«کودک آزاری» بیشترین علت تماس‌ها

سمیه امیدی در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، ضمن ارائه گزارش عملکرد تابستان واحد صدای یارای انجمن حمایت از حقوق کودکان، اظهار کرد: تعداد تماس‌گیرندگان با صدای یارا در سه ماهه تابستان امسال ۳۳۱ مورد بوده که ۸۳درصد از تماس‌های آن متعلق به مادران، ۱۰ درصد متعلق به کودکان، ۳ درصد متعلق به پدران، ۳ درصد متعلق به بستگان و یک درصد متعلق به معلم و مربی کودک بوده که در این میان، ۳۷ درصد از تماس‌گیرندگان از طریق دوستان، ۲۷ درصد از طریق اینترنت، ۲۲ درصد از طریق بستگان و مابقی از طریق متخصصان، موسسات غیردولتی، سازمان‌های دولتی یا مهد و آموزشگاه‌های غیردولتی، سامانه ۱۴۸۰، ۱۲۳، مراکز غیردولتی و دولتی، شهرداری و بهزیستی با صدای یارا آشنا شده و تماس گرفته بودند.

به گفته وی، ۵۵ درصد تماس‌گیرندگان از تهران و ۴۵ درصد تماس‌ها از استان‌های یاسوج،کرج، گلستان، پرند، اصفهان، شیراز، گرگان، تبریز، بوشهر و ورامین، پاکدشت، آمل، خراسان رضوی، قرچک، دماوند و یکی از روستاهای استان فارس بوده است.

مسئول واحد صدای یارای انجمن حمایت از حقوق کودکان با بیان اینکه حدود ۹۲ درصد خانواده‌ها به صورت هسته‌ای، ۸ درصد تماس‌گیرندگان از نوع خانواده‌های تک والد یا طلاق عاطفی و خانواده گسترده بودند، افزود: ۳۸ درصد مادران در رده سنی ۳۵ الی ۴۰ سال، ۲۶ درصد مربوط به ۴۰ تا ۴۵ سال و همچنین ۲۱ درصد مربوط به گروه سنی ۳۰ الی ۳۵ سال و مابقی در گروه سنی ۵۰ الی ۶۰ سال قرار داشته‌اند. 

امیدی درخصوص وضعیت تحصیلی و شغلی این مادران بیان کرد: همچنین ۴۲ درصد مادران دارای مدرک دیپلم، ۳۰ درصد دارای مدرک کارشناسی، ۷ درصد دارای مدرک کارشناسی ارشد، ۶ درصد در مقطع تحصیلی متوسطه اول، ۷ درصد در مقطع کاردانی و مابقی دارای مدرک دکتری یا بی‌سواد بوده‌اند. ۷۳ درصد مادران از نظر شغلی خانه‌دار، ۲۷ درصد کارمند، پرستار، معلم بازنشسته، شغل آزاد، آرایشگر، خیاط، مسئول فروش، شغل آنلاین و سوزن‌دوز بوده‌اند.

وی همچنین درخصوص وضعیت شغلی و سنی پدران تماس‌گیرنده یادآور شد: از نظر شغلی ۵۸ درصد پدران دارای شغل آزاد، ۱۳ درصد کارمند و ۲۱ درصد سایر موارد از قبیل بازنشسته، میوه‌فروش، پیک موتوری، کارگر، راننده و... بوده‌اند. از نظر رنج سنی نیز ۱۰ درصد پدران به ترتیب سنی از کمترین سن بین ۲۵ الی ۳۰ سال، ۹ درصد در گروه سنی ۳۰ الی ۳۵ سال، ۳۰ درصد در گروه سنی ۳۵ الی۴۰ سال، ۳۰ درصد در گروه سنی ۴۰ الی ۴۵ سال، ۱۹ درصد در گروه سنی ۴۵ الی۵۰ سال و ۱۰ درصد در گروه سنی ۵۰ الی ۶۰ سال قرار دارند.

