مخاطب، اثری با موضوع ضعیف را پس می‌زند

محمدرضا عباسیان در گفت‌وگو با ایران اکونومیست درباره حضور آثار مستند در جشنواره فیلم فجر بیان کرد:‌ هم دارای اهمیت‌ است و هم چالش‌هایی پیش رو خواهیم داشت. بی‌شک برای فیلمسازان بسیار حائز اهمیت است که آثار بلند مستند در جشنواره فیلم فجر دارای جایگاه و جایزه باشند. اما اینکه بخواهیم به هر شکلی تعدادی اثر مستند را در جشنواره فجر جای بدهیم یک چالش محسوب می‌شود.

دبیر سی و یکمین جشنواره فیلم فجر گفت: در دوره‌ای که من دبیر جشنواره بودم توجه ویژه‌ای به مستند داشتم و حتی سانس ویژه‌ای در سالن اصلی کاخ جشنواره در برج میلاد برای آثار مستند در نظر گرفته بودم. می‌خواستیم خبرنگاران و منتقدان به تماشای این فیلم‌ها بروند، اما کم اقبال‌ترین آثار همین فیلم‌ها بودند. این کار ما نتیجه مطلوبی نداشت و حتی به نظرم نتیجه عکس داشت و به ضرر آثار مستند تمام می‌شد، این آثار باید در جایگاهی نمایش داده شوند که علاقمندان فیلم‌های مستند در آنجا حضور داشته باشد. از سویی دیگر می‌بینیم مستندهای خوب و درخشان که موضوع جذاب و پرداخت خوب، فرم‌های خاص و متفاوت دارند، در جشنواره سینماحقیقت چقدر مورد توجه قرار می‌گیرند و حتی برای‌شان سانس‌های ویژه در نظر گرفته می‌شود.

کارهای سریالی مانند مستند «ایران‌گرد» که بسیار مورد توجه مخاطب قرار گرفتند کم تولید می‌شوند

کارگردان مستند «قانا» گفت: مستندهایی که دارای قصه و درام هستند و در سینماحقیقت با اقبال مخاطبان مواجه شده‌اند، می‌توانند در جشنواره فیلم فجر و حتی در کنار سایر آثار سینمایی به رقابت بپردازند، اما تعداد این آثار باید در حد دو یا سه فیلم بلند باشد. نکته مهم دیگر این است که این مستندها باید در جشنواره فیلم فجر رونمایی شوند، یعنی دبیرخانه جشنواره پیش از جشنواره سینماحقیقت این آثار را دیده و انتخاب کرده باشد. وقتی مستندی دو ماه پیش در جشنواره سینماحقیقت رونمایی شده باشد، دیگر جایش در جشنواره فیلم فجر نیست. این تفاوت زمانی کوتاه از منظر جشنواره سینماحقیقت خوبی است، اما از نظر جشنواره فیلم فجر مطلوب نیست.

وقتی مستندی دو ماه پیش در جشنواره سینماحقیقت رونمایی شده باشد، دیگر جایش در جشنواره فیلم فجر نیست

کارگردان مستند «مدرسه» افزود: مردم تماشای آثار مستند را دوست دارند به شرطی که این مستندها برای مخاطب تولید شده باشند. بسیاری از مستندها واقعا برای مخاطب تولید نمی‌شوند. این مستندها گاهی نگاهی هنری دارند و گاهی پرداخت‌ها و یا موضوعات ضعیفی دارند که طبیعتا توسط مخاطب پس زده می‌شوند. درحالی که در تلویزیون و در شبکه‌های تلویزیونی کل دنیا بخش‌های مستند یکی از بخش‌های جذاب و پرمخاطب محسوب می‌شوند. برای مثال شبکه بی‌بی‌سی تعداد بالایی آثار مستند در سال تولید می‌کند و فروش بسیار خوبی دارد. یکی از دلایل موفقیت این شبکه در فروش آثار مستند این است که بسته‌های متنوع و بزرگی به لحاظ تنوع ژانر و محتوا به خریداران عرضه می‌کند و هر شبکه تلویزیونی با بستن قرارداد با این شبکه می‌تواند حجم مورد نیاز مستندهای متنوع را برای پخش تامین کند.

محمدرضا عباسیان، مدیر فرهنگی و تهیه‌کننده سینما

این تهیه‌کننده و مدیر سینمایی گفت: ما به این مرحله نرسیده‌ایم و کارهایی که مثلا مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی انجام می‌دهد تک قسمت هستند. متاسفانه صداوسیما هم در سال‌های اخیر به پخش تک قسمتی‌ها روی آورده که حجم پخش آنها محدود ‌است. کارهای سریالی مانند مستند «ایران‌گرد» که بسیار مورد توجه مخاطب قرار گرفتند کم تولید می‌شوند.

عباسیان در پایان گفت: ابتدا باید محتوای مورد سلیقه مخاطب تولید شود و در مرحله بعد به بازاریابی آن فکر کنیم، در حالی که اغلب تولیدات ما با این روش تولید نمی‌شوند.