نگاه چندبعدی به منطقه مکران برای توسعه همه‌جانبه

به گزارش ایران اکونومیست، ظهر امروز (شنبه)، نخستین نشست تخصصی در حوزه سیاست‌گذاری پیشرفت و آبادانی منطقه مکران با عنوان  «ایده‌هایی برای پیشرفت و توسعه منطقه مکران» به همت کمیسیون خدمات فنی و مهندسی و احداث اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با حضور رئیس اتاق ایران، نماینده ویژه رئیس‌جمهور در اقتصاد دریامحور، نایب‌رئیس اتاق ایران و فعالان اقتصادی برگزار شد.

در ابتدای این نشست، علی نقوی- رئیس کمیسیون خدمات فنی و مهندسی و احداث اتاق ایران- ضمن اشاره به تفاهم‌نامه‌ فی‌مابین اتاق ایران و شورای توسعه سواحل مکران که به امضا رسیده است، تصریح کرد: در چارچوب این  تفاهم‌نامه، کمیسیون احداث به نمایندگی از اتاق ایران، اولین نشست تخصصی را برگزار کرده است. ایران بایستی به سمت جهانی‌شدن حرکت کرده و بخشی از زنجیره ارزش جهانی باشد. باید توجه داشت که تنها با تمرکز بر ظرفیت‌ها و داشته‌های داخلی، نمی‌توان توسعه را رقم زد؛ بنابراین در این‌ بین منطقه مکران به‌ عنوان یک منطقه با ظرفیت‌های بی‌نظیر، می‌تواند در مسیر توسعه نقش به‌سزایی را ایفا کند.

وی بررسی تخصصی ظرفیت‌های مکران و توسعه اقتصادمحور را امری ضروری دانسته و تاکید کرد که این مهم بایستی مورد توجه دولت و بخش خصوصی قرار گیرد.

در ادامه‌ این نشست، صمد حسن‌زاده- رئیس اتاق بازرگانی ایران- اظهار کرد: مرکز پژوهش‌های اتاق ایران در قالب چند سرفصل، منطقه مکران را مورد توجه و بررسی قرار داده است؛ در قدم اول، موقعیت استراتژیک مکران را دیده و به دنبال آن، دیپلماسی اقتصادی برای توسعه مکران، ایجاد پل ارتباطی اقتصادی با کشورهای همسایه، بررسی ظرفیت‌های لجستیکی مکران، نقش بنادر مکران بر تجارت و نقش بخش خصوصی در اقتصاد دریامحور با تکیه‌بر ظرفیت‌های مکران را در دستور کار قرار داده است.

وی تاکید کرد: علاوه بر موضوعاتی که مطرح شد، توسعه حمل‌ونقل در این حوزه، ظرفیت‌های کشاورزی و شیلات در مکران، صنایع پتروشیمی و انرژی، توجه به مکران از منظر انرژی‌های تجدیدپذیر، تبدیل آن به‌عنوان قطب جدید گردشگری، توسعه زنجیره ارزش در صنایع معدنی، اهمیت جذب سرمایه‌گذاری که هرکدام به‌نوبه خود اثرات بسیاری دارند نیز موردنظر مرکز پژوهش‌های اتاق ایران قرار دارند. این محورها بیانگر سطح اهمیت این منطقه است.

به دنبال توسعه دودکشی در مکران نیستیم

در ادامه این نشست، علی عبدالعلی‌زاده- نماینده ویژه رئیس‌جمهور در اقتصاد دریامحور - نیز گفت: دیدگاه بنده به اداره امور کشور، سپردن اقتصاد به بخش خصوصی است؛ دولت باید برای اقتصاد، سیاست‌گذاری کند و سیاست‌ها در راستای منافع مردم و بخش خصوصی باشد. کشور را باید با مردم و بخش خصوصی اداره کرد در دولت چهاردهم قصد داریم که برای حل ناترازی برق در کنار دولت باشیم؛ البته بحران اصلی کشور آب هم هست؛ بحران های فرونشست زمین و برق نیز بسیار اهمیت دارند؛   اداره کردن شهرها با بحران‌هایی نظیر برق امکان‌پذیر نیست. در کنار رفع ناترازی‌های برق، واردات و تولید خودروی برقی بسیار مهم است به خصوص که آلودگی تهران بدون توجه به خودروهای برقی ممکن نیست.

 وی افزود: توسعه دریامحور، پارادایم شیفت (الگوواره) مهمی در اداره کشور است. ما از دولت قدرتمند و با درآمد کافی نفت، به سمت راهبرد جدیدی حرکت می‌کنیم که اساس آن بر تعامل سازنده با جهان استوار است. توسعه دریامحور برای من از مکران شروع شد؛ اما متأسفانه در طرح‌های مطالعه شده برای توسعه دریامحور و توسعه مکران به همه جوانب مثل استفاده از سواحل دریای عمران توجه نشده است. همه طرح‌ها به شکلی است که گویی طرح جامع برای تهران تهیه شده است. دریا و ساحل در حاشیه برنامه است. ما به خاطر دریای عمان در قطب جنوب مالک مشاعی هستیم؛ امیدوارم در سال آینده بتوانیم تور گردشگری راه‌اندازی کنیم و سال آینده علاقه‌مندان را به قطب جنوب ببریم تا مالکیت خود را احراز کنیم.