مسئول واحد صدای یارای انجمن حمایت از حقوق کودکان در پاسخ به سوالی درباره پرتکرارترین مسائلی که طی تماس با صدای یارا از سوی مادران مطرح شده است نیز یادآور شد: درخصوص مسائل و مشکلات و گزارشات مربوط به کودک‌آزاری‌ها، ۴۱ درصد تماس‌های مربوط به کودک‌آزاری‌ها به دلیل غفلت، ۳۱ درصد به دلیل مسائل روحی-عاطفی، ۱۸ درصد به دلیل مسائل آموزشی و مابقی مربوط به مسائل جنسی و جسمی است. همچنین از میان تماس‌های برقرار شده در زمینه مشکلات خانوادگی، ۴۶ درصد مربوط به عدم آگاهی از شیوه‌های فرزندپروری و مابقی مربوط به مشاجرات خانوادگی، اعتیاد والدین، سهل‌گیری، مشکلات ناشی از طلاق والدین، مشکلات ارتباطی بین والدین، سایر اختلالات ذهنی کودکان و... است.

این روانشناس درخصوص تماس‌های برقرار شده که مربوط به مشکلات ارتباطی و اجتماعی است، گفت: ۳۹ درصد از مشکلات ارتباطی و اجتماعی مربوط به مدرسه و مسائل ارتباط با دوستان و همسالان، ۲۷ درصد مربوط به عدم توانایی در برقراری ارتباط با دیگران و ۲۳ درصد مربوط به مسائل ناشی از اینترنت و فضای مجازی و ۱۱ درصد ناشی از طردشدگی از سوی دوستان و اعتیاد بوده است.

امیدی در پاسخ به سوالی درباره مشکلات مطرح شده کودکان توضیح داد: از میان مشکلات مطرح شده، ۳۶ درصد متعلق به گروه سنی ۱۲ الی ۱۸ سال، ۲۸ درصد متعلق به گروه سنی ۷ الی ۱۲ سال، ۱۹ درصد متعلق به گروه سنی ۵ الی ۷ سال، ۱۴ درصد متعلق به گروه سنی ۲ الی ۵ سال و ۷ درصد متعلق به گروه سنی ۰ الی ۲ سال بوده است.

به گفته وی، بیشترین مشکلات گروه سنی ۱۲ الی ۱۸ سال، مربوط به استفاده بیش از حد از فضای مجازی و مشکلات ناشی از فضای مجازی، عدم امکانات تفریحی در برخی از شهرستان‌ها، عدم آگاهی از شیوه‌های فرزندپروری، غفلت والدین نسبت به فرزندان، مشکلات رفتاری در قالب پرخاشگری، افسردگی، ناسازگاری و همچنین مسائل روحی، ترس و اضطراب، احساس تنهایی و بی‌مسئولیتی، مسائل ارتباطی با دوستان همسالان، پرخاشگری، روابط خارج از عرف، مسائل تربیتی و ناهماهنگی تربیتی بین والدین است.

بنابر اظهارات مسئول واحد صدای یارای انجمن حمایت از حقوق کودکان، برای کودکان متولد ۵ الی ۷ سال بیشترین مشکلات مطرح شده برای این گروه سنی مربوط به ترس‌ها، لجبازی، مشکلاتی که با ورود کودک دوم پیش آمده، بیش‌فعالی و استفاده از دارو، مشکل در تکلم، شب ادراری، مشکلات عادتی شامل دندان قروچه، ناخن جویدن، تیک عصبی و مشکلات خواب و بددهنی است.

وی همچنین مشکلات مطرح شده مربوط به کودکان ۷ الی ۱۲ سال را ناشی از مسائل ارتباطی با همسالان و والدین، مسائل دوستی، عدم اعتماد به نفس، بیش‌فعالی، پرخاشگری، عدم تمرکز، اضطراب، اطلاعات نادرست در مورد بلوغ از همسالان یا شبکه‌های اجتماعی، مهارت حل مسئله، عدم مسئولیت‌پذیری، انتظارات والدین نسبت به فرزند اول با ورود فرزند دوم، بی‌نظمی، عدم آموزش مهارت‌های بین فردی، مسائل و مدیریت فضای مجازی دانست و مشکلات مربوط به کودکان ۰الی ۲ سال را درخصوص نحوه تغذیه و خواب و نحوه از شیر گرفتن و مسائل استقلال و رفتاری عنوان کرد.