به گزارش ایران اکونومیست، در طول دورههای مختلف جشنواره فیلم فجر این مردان بودند که بیشترین سهم قضاوت در تعیین انتخاب فیلمها را داشتند و در میان اعضای هیئت انتخاب چهلوسومین جشنواره فیلم فجر حضور دو سینماگر زن در گروه انتخاب فیلمها کمسابقه بوده است.
در این سالها پوران درخشنده بیشترین حضور را در هیئت انتخاب داشته و پس از او مینو فرشچی با دو بار تجربه انتخاب، بیشترین تعداد حضور را در تصمیمگیری فیلمهای راه یافته به جشنواره فجر بر عهده داشته است. انسیه شاه حسینی، فاطمه گودرزی، یلدا جبلی و نرگس آبیار نیز هر کدام یک بار این تجربه را داشتهاند.
اما امسال حضور رعنا آزادیور به عنوان بازیگر و منیر قیدی کارگردان و فیلمنامهنویس سینمای ایران در هیئت انتخاب فیلمهای امسال جشنواره از نگاه بسیاری از اهل فن مثبت ارزیابی شده است.
در ادامهی این گزارش دورههایی از جشنواره فیلم فجر که در آن زنان جزو اعضای هیئت انتخاب بودند، مرور میشود. همچنین برخی فیلمهای انتخاب شده آن دورهها نیز اشاره خواهند شد.
تا دوره نوزدهم جشنواره فیلم فجر هیچ زن سینماگر یا منتقدی در هیئت انتخاب فیلمها حضور نداشت که نکتهای قابل تأمل است. اولین حضور یک زن سینماگر در اعضای هیئت انتخاب فیلم در دوره بیستم جشنواره فیلم فجر با حضور فاطمه گودرزی - بازیگر سینما و تلویزیون - اتفاق افتاد.
دیگر اعضای هیئت انتخاب فیلمها چه کسانی بودند؟
در کنار فاطمه گودرزی، کیومرث پوراحمد، حسین ترابی، رضا درستکار، عزیز ساعتی، سید غلامرضا موسوی، سید محمد میرزمانی برای فیلمهای راه یافته به جشنواره فیلم تصمیم گیری کردند.
مهمترین فیلمهای انتخاب شده بیستمین جشنواره فیلم فجر کدام بودند؟
فیلم سینمایی «من ترانه پانزده سال دارم»، کارگردان: رسول صدرعاملی
فیلم سینمایی «مربای شیرین»، کارگردان: مرضیه برومند
فیلم سینمایی «شام آخر»، کارگردان: فریدون جیرانی
فیلم سینمایی «ارتفاع پست»، کارگردان: ابراهیم حاتمی کیا
فیلم سینمایی «نان و عشق و موتور هزار»، کارگردان: ابوالحسن داوودی
فیلم سینمایی «قارچ سمی»، کارگردان: رسول ملاقلی پور
فیلم سینمایی «سفره ایرانی»، کارگردان: کیانوش عیاری
فیلم سینمایی «خانهای روی آب»، کارگردان: بهمن فرمان آرا
فیلم سینمایی «بمانی»، کارگردان: داریوش مهرجویی
فیلم سینمایی «ایستگاه متروک»، کارگردان: علیرضا ریئسیان
«خواب سفید»، کارگردان: حمید جبلی
نکات قابل توجه دوره بیستم جشنواره فیلم چه بود؟
رسول صدرعاملی با فیلم «من ترانه پانزده سال دارم»، یک بازیگر دختر نوجوان را به سینمای ایران معرفی کرد. ترانه علیدوستی برای فیلم «من ترانه پانزده سال دارم» توانست سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را بگیرد. ترانه علیدوستی برای دریافت این جایزه همچنان رکورددار جوان ترین بازیگر زنی است که سیمرغ دریافت کرده است.
دوره بیستوسوم حضور دوباره یک سینماگر زن به عنوان تصمیم گیرنده انتخابهای فیلم فجر بود. این بار پوران درخشنده، کارگردان و فیلمنامه نویس در دوره ۲۳ عضو این گروه بود.
