به گزارش ایران اکونومیست، کشتی از رشته و ورزشهای اصیل و بومی ایرانی به شمار میرود که در جغرافیایی کشورمان با نامهای مختلف و فنون متفاوت برگزار میشود. البته تمام هنر کشتی به بازیهای بومی منتهی نمیشود بلکه این رشته پرافتخارترین رشته ایران در ادوار مختلف المپیک است، رشتهای که بنا بر اذعان مسوولان کشور، تقویت آن موجب اهتزاز پرچم ایران در آوردگاههای بزرگ خواهد شد.
مسعود پزشکیان رئیس جمهور کشورمان در ۶ ماه گذشته توجه خاصی به این رشته المپیکی نشان داد و حتی در زمانی که هنوز کار خود را به صورت رسمی در نهاد ریاست جمهوری آغاز نکرده بود با حضور در اردوی تیم ملی کشتی با ملیپوشان دیدار و برای گوششکستهها در بازیهای المپیک آرزوی موفقیت کرد. توجه ویژه رئیس دولت وفاق ملی تنها به رشتههای آزاد یا فرنگی نیست بلکه پزشکیان در مراسم تجلیل از مدالآوران المپیکی بازوبند پهلوانی را بر بازوی مصطفی طغانی پهلوان سال ۱۴۰۲ ایران بست.
رئیس جمهور در سفر به استان خراسان شمالی یک اقدام بسیار ارزشمند دیگر انجام داد و آن هم اهدای بازوبند پهلوانی کشتی با چوخه به سعید عباسی پهلوان وزن منهای ۸۴ کیلوگرم بود. اقدامی که با تمجید بزرگان این رشته مواجه شد تا جایی که برخی آن را گامی در جهت جهانی شدن پرطرفدارترین بازی بومی و محلی ایران میدانند.
عباسی در گفتوگو با خبرنگار ایران اکونومیست در خصوص اقدام ارزشمند رئیس دولت چهاردهم گفت: اهدای بازوبند به من توسط رئیس جمهور یک افتخار بزرگ است و این نشان میدهد هیچ ورزشی از دید دولت چهاردهم پنهان نیست. امیدوارم این نگاه ویژه رئیس جمهور به کشتی با چوخه موجب گسترش، تقویت و حتی جهانی شدن این رشته شود، زیرا کشتی با چوخه یکی از مهمترین میراث معنوی خراسان بزرگ است.
قربانعلی قائمی دیگر چهره شناخته شده کشتی با چوخه است که اقدام رئیس دولت چهاردهم را گامی برای توسعه این ورزش میداند. وی که هشت سال ریاست انجمن کشتی با چوخه را عهدهدار بوده به خبرنگار ایران اکونومیست گفت: ورزشهای بومی محلی در سالیان گذشته کمتر مورد توجه قرار گرفتند و در سایه ورزشهای قهرمانی ماندند. اهدا بازوبند پهلوانی توسط مسعود پزشکیان رئیس جمهور محبوب و مردمی گام بزرگی در راستای توجه به این ورزش است.
وی ادامه داد: رئیس جمهور با اقدام ارزشمند خود گام نخست توجه به این ورزش را برداشت و اکنون وزارت ورزش و نهادهای مرتبط با این ورزش، میتوانند اقدامات لازم را برای توسعه کشتی با چوخه در ایران و جهان بردارند.
اما چرا کشتی با چوخه در خراسان بزرگ اهمیتی برابر با رشتههایی مانند فوتبال دارد و استقبال از مسابقات آن مانند شهرآورد تهران پرتماشاگر است؟
کشتی با چوخه از ورزشهای بومی و محلی پرطرفدار ایران است تا جایی که چهاردهم فروردینماه هر سال جمع کثیری از مردم خراسان بزرگ برای دیدن هنرنمایی پهلوانان خود به گود چشمه زینلخان شهر اسفراین میرسانند. عشق و علاقه مردم آن دیار به کشتی با چوخه نشان میدهد که این ورزش ریشه در زندگی مردمان شمال شرق ایران دارد. منطقهای که مرزداران آن از گذشتههای دور همواره مدافع ایران بودند.
این کشتی شاید تکرار نبردهای رو در روی دلاور مردان خراسان بزرگ با مهاجمان به خاک ایران بود جایی که حتی در نبردهای تن به تن از آن استفاده شده و در شاهنامه نیز داستانهای زیادی از قهرمانی ایرانیان با استفاده از رشته کشتی به یادگار مانده است.
«ابراهیم آزمون» پیشکسوت کشتی با چوخه ایران در گفت وگو با خبرنگار ایران اکونومیست اظهار داشت: کشتی با چوخه از زندگی مردم خطه خراسان جدا نیست. این ورزش و علاقه مردم خطه خراسان به آن در دنیا کمنظیر است؛ در کدام ورزش سنتی، بیش از ۷۰ هزار از نفر به صورت خودجوش برای دیدن یک مسابقه به ورزشگاه میروند؟ برای تماشای کشتی با چوخه که به یک سنت در شمال خراسان تبدیل شده مردم از دورترین روستاها با ابتداییترین وسایل خود را به گود چشمه زینلخان میرسانند تا شاهد رقابت بزرگان این رشته باشند.
