عبور از دروازه تاریخ با قطع صادرات نفت ایران

به گزارش ایران اکونومیست، امروز ششم دی ۱۴۰۳ خورشیدی به اهم مناسبت‌ها و اتفاقات تاریخی این روز می‌پردازیم.

قطع صادرات نفت ایران- ۱۳۵۷

اعتصاب کارخانجات، ادارات و بخش‌های آموزشی کشور از مهمترین شاخص‌های بحران انقلابی در ایران در واپسین ماه‌های عمر رژیم پهلوی بود اما کشتار وسیع مردم توسط عوامل رژیم شتاب بیشتری به این اقدام بخشید و باعث گسترش اعتصابات شد.

کارکنان صنعت نفت کشور در ۱۹ شهریور ۱۳۵۷ اولین اعتصاب خود را از پالایشگاه تهران آغاز کردند و این اعتصاب به تدریج مناطق نفتی جنوب و آبادان را نیز در برگرفت.

در پی اعتصاب گسترده شرکت‌های نفتی در ایران سرانجام ۶ دی ۱۳۵۷، صادرات نفت کشور به کلی متوقف شد و تولید در حد رفع نیاز داخلی انجام شد.

با قطع کامل صادرات نفت ایران، محمدرضا پهلوی اصلی‌ترین منبع درآمدش را از دست داد. اعتصاب همراه با راهپیمایی مردم و کارکنان صنعت نفت به مؤثرترین ابزار براندازی رژیم پهلوی تبدیل شد.

این اعتصاب مورد حمایت و پشتیبانی حضرت امام خمینی نیز قرار گرفت.

در تقویم هجری خورشیدی مناسبت‌های دیگر چون معاون شهردار شدن غلامحسین ابتهاج در سال ۱۳۱۷، سفر ادوارد بنش رئیس‌جمهور وقت چکسلواکی به تهران و هدیه دکترای افتخاری به وی توسط دانشگاه تهران در سال ۱۳۲۲، معرفی اعضای کابینه ابراهیم حکیمی نخست‌وزیر وقت پهلوی در سال ۱۳۲۶، برگزاری همایش هزار و صدمین سال تولد محمد بن زکریای رازی پزشک و فیلسوف نامی ایران در تالار ابن سینای دانشگاه تهران در سال ۱۳۴۳، درگذشت آیت‌اللَّه میرزا احمد کفایی فرزند ملا محمدکاظم ملقب به آخوند خراسانی در ۸۹ سالگی در سال ۱۳۵۰، صدور پیام امام خمینی (ره) و تشکر ایشان از اعتصاب شرکت نفت در اعتراض به رژیم پهلوی در سال ۱۳۵۷، صادرات  ۱۰۰ دستگاه اتوبوس به رومانی توسط ایران ناسیونال در سال ۱۳۵۰، انتصاب جعفر رائد به سمت سفیرکبیر ایران در عربستان سعودی در سال ۱۳۵۰،   درگذشت هری ترومن رییس‌جمهور پیشین آمریکا در سال ۱۳۵۱،   خریداری ۲۰۰ هزار کیلو کره توسط ایران از بلغارستان در سال ۱۳۵۱، افزایش ۱۰ درصدی دستمزد کارگران صنعت نفت در سال ۱۳۵۲، افزایش قیمت بنزین هواپیما از لیتری ۵ به ۱۰ ریال در سال ۱۳۵۲، سفر محمد زیادباره رئیس جمهور سومالی به دعوت شاه به تهران در سال ۱۳۵۶ و درگذشت سید علی اکبر پرورش از مبارزان سیاسی دوران انقلاب نماینده سه دوره مجلس شورای اسلامی و وزیر سابق آموزش و پرورش در سال ۱۳۹۲ به ثبت رسیده است.

رویدادهای مهم این روز در تقویم قمری به این شرح است:

رحلت آیت‌اللَّه اراکی- ۱۳۱۲

آیت‌الله حاج شیخ محمدعلی اراکی(ره) در ۲۴ جمادی الثانی ۱۳۱۲ در اراک دیده به جهان گشود. پدرش حجت‌الاسلام حاج احمد آقا مشهور به میرزا آقا فراهانی از علمای مشهور شهر و مادرش نیز از نوادگان امامزاده سید حسن واقف بود.

وی پس از یادگیری خواندن و نوشتن، در نوجوانی وارد حوزه علمیه اراک شد و در درس استاد سید جعفر شیثی حضور یافت و مقدمات علوم اسلامی را از او فرا گرفت. دروس سطح حوزه را نزد آیت‌الله سید محمدتقی خوانساری به خوبی پشت سر گذاشت. آیت‌الله اراکی هم زمان با تحصیل دوره سطح، در درس شرح منظومه آیت‌الله شیخ محمد باقر اراکی معروف به سلطان‌آبادی شرکت کرد و از دانش آن حکیم فرزانه خوشه‌ها چید.