دیگر اعضای هیئت انتخاب فیلمها چه کسانی بودند؟
در کنار پوران درخشنده، مجتبی اقدامی، عزیزالله حاجی مشهدی، سعید حاجی میری، جعفر صانعی مقدم، محمد ابراهیم صلواتی فرد، داریوش فرهنگ، فیلمهای راه یافته به جشنواره فیلم فجر را تعیین کردند.
مهمترین فیلمهای انتخاب شده بیستوسومین جشنواره فیلم فجر کدام بودند؟
در این دوره از جشنواره ناصر تقوایی با فیلم سینمایی «تمرین آخر» در بخشی که آن زمان «چشم واقعیت» نام داشت؛ توانست حضور پیدا کند. همچنین فیلم سینمایی «گیلانه» اثر مشترک رخشان بنیاعتماد و محسن عبدالوهاب در بخش خارج از مسابقه انتخاب شد.
برخی از مهمترین فیلمهای اصلی سودای سیمرغ نیز به شرح زیر است:
«زن زیادی»، کارگردان: تهمینه میلانی
«بید مجنون»، کارگردان: مجید مجیدی
«به رنگ ارغوان»، کارگردان: ابراهیم حاتمی کیا
«خیلی دور، خیلی نزدیک»، کارگردان: سیدرضا میرکریمی
«کافه ترانزیت»، کارگردان: کامبوزیا پرتوی
«سالاد فصل»، کارگردان: فریدون جیرانی
«دیشب باباتو دیدم آیدا»، کارگردان: رسول صدرعاملی
«بشارت منجی»، کارگردان: نادر طالب زاده
«ما همه خوبیم»، کارگردان: اثر بیژن میرباقری
«خواب تلخ»، کارگردان: محسن امیریوسفی
«یک تکه نان»، کارگردان: کمال تبریزی
«بیدار شو آرزو»، کارگردان: کیانوش عیاری
«رستگاری در هشت و بیست دقیقه»، کارگردان: اثر سیروس الوند
«باغهای کندلوس»، کارگردان: ایرج کریمی
بیستوششمین جشنواره فیلم فجر نیز پوران درخشنده به عنوان تنها سینماگر زن در اعضای هیئت انتخاب فیلمها حضور داشت.
دیگر اعضای هیئت انتخاب فیلمها چه کسانی بودند؟
در کنار پوران درخشنده، مجید رضابالا، جمال شورجه، محمدابراهیم صلواتی فرد، داریوش فرهنگ، مجتبی مشیری، محمدحسین نیرومند، محمدرضا بزرگ نیا، محمدرضا تخت کشیان، فیلمهای دوره ۲۳ را تعیین کردند.
مهمترین فیلمهای انتخاب شده بیستوششمین جشنواره فیلم فجر کدام بودند؟
«آواز گنجشکها»، کارگردان: مجید مجیدی
«همیشه پای یک زن در میان است»، کارگردان: کمال تبریزی
«دلشکسته»، کارگردان: علی رویین تن
«فرزند خاک»، کارگردان: محمدعلی باشه آهنگر
«در میان ابرها»، کارگردان: روح الله حجازی
«استشهادی برای خدا»، کارگردان: علیرضا امینی
«شب»، کارگردان: رسول صدرعاملی
«به همین سادگی»، کارگردان: سیدرضا میرکریمی
«جعبه موسیقی»، کارگردان: فرزاد موتمن
«باد در علفزار میپیچد»، کارگردان: خسرو معصومی
«محیا»، کارگردان: اکبر خواجویی
«کنعان»، کارگردان: مانی حقیقی
بیستوهفتمین جشنواره فیلم فجر نیز مینو فرشچی فیلمنامهنویس در هیئت انتخاب فیلمهای جشنواره حضور داشت. از جمله فعالیتهای مینو فرشچی که میتوان به آن اشاره کرد؛ نوشتن فیلمنامهی فیلم «کاغذ بیخط» اثر ناصر تقوایی است به طور مشترک با تقوایی با او همکاری داشت. فیلم سینمایی «شوکران» نیز با فیلمنامهای از مینو فرشچی و بهروز افخمی یکی از آثار مطرح تاریخ سینمای ایران است.
