به گزارش ایران اکونومیست؛ بررسی رویدادها و نوسانات بازار حاکی از آن است که نفت در سالی که گذشت نتوانست رشد مستمری داشته باشد و در بخش اعظم سال، روند نزولی نیز داشت.
1. کاهش قیمت نفت
در سال 2024، قیمت نفت به طور متوسط حدود 3 درصد کاهش یافت که این کاهش به دلایل متعددی مرتبط است. یکی از عوامل اصلی، توقف بهبودی تقاضای نفت پس از پاندمی کووید 19 (COVID-19) بود.
در سال‌های 2021 و 2022، تقاضا به طور قابل توجهی افزایش یافته بود، اما در سال 2024، این روند به دلیل مشکلات اقتصادی چین که به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان نفت شناخته می‌شود، متوقف شد.
اقتصاد چین با چالش‌های جدی مانند کاهش رشد اقتصادی و مشکلات تأمین مالی مواجه است که بر تقاضای نفت تأثیر گذاشته است. علاوه بر این، ایالات متحده و سایر تولیدکنندگان غیر اوپک، به ویژه کشورهای خاورمیانه، نفت بیشتری به بازار جهانی پمپاژ کردند که این امر باعث افزایش عرضه و فشار بر قیمت‌ها شد. این ترکیب از عوامل باعث شد تا قیمت نفت به سطحی پایین‌تر از انتظار برسد و این کاهش قیمت‌ها به طور کلی بر بازار جهانی نفت تأثیر گذاشت.
2. نوسانات قیمت در بازار
در آخرین روز معاملاتی سال 2024، قیمت نفت برنت با 65 سنت افزایش به 74.64 دلار در هر بشکه رسید. این افزایش قیمت نشان‌دهنده‌ی نوسانات بازار و واکنش آن به تغییرات در تقاضا و عرضه است. نفت خام وست تگزاس اینترمدییت (WTI) نیز با افزایش 73 سنتی به 71.72 دلار در هر بشکه رسید.
این نوسانات قیمتی ناشی از عوامل مختلفی مانند تغییرات سیاسی، تحولات اقتصادی و پیش‌بینی‌های مربوط به تقاضا و عرضه جهانی است. همچنین، کاهش 3 درصدی قیمت برنت نسبت به قیمت پایانی سال 2023 به وضوح نشان‌دهنده‌ی عدم ثبات در بازار نفت و تأثیرات منفی ناشی از مشکلات اقتصادی و تغییرات در سیاست‌های تولیدکنندگان است.
3. قراردادهای آتی برنت و WTI
در سپتامبر 2024، قراردادهای آتی برنت برای اولین بار از دسامبر 2021 زیر 70 دلار بسته شد. این موضوع به وضوح نشان‌دهنده‌ی ضعف تقاضا و عرضه بیش از حد در بازار است. همچنین، با توجه به اینکه قیمت‌ها زیر بالاترین قیمت‌های چند سال گذشته معامله می‌شد، تحلیلگران به این نتیجه رسیدند که بهبودی تقاضا پس از پاندمی و شوک‌های قیمتی ناشی از حمله روسیه به اوکراین به تدریج محو شده است. این شرایط باعث شده است که بسیاری از سرمایه‌گذاران به دنبال پیش‌بینی‌های دقیق‌تری از آینده بازار نفت باشند و به تحلیل‌های مربوط به تقاضا و عرضه توجه بیشتری کنند.
4. پیش‌بینی قیمت نفت در سال 2025
پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که قیمت نفت در سال 2025 به حدود 70 دلار در هر بشکه خواهد رسید. این پیش‌بینی به دلیل تقاضای ضعیف چین و افزایش عرضه‌های جهانی است که تلاش‌های اوپک+ برای تقویت بازار را جبران می‌کند.
کاهش پیش‌بینی‌های رشد تقاضای نفت توسط سازمان کشورهای صادرکننده نفت و آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) به دلیل چشم‌انداز ضعیف تقاضا در چین، نگرانی‌های جدی را در مورد آینده بازار به وجود آورده است. این شرایط می‌تواند به کاهش سرمایه‌گذاری در بخش نفت و گاز منجر شود و بر رشد اقتصادی جهانی تأثیر بگذارد.