ایشان سالها در درس آیت‌الله العظمی آقا نورالدین اراکی و آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی شرکت کرد و از دانش و تقوای آن دو مرجع بزرگ تقلید شیعیان بهره‌ برد.

آیت الله حائری علاقه زیادی به او داشت. نبوغ فکری آیت الله اراکی مورد توجه استاد قرار گرفت. آیت الله اراکی به سفارش استاد معمم شد. با یکی از بستگان ازدواج کرد.

در تقویم قمری مناسبت‌های دیگری چون درگذشت یحیی بن قاسم ثعلبی ملقب به ابوزکریا ادیب و شاعر مشهور عرب در سال ۶۱۶، رحلت آیت‌الله شیخ مرتضی حائری یزدی فرزند موسس حوزه‌ی علمیه‌ی قم در سال ۱۴۰۶ و ارتحال آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی زعیم حوزه‌ی علمیه‌ی قم در سال ۱۴۱۴ به ثبت رسیده است.

رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی به شرح زیر است:

تولد مخترع ماشین حساب- ۱۷۹۲

چارلز ببیج، دانشمند انگلیسی در ۲۶ دسامبر ۱۷۹۲ در یکی از ایالت‌های جنوبی انگلستان به دنیا آمد. وی از کودکی به فراگیری ریاضیات علاقه داشت و در این رشته معلومات فراوانی کسب کرد به طوری که پس از ورود به کالج به زودی دریافت که اطلاعات وی در ریاضیات بیش از استاد می‌باشد. این در حالی بود که چارلز در آن زمان تنها ۹ سال داشت.

وی در سال ۱۸۱۲ انجمن تحلیلی را برای پیش‌برد ریاضی تأسیس کرد و در ۲۴ سالگی به عضویت انجمن سلطنتی انگلستان برگزیده شد. ببیج در سال‌های بعد درصدد برآمد دستگاهی بسازد که از عهده انجام هرگونه اعمال محاسبات ریاضی برآید و ۱۰۰۰ عدد ۵۰ رقمی را در حافظه نگاه دارد. از این‌رو تلاش خود را به کار بست تا اینکه در سال ۱۸۳۳ ماشین محاسبه‌ای را که به نام ماشین تفاضلی ببیج مشهور است، ساخت.

وی تمام عمر و ثروت خود را صرف ساخت این دستگاه کرد و آن را به دنیای علم عرضه کرد. در طرح ببیج، هیچ جایی برای استفاده از جریان برق و لوله‌های الکترونیکی منظور نشده بود و در مرحله بعد او در نظر داشت که با وسایل مکانیکی، ماشین تحلیلی و حساب خود را بسازد.

هر چند ببیج موفق به این امر نشد ولی در حدود یک قرن بعد، دانشمندان دیگری طرح‌های ببیج را کاملتر کردند و با استفاده از نیروی الکترونیک آن را به صورت دقیق‌تر ساختند. از این روست که ببیج به عنوان پدر حساب‌گرهایِ جدید به شمار می‌رود.

وی علاوه بر آن، نخستین سرعت‌نما را ساخت، سپر جلوی لوکوموتیو را طراحی کرد و وسیله‌ای برای دیدن شبکیه چشم را اختراع کرد. چارلز ببیج مردی پر کار و جامع‌الفنون بود. او در کتابی که به عنوان در باب اقتصاد کارخانه‌ها و ماشین‌ها نوشت آن‌چه را امروزه پژوهش‌های پیش از عمل نام دارد، پیش‌بینی کرد.

او مقالات مفصل درباره فیزیک، زمین‌شناسی، نجوم و باستان‌شناسی دارد که از اهمیت زیادی برخوردارند ولی با این حال مهم‌ترین کار علمی او، اختراع ماشین حساب است.

چارلز ببیج سرانجام در ۱۸ اکتبر ۱۸۷۱ در ۷۹ سالگی درگذشت.

در تقویم میلادی مناسبت‌های دیگری چون  آغاز ریاست جمهوری الیورکراموِل تنها رئیس جمهور انگلستان در سال ۱۶۵۳، امضاء معاهده مَدرَس" بین نیروهای استعماری فرانسه و انگلیس در سال ۱۷۵۴، تولد مائوتِسِه تونگ رهبر و بنیان‌گذار چین کمونیست در سال ۱۹۴۵، مرگ هری ترومن سی و سومین رئیس جمهور آمریکا در سال ۱۹۷۲، تشکیل کنفرانس همبستگی کشورهای آسیا و افریقا در سال ۱۹۵۷ و زمین لرزه شدید موسوم به سونامی در جنوب و جنوب شرق آسیا در سال ۲۰۰۴ به ثبت رسیده است.