دیگر اعضای هیئت انتخاب فیلمها چه کسانی بودند؟
در کنار مینو فرشچی، سعید حاجی میری، مرتضی رزاق کریمی، مجید رضابالا، سیامک شایقی، محمدابراهیم صلواتی فرد، حسین کرمی، مجید مشیری، فیلم های راه یافته به دوره ۲۷ جشنواره فیلم فجر را تعیین کردند.
مهمترین فیلمهای انتخاب شده بیستوهفتمین جشنواره فیلم فجر کدام بودند؟
«وقتی همه خوابیم»، کارگردان: بهرام بیضایی
«درباره الی...»، کارگردان: اصغر فرهادی
«سوپراستار»، کارگردان: تهمینه میلانی
«پستچی سه بار در نمیزند»، کارگردان: حسن فتحی
«بیپولی»، کارگردان: حمید نعمتالله
«تردید»، کارگردان: واروژ کریم مسیحی
«عیار ۱۴»، کارگردان: پرویز شهبازی
«اخراجیها ۲»، کارگردان: مسعود دهنمکی
«امشب شب مهتابه»، کارگردان: محمدهادی کریمی
«بیست»، کارگردان: عبدالرضا کاهانی
«کلبه»، کارگردان: جواد افشار
در بیستوهشتمین دوره جشنواره فیلم فجر، انسیه شاه حسینی سینماگر زن به عنوان یکی از اعضای هیئت انتخاب فیلمها حضور داشت.
دیگر اعضای هیئت انتخاب فیلمها چه کسانی بودند؟
در کنار انسیه شاه حسینی، حبیب کاوش، بهمن حبشی، مجید رضابالا، حجت الله سیفی، محسن علی اکبری، سید علیرضا سجاد پور فیلمهای راه یافته به جشنواره فیلم فجر را تعیین کردند.
مهمترین فیلمهای انتخاب شده بیستوهشتمین جشنواره فیلم فجر کدام بودند؟
«هفت دقیقه تا پاییز»، کارگردان» علیرضا امینی
«ملک سلیمان»، کارگردان: شهریار بحرانی
«کیفر»، کارگردان: حسن فتحی
«طلا و مس»، کارگردان: همایون اسعدیان
«طهران تهران»، کارگردان: داریوش مهرجویی و مهدی کرم پور
«چهل سالگی»، کارگردان: علیرضا ریئسیان
«پرسه در مه»، کارگردان: بهرام توکلی
«پسر آدم، دختر حوا»، کارگردان: رامبد جوان
«آل»، کارگردان: بهرام بهرامیان
«نفوذی»، کارگردان: مشترک احمد کاوری و مهدی فیوضی
«بدرود بغداد»، کارگردان: مهدی نادری
«فصل بارانهای موسمی»، کارگردان: مجید برزگر
«کارناوال مرگ»، کارگردان: حبیب الله کاسه ساز
«عصر روز دهم»، کارگردان: مجتبی راعی
«آتشکار»، کارگردان: محسن امیریوسفی
بیستونهمین جشنواره فیلم فجر با حضور سه باره پوران درخشنده هیئت انتخاب فیلمهای آن دوره از جشنواره را تشکیل دادند.
دیگر اعضای هیئت انتخاب فیلمها چه کسانی بودند؟
در کنار پوران درخشنده، سیدعلیرضا سجادپور، جهانگیر الماسی، بهمن حبشی، پژمان لشگری پور، حسن نجاریان فیلمهای راه یافته به جشنواره را تعیین کردند.
