار دوران یادشده باید برای مردم بازگو شود تا مردم فراموش نکنند که بخش مهمی از دشواری های اقتصادی امروزشان نتیجه عملکرد نادرست آن سال ها است.
تردیدی نیست، باید از این شرایط تحمیلی هرچه سریعتر با برنامه ریزی عبور کرد ضمن آنکه اجازه نداد بی تدبیری های گذشته از اذهان عمومی مردم پاک شود و دلواپسان دلایل دشواری های امروز را به پای دولتی بگذارند که برگرفته از رای و اعتماد مردم است.
منبع: ایرنا