آزمون با اشاره به راز محبوبیت کشتی با چوخه در خراسان عنوان کرد: مبارزه و حریف طلبیدن در کنار مرام پهلوانی از مهمترین ویژگیهای اقوام ساکن در خراسان است و از گذشتههای دور نیز در قالب کشتی این مبارزه وجود داشته است. حتی کودکان و نوجوانان برای کشتی با چوخه نیز تیم محلی دارند و در خانوادهها نیز کشتی با چوخه برگزار میشود و گستردگی و علاقه آن در خطه خراسان قابل توجه است.
قائمی دیگر فعال حوزه کشتی با چوخه در توضیح میزان محبوبیت این رشته در خراسان بزرگ گفت: کشتی با چوخه بخشی از زندگی مردم خراسان و با فرهنگ آنان عجین شده است. در بیشتر مراسمها، اعیاد ملی و مذهبی این منطقه، مسابقه کشتی با چوخه برگزار میشود و این نشان میدهد چوخهکاران محبوبیت زیادی در دل مردم دارند. این تنها یک ورزش نیست بلکه یک میراث معنوی است که در قالب رقابت ورزشی نمود پیدا کرده است.
عباسی پهلوان سال ۱۴۰۳ کشتی با چوخه نیز با آزمون و قائمی نیز هم نظر است. عباسی میگوید: این کشتی بخشی از تاریخ و فرهنگ خراسان بزرگ به شمار میرود و توجه به آن میتواند کشتی با چوخه را به یک رقابت جذاب بینالمللی تبدیل کند. مردم پیوند ناگسستنی با این بازی دارند و هر ساله در چهاردهم فروردین گود چشمه زینلخان مملو از جمعیتی است که شاید تنها در رقابتهای مهم فوتبال بتوان نمونه آن را مشاهده کرد.
اما چرا توسعه کشتی با چوخه در ایران مهم است و توسعه این رشته چه تاثیری بر روی ورزش و ارزشهای حاکم بر جامعه ما دارد؟
آزمون در خصوص تقویت این رشته و تاثیر آن بر کشتی پهلوانی و کشتی آزاد گفت: نامداران زیادی از طریق کشتی با چوخه مانند پهلوانان احمد وفادار، یعقوبعلی شورورزی، قربان محمد بهادری و سایر نامداران به کشتی ایران و جهان معرفی شدند و فنون ناب این کشتی اصیل قابلیت اجرا در بالاترین سطح کشتی آزاد دنیا را دارد. در گذشته و در زمان برگزاری رقابتهای کشتی پهلوانی ایران، بزرگان خراسان با فنون این کشتی حریفان را از پیش رو بر میداشتند.
عباسی که در سفر مسعود پزشکیان به خراسان شمالی بازوبند را از دست رئیس جمهوری دریافت کرده بود در خصوص توسعه این ورزش گفت: این اقدام ارزشمند رئیس جمهور میتواند سرآغاز یک تحول در کشتی با چوخه باشد. این رشته علاقمندان زیادی دارد اما از مشکلات زیادی نیز رنج میبرد، مشکلاتی که میطلبد برای رفع آن یک فدراسیون جدا تشکیل شود. قهرمانان زیادی از رشتههای دیگر در کشتی با چوخه فعالیت دارند و و میزان علاقه مردم به این ورزش بومی شاید در دنیا بی نظیر باشد.
قائمی رئیس اسبق کشتی با چوخه کشور تصریح کرد: کارکردهای این رشته را تنها در توسعه ورزش نمیشود خلاصه کرد بلکه این رشته کارکردهای زیادی از جمله کارکرد فرهنگی و حتی اقتصادی دارد. ما میتوانیم با توسعه کشتی با چوخه توریست ورزشی را به خراسان بزرگ بکشانیم. زمانی که من رئیس انجمن کشتی با چوخه بودم، ژائوئن رئیس انجمن بینالمللی ورزش و بازیهای سنتی از فرانسه، پتارپئروف کارشناس خبره ورزشهای سنتی یونسکو از کشور بلغارستان و چند مقام دیگر بازیهای بومی محلی را به گود چشمه زینلخان اسفراین بردم که از استقبال مردم از این رشته متحیر شدند.
وی ادامه داد: کارکرد دیگر این رشته ترویج کارهای انساندوستانه و اقدامات فرهنگی است. پهلوانان کشتی با چوخه از زمانهای قدیم یار و یاور مردم بودند و حتی در رفع مشکلات جامعه پیشگام بودند. اکنون نیز همین گونه است و اگر کشتی با چوخه توسعه پیدا کند و در سطح جهانی و آسیایی برگزار شود پهلوانان آن اعتباری بیش از پیش پیدا خواهند کرد. اکنون پهلوانان این رشته در بین مردم محبوب و حتی برای رفع مشکلات اقتصادی، ایجاد صلح و آشتی بین مردم و کسب رضایت از طرفین پیشگام هستند. بیتردید با توسعه همهجانبه کشتی با چوخه این سنت و رسمهای زیبا بیش از پیش احیا خواهد شد.