مهمترین فیلمهای انتخاب شده بیستونهمین جشنواره فیلم فجر کدام بودند؟
«جدایی نادر از سیمین»، کارگردان: اصغر فرهادی
«گزارش یک جشن»، کارگردان: ابراهیم حاتمی کیا
«خیابانهای آرام»، کارگردان: کمال تبریزی
«آسمان محبوب»، کارگردان: داریوش مهرجویی
«ورود آقایان ممنوع»، کارگردان: رامبد جوان
«یه حبه قند»، کارگردان: سیدرضا میرکریمی
«جرم»، کارگردان: مسعود کیمیایی
«اینجا بدون من»، کارگردان: بهرام توکلی
«۳۳ روز»، کارگردان: جمال شورجه
«آقایوسف»، کارگردان: اثر علی رفیعی
«آینههای رو به رو»، کارگردان: اثر نگار آذربایجانی
«آلزایمر»، کارگردان: احمدرضا معتمدی
«سعادت آباد»، کارگردان: مازیار میری
«اسب جیوان نجیبی است»، کارگردان: عبدالرضا کاهانی
«سوت پایان»، کارگردان: نیکی کریمی
«مرهم»، کارگردان: علیرضا داوود نژاد
مینو فرشچی برای بار دوم عضو هیئت انتخاب فیلمهای سیاُمین جشنواره فیلم فجر بود.
دیگر اعضای هیئت انتخاب فیلمها چه کسانی بودند؟
در کنار مینو فرشچی، حبیب الله کاسه ساز، حمید نعمت الله، بهمن حبشی، عزیزالله حمید نژاد، علی رفیعی، سیدعلیرضا سجاد پور، جواد طوسی، جلیل عرفان منش فیلمهای راهیافته به این دوره را تعیین کردند.
مهمترین فیلمهای انتخاب شده سیاُمین جشنواره فیلم فجر کدام بودند؟
«بوسیدن روی ماه»، کارگردان: همایون اسعدیان
«در انتظار معجزه»، کارگردان: رسول صدرعاملی
«بغض»، کارگردان: رضا درمشیان
«نارنجیپوش»، کارگردان: داریوش مهرجویی
«یکی میخواد باهات حرف بزنه»، کارگردان: منوچهر هادی
«یک روز دیگر»، کارگردان: حسن فتحی
«من و زیبا»، کارگردان: فریدون حسن پور
«ضد گلوله»، کارگردان: مصطفی کیایی
«گشت ارشاد»، کارگردان: سعید سهیلی
«ملکه»، کارگردان: محمدعلی باشه آهنگر
«زندگی خصوصی»، کارگردان: محمدحسین فرح بخش
«پل چوبی»، کارگردان: اثر مهدی کرم پور
«پذیرایی ساده»، کارگردان: مانی حقیقی
«بیخود و بیجهت»، کارگردان: عبدالرضا کاهانی
نرگس آبیار، فیلمنامهنویس و کارگردان سینمای ایران، برای اولین بار در سیوپنجمین جشنواره فیلم فجر جزو اعضای هیئت انتخاب فیلمها بود.
دیگر اعضای هیئت انتخاب فیلمها چه کسانی بودند؟
در کنار نرگس آبیار، سید ضیا هاشمی، محمدعلی حسین نژاد، عماد افروغ، حسین کرمی، حجت الاسلام مرقاتی فیلمهای راه یافته به این دوره از جشنواره را تعیین کردند.
مهمترین فیلمهای انتخاب شده سیوپنجمین جشنواره فیلم فجر کدام بودند؟
«زیر سقف دودی»، کارگردان: پوران درخشنده
«قاتل اهلی»، کارگردان: اثر مسعود کیمیایی
«بیست و یک روز بعد»، کارگردان: محمدرضا خردمندان
«سد معبر»، کارگردان: محسن قرایی
«نگار»، کارگردان: رامبد جوان
«خوب، بد، جلف»، کارگردان: پیمان قاسم خانی
«یک روز به خصوص»، کارگردان: همایون اسعدیان
«ویلاییها»، کارگردان: منیر قیدی
«گشت ارشاد ۲»، کارگردان: سعید سهیلی
«سارا و آیدا»، کارگردان: مازیار میری
«رگ خواب»، کارگردان: حمید نعمتالله
«اسرافیل»، کارگردان: آیدا پناهنده
«فِراری»، کارگردان: علیرضا داوود نژاد
«خفگی» کارگردان: فریدون جیرانی
«بدون تاریخ بدون امضا»، کارگردان: وحید جلیلوند
«ماجرای نیمروز»، کارگردان: محمدحسین مهدویان
چهارمین حضور پوران درخشنده در اعضای هیئت انتخاب فیلمها که در سیوششمین دوره از جشنواره فیلم فجر اتفاق افتاد.
