به گزارش ایران اکونومیست؛ با توجه به افزایش سالانه میزان درامد کارکنان و کارگران و میزان افزایش قیمت مسکن در ایران به نظر میرسد که برای حل بحران مسکن راهحل کوتاهمدتی وجود ندارد.
- در گذشته مسکن همیشه دست بخش خصوصی بوده است. این کارفرمای دولت در دولت نهم و دهم اشتباه بود که مدعی شد که من دو میلیون واحد میسازم و ارزانتر میسازم. خیلی اشتباه است که دولت فکر کند چیزی را از بخش خصوصی میتواند ارزانتر بسازد.
- روشن است که بالاترین میزان ساخت ما قبل از مسکن مهر است. یعنی هشتصد هزار واحد که در اقتصاد ایران رکورد زدیم، مربوط به زمانی است که اصلا کارفرمایی دولت مطرح نبوده است.
- وظیفه دولت در بخش مسکن ایجاد زمینه است. نه اینکه خود ادعا کند که من کارفرمایی انجام میدهم. روشن است که اگر شما زمین را به بخش خصوصی ارزان یا مجانی بدهید، آن هم میتواند ارزانتر بسازد.
- بنابراین آن حرکت اشتباه بود. در طول 7 یا 8 سال ساخته شده است. خود دولت نهم و دهم هفتصد یا هشتصد هزار واحد ساخت و در دولت آقای روحانی نزدیک یک میلیون و دویست هزار واحد از آنها ساخته شد و 100 هزار واحد دیگر برای دولت بعدی باقی ماند.
- در دنیا هم هیچ دولتی مدعی نیست که من میتوانم از بخش خصوصی ارزانتر چیزی را بسازم. بنابراین گرفتاری جای دیگری است. نه روی اینکه چه کسی مسکن را میسازد.
- گرفتاری این است رشدی که درآمدها کرده به هیچ وجه با قیمت مسکن همخوانی ندارد. درآمدها 10 یا 20 درصد رشد کرده ولی مثلا در یک سال قیمت مسکن 137 درصد رشد کرده است.
- احتمال دارد همان حبابی که در بخش بورس در سالهای 1397 تا 1400 ایجاد شد در بخش مسکن هم ایجاد شود.
- چرا آن حباب ایجاد شده بود؟ چون سرمایهها جایی برای رفتن نداشته و بنابراین مسکن به یک کالای مصرفی بادوام تبدیل شده، به یک وسیله پسانداز تبدیل شده است. بنابراین حسن به حسین میفروشد یا خالی نگه میدارد ولی فکر میکنند که اینکار قدرت خرید پولشان را حفظ میکند. اما همان یک خانه هست، یعنی ما کار عمدهای نکردیم. همان خانهای که ساخته بودیم، همان را نگه داشتیم. اینگونه ارزشی خلق نمیشود. همان 80 متر فضا است و از بغل آن ده متر زاییده نمیشود.
- در بخش مسکن راه حلها به هیچ وجه آسان نیست؛ چون شما باید درآمد مردم را بالا ببرید، تورم را پایین بیاورید که قیمت زمین بیخودی بالا نرود.
- هیچ اقتصاددانی در حال حاضر برای بخش مسکن راهحل کوتاه مدت ندارد؛ چون نزدیک 2 دهه عواملی را ایجاد کردیم که این عوامل باعث شدند که در واقع مسکن به وسیله پسانداز تبدیل شود و این اشتباه بزرگی است. اما اجاره نمیتواند به اندازه قیمت مسکن بالا برود. چرا؟ برای اینکه یک نفر باید پرداخت کند.
منبع: تریبون اقتصاد