5. وضعیت تولید نفت ایالات متحده
تولید نفت ایالات متحده در اکتبر 2024 به 259,000 بشکه در روز افزایش یافت و به رکورد 13.46 میلیون بشکه در روز رسید. این افزایش تولید به دلیل افزایش تقاضا به بالاترین سطح خود از زمان پاندمی است.
پیش‌بینی می‌شود که تولید به رکورد جدید 13.52 میلیون بشکه در روز در سال آینده افزایش یابد. این افزایش تولید نشان‌دهنده توانایی ایالات متحده در تأمین نیازهای جهانی نفت و تأثیر مثبت آن بر بازار جهانی است. همچنین، این روند می‌تواند به کاهش وابستگی به واردات نفت و افزایش امنیت انرژی در ایالات متحده کمک کند.
6. چشم‌انداز اقتصادی و تأثیر نرخ بهره
سرمایه‌گذاران به دنبال پیش‌بینی کاهش نرخ بهره فدرال رزرو برای سال 2025 هستند. کاهش نرخ‌های بهره معمولاً به رشد اقتصادی کمک می‌کند و به تبع آن، تقاضای انرژی را افزایش می‌دهد. این موضوع می‌تواند به نفع بازار نفت باشد و به افزایش قیمت‌ها کمک کند. همچنین، پیش‌بینی‌های اقتصادی مثبت می‌تواند به بهبود وضعیت بازار نفت کمک کند. به همین دلیل، سرمایه‌گذاران باید به دقت تحولات اقتصادی و پیش‌بینی‌های مربوط به نرخ بهره را زیر نظر داشته باشند تا بتوانند تصمیم‌های بهتری در زمینه سرمایه‌گذاری اتخاذ کنند.
7. تحولات سیاسی و تأثیر بر بازار نفت
برخی تحلیلگران معتقدند که عرضه نفت ممکن است در سال آینده به دلیل سیاست‌های رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ، از جمله سیاست‌های تحریمی، تنگ‌تر شود.
ترامپ خواستار آتش‌بس فوری در جنگ روسیه و اوکراین شده و این موضوع می‌تواند تأثیرات عمده‌ای بر بازار نفت داشته باشد. به علاوه، سیاست‌های تحریمی او ممکن است بر تولید و صادرات نفت تأثیر بگذارد و به افزایش قیمت‌ها منجر شود. این تحولات سیاسی می‌تواند به نوسانات بیشتر در بازار نفت منجر شود و سرمایه‌گذاران را به سمت تحلیل‌های دقیق‌تری از وضعیت سیاسی و اقتصادی سوق دهد.
8. استراتژی‌های شرکت‌های نفتی
شرکت‌های نفتی بین‌المللی و ملی به ادغام و تملک ادامه خواهند داد. تفاوت بین شرکت‌های بزرگ مستقر در ایالات متحده و اروپا به وضوح مشخص است. شرکت‌های آمریکایی مانند شِورون و اکسون موبیل به اهداف کم‌کربن محدود و متمرکز داخلی متعهد هستند، در حالی که شرکت‌های بریتانیا مانند بی‌پی و شل در سازگاری با تقاضاهای سهامداران با مشکلاتی مواجه شده‌اند. این تفاوت‌ها می‌تواند به تغییرات استراتژیک در صنعت نفت منجر شود و شرکت‌ها را به سمت سرمایه‌گذاری‌های جدید و پایدارتر سوق دهد.
9. تغییرات در استراتژی‌های شرکت‌ها
انتظار می‌رود که شرکت‌های کوچک‌تر اروپایی مانند انی و رپسول به کسب‌وکارهای کم‌کربن متعهدتر شوند. با این حال، اگر قیمت نفت کاهش یابد، ممکن است این شرکت‌ها تردید پیدا کنند و به سمت تولید نفت و گاز بازگردند. این تغییرات استراتژیک ممکن است به هزینه برخی از سرمایه‌گذاری‌های جدید کم‌سود منجر شود و بر روندهای آینده این شرکت‌ها تأثیر بگذارد. همچنین، فشارهای اجتماعی و زیست‌محیطی ممکن است شرکت‌ها را به سمت پذیرش سریع‌تر فناوری‌های نوآورانه و پایدار هدایت کند.