نماینده ویژه رئیس‌جمهور در اقتصاد دریامحور، تصریح کرد: مکران دروازه ارتباط ایران با جهان است. مکران برای توسعه کشور بسیار ارزشمند است. موقعیت استراتژیک مکران در تجارت بین‌الملل دو محور دارد: توسعه دریامحور به‌شرط صلح و آرامش ممکن است نه تلاطم‌های عکس‌العملی.

عبدالعلی‌زاده خاطرنشان کرد: سایه سیاست خارجی بر سیاست داخلی واضح است. ما باید تعامل سازنده با دنیا را شروع کنیم وگرنه توسعه دریامحور در حد شعار باقی خواهد ماند. در دریا مقررات بین‌المللی حاکم است نه قواعد و قوانین داخلی. تعامل سازنده دوطرفه است. این‌گونه نیست که کشورهای خارجی در ایران سرمایه‌گذاری کنند و ما از هرگونه سرمایه‌گذاری امتناع کنیم. اگر با کشوری قرارداد، داشته باشیم ما هم می‌توانیم در آنجا واحدهای تجاری راه‌اندازی کنیم.

وی افزود: بر پایه روابط برد-برد باید با کشورها تعامل کرد. مکران شرایطی بکر دارد؛ این منطقه ۸۰ هزار کیلومترمربع مساحت دارد. طول ساحل این منطقه سه برابر طول ساحل امارات متحده عربی است. ساحل اقیانوسی و صخره‌ای دارد و کشتی‌ها تا ۶۰۰ هزار تن امکان پهلو گرفتن دارد. زمان دسترسی را به نصف زمان قبلی کاهش می‌دهد و هزینه‌ها ۳۰ درصد کاهش می‌یابد و دسترسی را به کشورهای مختلف تسهیل می‌کند.

نماینده ویژه رئیس‌جمهور در اقتصاد دریامحور گفت: تا سال ۱۴۰۵ با تکمیل پروژه چابهار ما می‌توانیم ۴۰ میلیون تن بار را از مسیر کشور جابه‌جا کنیم. این دروازه جدیدی به‌سوی درامد و اشتغال کشور است. کریدور شمال جنوب و شرق و غرب فقط برای این نیست که بار از جنوب به شمال و روسیه برود. این‌ها شاهرگ‌های توسعه کشور هستند. در بندر اصلی باید از تمام کارهایی که زمان واردات و صادرات را به تعویق می‌اندازد، خودداری کرد. بنادر خشک و شهرک بزرگ صنعتی باید مورد توجه باشد و این به معنای کاشتن موتور توسعه صنعتی در منطقه است. با این نگاه موقعیت مکران را باید ارزیابی کرد. با توسعه کریدورهای شمال جنوب، مکران، دسترسی به روسیه، شرق چین، کشورهای آسیای میانه، قفقاز، کشورهای منطقه و شمال اروپا و امریکا امکان‌پذیر خواهد بود. این در موقعیت توسعه کشورهای منطقه هم اثرگذار است؛ هزینه حمل‌ونقل کاهش می‌باید.

عبدالعلی‌زاده ضمن اشاره به دیپلماسی اقتصادی، اظهار کرد: دیپلماسی اقتصادی ابزاری برای توسعه مکران است و اوج دیپلماسی اقتصادی تعامل برد-برد است. مکران پل ارتباطی ایران با کشورهای جهان از جمله امریکاست. منطقه پتانسیل لجستیکی بالایی دارد. در این مسیر باید از ظرفیت بخش خصوصی در مسیر توسعه اقتصاد دریامحور بهره گرفت. البته هنوز خط زاهدان تا مشهد تکمیل نشده است. باید در این مسیرهای ارتباطی سرمایه‌گذاری کرد. با مکران به شبکه حمل‌ونقل جهانی از شمال و جنوب وصل می‌شویم.

شیلات جای نفت را خواهد گرفت

وی تاکید کرد: منطقه ظرفیت سرمایه‌گذاری بالایی دارد؛ بنابراین توسعه مکران نیاز به سرمایه‌گذاری زیرساختی دارد. در حال حاضر بر روی ابر پروژه‌ها تصمیم قطعی برای سرمایه‌گذاری گرفته شده شد و در آینده مکران، شیلات جای نفت را خواهد گرفت. ظرفیت تولید ماهی باید به بیش از چهار میلیون تن برسد و تا ۱۰۰ میلیون تن هم ظرفیت وجود دارد.

این مقام دولتی تصریح کرد: ما در مکران به دنبال توسعه دودکشی نیستیم؛ جهت توسعه دانش در این منطقه تلاش می‌کنیم. نباید فرصت توسعه کشور را با دودکش‌ها خفه کرد. در مکران بادهای شدید ماسه‌ای داریم؛ در اینجا امکان استفاده از انرژی تجدیدپذیر خورشیدی وجود ندارد، ولی ظرفیت خوبی برای انرژی بادی هست. سواحل مکران ظرفیت خوبی برای توسعه گردشگری دارد. ما باید تصمیم بگیریم که از رقبای خود در منطقه پیش بیفتیم. امیدواریم در سواحل خشک شاهد حضور سرمایه‌گذارهای خارجی باشیم.

ادامه دارد...