دیگر اعضای هیئت انتخاب فیلمها چه کسانی بودند؟
در کنار پوران درخشنده، سیدجمال ساداتیان، حسین کرمی، محمدهادی کریمی، محمود اربابی، احمد امینی، مجید رضابالا فیلمهای آن دوره از جشنواره را تعیین کردند.
مهمترین فیلمهای انتخاب شده سیوششمین جشنواره فیلم فجر کدام بودند؟
«مغزهای کوچک زنگ زده» اثر هومن سیدی
«بمب یک عاشقانه» اثر پیمان معادی
«به وقت شام» اثر ابراهیم حاتمی کیا
«لاتاری» اثر محمدحسین مهدویان
«کامیون» اثر کامبوزیا پرتوی
«عرق سرد» اثر سهیل بیرقی
«شعلهور» اثر حمید نعمتالله
«دارکوب» اثر بهروز شعیبی
«چهارراه استانبول» اثر مصطفی کیایی
«تنگه ابوقریب» اثر بهرام توکلی
سیوهشتمین دوره از جشنواره فیلم فجر یلدا جبلی تدوینگر و فیلمساز زن به عنوان اعضای هیئت انتخاب فیلمها حضور داشت.
دیگر اعضای هیئت انتخاب فیلمها چه کسانی بودند؟
در کنار یلدا جبلی، محمد احسانی، محمود اربابی، همایون اسعدیان، رضا درستکار، سید محمود رضوی، حسین کرمی، فیلمهای آن دوره از جشنواره را تعیین کردند.
مهمترین فیلمهای انتخاب شده سیوهشتمین جشنواره فیلم فجر کدام بودند؟
«آتابای» اثر نیکی کریمی
«شنای پروانه» اثر محمد کارت
«پوست» اثر مشترک بهمن و بهرام ارک
«خروج» اثر ابراهیم حاتمی کیا
«خورشید» اثر مجید مجیدی
«خون شد» اثر مسعود کیمیایی
«درخت گردو» اثر محمدحسین مهدویان
«قصیده گاو سفید» اثر بهتاش صناعیها
«مردن در آب مطهر» اثر نوید محمودی
«روز صفر» اثر سعید ملکان
برای پنجمین و آخرین بار تاکنون پوران درخشنده در چهلمین جشنواره فیلم فجر نیز عضو اعضای هیئت انتخابها بود.
دیگر اعضای هیئت انتخاب فیلمها چه کسانی بودند؟
در کنار پوران درخشنده، بهروز افخمی، اسماعیل بنیاردلان، حسین زندباف، مجید شاهحسینی، اسفندیار شهیدی، محمدحسین نیرومند فیلمهای این دوره از جشنواره را تعیین کردند.
مهمترین فیلمهای انتخاب شده چهلمین جشنواره فیلم فجر کدام بودند؟
«برف آخر» اثر امیرحسین عسگری
«خائن کشی» اثر مسعود کیمیایی
«دسته دختران» اثر منیر قیدی
«شب طلایی» اثر یوسف حاتمی کیا
«موقعیت مهدی» اثر هادی حجازی فر
«مرد بازنده» اثر محمدحسین مهدویان
«نگهبان شب» اثر سیدرضا میرکریمی
«ملاقات خصوصی» اثر امید شمس
«علفزار» اثر کاظم دانشی
دوره چهلم آخرین دورهای بود که حداقل یک سینماگر زن عضو اعضای هیئت انتخاب فیلمها بود که قفل این نبودن سینماگران زن در دوره چهلوسوم جشنواره فیلم فجر که از ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۴۰۳ برگزار میشود؛ شکسته شد و رعنا آزادی ور و منیر قیدی که نخستین تجربهی آنان در تصمیمگیری فیلمهای راه یافته به چهلوسومین جشنواره فیلم فجر محسوب میشود این روزها مشغول تماشای فیلمها هستند.