10. وضعیت غول‌های نفتی دولتی
شرکت‌های بزرگ نفتی دولتی، مانند سعودی آرامکو و شرکت ملی نفت ابوظبی، احتمالاً رهبری ادغام و تملک جهانی را بر عهده خواهند گرفت. این شرکت‌ها به دنبال افزایش تولید و تأمین مالی پروژه‌های بزرگ نفت و گاز هستند. همچنین، قطر انرژی ممکن است به پرتفوی دارایی‌های بالادستی خارجی خود در سال 2025 اضافه کند که نشان‌دهنده تمایل این کشور به گسترش نفوذ خود در بازار جهانی است. این تحولات می‌تواند به تغییرات عمده‌ای در ساختار بازار نفت و گاز منجر شود.
11. چالش‌های پیش روی پروژه‌های LNG
پروژه‌های LNG با مشکلات تأمین مالی و ناآرامی‌های سیاسی مواجه هستند. شل و بی‌پی به دنبال رشد در کسب‌وکار LNG خود تا سال 2030 هستند، اما تأخیر در پروژه‌های بزرگ می‌تواند بر این اهداف تأثیر بگذارد. توتال نیز با مشکلات مشابهی مواجه است و این تأخیرها می‌تواند به کاهش سرمایه‌گذاری در این بخش منجر شود. این چالش‌ها می‌تواند به کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران و تأثیر منفی بر رشد صنعت LNG منجر شود.
12. تحولات در بازار LNG
شل به دنبال رشد 20٪ تا 30٪ در کسب‌وکار LNG خود تا سال 2030 است. بی‌پی انتظار دارد اولین محموله LNG را از پروژه بزرگ تورتو-احمئین ارسال کند، اما مشکلات تأمین مالی و ناآرامی‌های سیاسی در برخی مناطق می‌تواند بر این پروژه‌ها تأثیر بگذارد. این چالش‌ها می‌تواند به کندی در توسعه پروژه‌های LNG منجر شود و به نفع رقبای دیگر در بازار باشد.
13. تنوع و رشد در تجارت نفت
مراکز بزرگ تجارتی نفت، به ویژه در کسب‌وکارهای گاز و LNG به تنوع و رشد ادامه می‌دهند. انتظار می‌رود که در سال 2025، هزینه‌های بیشتری برای تنوع و گسترش در این حوزه‌ها صرف شود. این روند می‌تواند به ایجاد فرصت‌های جدید در بازار نفت و گاز منجر شود و به شرکت‌ها کمک کند تا با چالش‌های موجود مقابله کنند. همچنین، این تنوع می‌تواند به کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و افزایش پایداری مالی شرکت‌ها کمک کند.
14. چشم‌انداز آینده
پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که از سال 2027 ممکن است یک سونامی از عرضه LNG به وجود بیاید. غول‌های نفتی و تجاری به دنبال بهینه‌سازی فرصت‌های تجاری و کاهش شلوغی پرتفوی‌های خود هستند. این تغییرات می‌تواند به ایجاد یک بازار رقابتی‌تر و پایدارتر منجر شود و به شرکت‌ها کمک کند تا در برابر نوسانات بازار مقاوم‌تر شوند. همچنین، این تحولات می‌تواند به افزایش همکاری‌های بین‌المللی در زمینه انرژی و توسعه فناوری‌های نوین منجر شود.
15. نتیجه‌گیری
وضعیت بازار نفت و LNG در سال 2025 به شدت تحت تأثیر عوامل اقتصادی، سیاسی و استراتژیک قرار خواهد گرفت. سرمایه‌گذاران باید به دقت تحولات را زیر نظر داشته باشند تا از فرصت‌های موجود بهره‌برداری کنند.
همچنین، شرکت‌ها باید به تغییرات در تقاضا و عرضه واکنش نشان دهند و استراتژی‌های خود را بر اساس شرایط جدید بازار تنظیم کنند. این اقدامات می‌تواند به افزایش پایداری و موفقیت در بازار نفت و گاز منجر شود./شبکه اطلاع رسانی طلا و ارز
