افزایش ۱۰ درصدی نرخ خودرو در حالی هنوز منتظر تصمیم شورای رقابت است که نرخ خودروهای داخلی در بازار با کاهش اندکی همراه بوده است. از سوی دیگر برخی از فعالان و معامله گران این حوزه از رکود بازار سخن میگویند و خودروسازان را با این استدلال که در شرایط رکود و کاهش تقاضا نیازی به افزایش قیمت نیست به چالش میکشند.
بر اساس آنچه که برخی رسانههای اقتصادی نوشتهاند رکود در بازار خودرو محل اختلاف میان خودروسازان و نمایشگاهداران پایتخت شده است. به گفته این فعالان، بازار خودرو در حالی وارد رکود فصلی شده که شرایط انتظاری پس از انتشار «بیانیه لوزان» این بازار را غیرفعال کرده است. از سوی دیگر مشتریان هنوز با قیمت فعلی خودروها نیز کنار نیامدهاند.
دلایل فعالان نمایشگاهی در باب رکود بازار در حالی مطرح می شود که تولیدکنندگان نگاه دیگری به بازار خودرو داشته و با تکذیب خبر رکود در بازار از خرید و فروش خودروها در نمایندگیها میگویند و اعتقاد دارند که به دلیل کم شدن حاشیه سود در بازار مشتریان ترجیح میدهند که از نمایندگی خودروسازان بهطور مستقیم خرید کنند. آنان همچنین بر این باوراند که عرضه خودرو با توجه به تقاضای بازار صورت میگیرد حال آنکه اگر تقاضایی نباشد عرضه توسط خودروسازان بهصرفه نخواهد بود.
برخی از کارشناسان این حوزه نیز نگاه خودروسازان در مورد ارزیابی رکود بازار تایید میکنند. جمشید پژویان رییس سابق شورای رقابت در گفتوگو با فرارو در این خصوص گفت: درک اینکه بازار خودرو با رکود مواجه است یا خیر کار بسیار ساده ای است. کاهش تقاضا و به دنبال آن کاهش تولید و قیمت از نشانههای روشن رکود است.
وی افزود: به اعتقاد من کاهش تقاضا در بازار خودرو نسبت به سال گذشته افزایش نیافته است و به نظر نمیرسد که با رکود مواجه باشیم.
پژویان در واکنش به ادعاهای نمایشگاه داران در مورد کاهش تقاضا و میزان معاملات خودرو نیز گفت: صحبت دلالان نمیتواند مبنای تحلیل بازار باشد و نباید به آن توجه کرد. خیلی ساده میتوان بررسی روند فروش خودرو تشخیص داد که این روند ثابت، کاهنده یا فزآینده بوده است.
این کارشناس اقتصادی همچنین در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا اصرار خودروسازان به افزایش ده درصدی قیمت در شرایط کنونی بازار منطقی است یا خیر، گفت: خیر، فکر نمیکنم این افزایش قیمت منطقی باشد. اکنون با افزایش میزان وام خودرو و اعلام رقم ۱۵ میلیون انتظار میرود که تقاضای خرید افزایش پیدا کند.
پژویان گفت: طبیعی است که افزایش تقاضا به افزایش تولید میانجامد و این به معنی سرشکن شدن هزینههای تولید و کاهش نرخ نهایی است.
این در حالی است که خودرو سازان افزایش وام تا سقف ۱۵ میلیون را با افزایش قیمت خودرو در منافات نمیدانند. نعمت بخش رییس انجمن خودرو سازان در این خصوص اعلام کرده است که «دلایل ما برای افزایش قیمت، نرخ ارز مصرفی است.»
به گفته وی سال گذشته ارز مبادلهای که خودروسازان استفاده میکردند ۲۵۰۰ تومان بوده و به ۲۸۰۰ تومان رسیده است. ضمن اینکه ارز آزاد از ۲۶۰۰ تومان به ۳۴۰۰ رسیده است. نرخ مواد اولیه وارداتی و داخلی، تعرفه واردات - ۶ درصد -، دستمزدها -۱۷ درصد - و هزینههای آب و برق و گاز افزایش یافته است لذا خودروسازان خواستار افزایش ۱۰ درصدی نرخ خودرو هستند و درخواست آن را به شورای رقابت دادهاند.
به هر حال این درخواست در انتظار تصمیم شورای رقابت است و باید دید که این شورا با آن موافقت میکند یا خیر. گفتنی است شورای رقابت پیش از این برای خودروسازان شروطی را معین کرده بود و رضا شیو ا رییس شورای رقابت در یک گفتوگوی تلویزیونی در مورد رعایت شدن آن شروط گفته است که در مواردی مثل اجباری نبودن آپشنها، بازار حاشیهای و قراردادها تذکرات جدی به خودروسازان داده شده و در موارد دیگر - تولید را وزارت صنایع کمک کرد افزایش یابد و قراردادها منصفانه شد و الان هیچ شکایتی از طرف خریداران نداشتیم - عملکردشان قابل قبول بوده است.
در شرایطی که برخی از خودروها طی هفته گذشته کاهش قیمت داشتهاند، خودروسازان منتظر افزایش ده درصدی نرخ خودرو هستند و شورای رقابت این هفته تعیین خواهد کرد که این افزایش قیمت محقق شود یا نه.