ایران اکونومیست به نقل از فارن پالسی، چندی
پیش یک جوان عربستانی به نام یزید محمد عبدالرحمان ابونیان تصمیم گرفت
برای جنگ به سوریه برود. این جوان ۲۳ ساله که در سال ۲۰۱۲ برای تحصیل به
آمریکا رفته بود، به دلیل امتناع از خاموش کردن سیگار الکترونیکی خود در
فرودگاه دیپورت شد. زمانیکه به خانه بازگشت ناامید بود و چندی بعد با به
صورت آنلاین با افرادی ارتباط برقرار کرد که امیدوار بودند بتوانند برای
پیوستنش به داعش او را کمک کنند.
ابونیان با
توجه به سابقه کیفریاش در آمریکا، با ممنوعیت سفر در عربستان روبرو بود و
سفر قاچاقی به سوریه نیز مستلزم انجام برنامهای پیچیده بود. اما رابطهای
او در داعش فکر دیگری در سر داشتند. ژنرال منصور سلطان الترکی، سخنگوی
وزارت کشور یک روز پس از دستگیری ابونیان در ۲۴ آوریل به جرم شلیک به دو
افسر پلیس در ریاض گفت: «به او گفته شده بود که در کشورش بماند و از داخل
عربستان کارهایی انجام دهد.» به گفته پلیس ابونیان این حمله را به دستور
عناصر داعش صورت داده بود.
مورد ابونیان احتمالا
بیانگر یک روند رو به رشد است. طی سالهای اخیر حدود دو هزار و ۵۰۰ شهروند
سعودی برای جنگ به عراق یا سوریه سفر کرده اند- اما اواخر سال گذشته وزیر
کشور عربستان به یک روند جدید اشاره کرد. الترکی در اینباره میگوید: «داعش
حال پیامی منتقل میکند با این مضمون که «ما نیازی نداریم که به عراق یا
سوریه بیایید. همان جا که هستید بمانید و در کشور خودتان جهاد کنید.»
حمله
انتحاری ۲۲ می در شرق عربستان شاید نشانهای از تاثیر چنین تغییری باشد.
روز جمعه یک بمبگذار انتحاری وارد مسجدی شیعی در قطیف شده و طی عملیات
انتحاری باعث کشته شدن دست کم ۱۹ نمازگزار شده و تعداد دیگر از نمازگزاران
نیز زخمی شدند.
بر اساس گزارش بیبی سی، داعش مسئولیت این حمله را بر عهده گرفته است.
داعش
نیز مانند القاعده مدتها است که عربستان را مورد سرزنش قرار میدهد و
رهبران این پادشاهی را متهم به همکاری با غرب و ناتوانی در مقابله با
رژیمهای شیعه در دمشق و بغداد میکند. شاید تشدید تنشهای فرقهای در
عربستان که دارای اقلیت شیعی در مناطق شرقی است، از دید افراط گرایان داعش
راهی است برای بیثبات کردن شرایط این کشور. حمله به قطیف تازهترین نشانه
از این مسئله است که باوجود همکاری عربستان با ائتلاف آمریکا برای مقابله
با داعش در عراق و سوریه، این پادشاهی به طور روزافزونی به هدف داعش تبدیل
شده است. طی ماههای اخیر عربستان حدود ۱۰۰ نفر را به دلیل ارتباط با داعش
دستگیر کرده است.
چنین تهدیدهایی اغلب با تاکتیک
حملات «گرگ تنها» با همکاری آنلاین جوانان سعودی که هرگز جنگ را ندیده و
تجربه نکردهاند، صورت میگیرد و پیش بینی این تهدیدها سخت و متوقف
کردنشان تقریبا غیرممکن است.
داستان ابونیان
نشان میدهد که داعش چطور در عربستان عمل میکند. بر اساس گزارش وزارت کشور
عربستان، این مرد جوان پس از ناکامی در آمریکا و بیهدفی که پس از دیپورت
شدن دچارش شده بود، توسط داعش افراطی شده و این گروه وعده آیندهای را به
او داده بودند که در داخل انتظارش را نداشت. به عقیده برخی تحلیل گران برخی
از جوانانی که به افراطیگری روی میآورند، میخواهند خودشان را اثبات
کنند و احترام کسب کنند.
به گفته مقامات سعودی
اشتراک دیگری که میان این جوانان وجود دارد، مشکلات اجتماعی است. حمید
الشیقی، استاد دانشگاه ملک سعود و مشاور اجتماعی در برنامه عربستان برای
افراط گرایان میگوید: «ما دریافتیم که برخی از آنها از خانههای ویران یا
مشکلات خانوادگی فرار میکنند، برخی دیگر دارای سوابق کیفری یا معتاد
هستند. آنها میخواهند از مشکلات اجتماعی فرار کنند و بهترین راه برای
انجام این کار، رفتن به میدان جنگ و کشته شدن به عنوان یک شهید است. این
روش القاعده و دیگر گروهها برای جذب آنها است.»