به گزارش ایران اکونومیست، «آرمان ملی» چالش‌های کاهش ارزش پول ملی و هدایت به بازارهای مختلف را بررسی کرده و در گزارشی نوشته است: خرید و فروش طلا از طریق شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی یکی از روش‌هایی است که با وجود هشدارهای پیاپی رواج پیدا کرده و کاربران ایرانی با حضور در این پلتفرم‌های ایرانی یا خارجی به‌صورت آنلاین اقدام به خرید طلا می‌کنند. این بازارهای مجازی که با انگیزه فرار از پرداخت مالیات و کارمزدهای بالا شکل گرفته‌اند، به دلیل فقدان نظارت کافی، بستری مناسب برای برخی افراد سودجو ایجاد کرده تا به فروش طلای تقلبی و ناخالص بپردازند.
رونق کلاهبرداری
به گزارش «آرمان ملی»، ارسلان تبریزی کارشناس اقتصادی در این باره گفت: معمولا همزمان با بی‌ثبات شدن بازار و کاهش ارزش پول ملی، مردم به‌دنبال راه‌هایی برای حفظ نقدینگی‌های خود می‌گردند، بهترین بازارها متناسب با قدرت خرید و میزان نقدینگی‌های آنها، بازار طلا، ارز، خودرو، مسکن و... است که البته همزمان با هجوم خریداران به این بازارها، با افزایش قیمت و نوسانات شدید قیمت در بازار مورد نظر نیز مواجه می‌شویم. در این بین فروشندگان نیز با دامن‌زدن به این هیجانات سعی در داغ‌کردن بازار خود و سوءاستفاده از این شرایط می‌کنند. به عنوان مثال فروشندگان طلا با ایجاد فضاهای مورد نظر در فضای مجازی سعی می‌کنند با بهانه و توجیهاتی مانند خرید طلا بدون پرداخت مالیات یا کارمزد، خریداران را به خرید طلای ارزان‌قیمت تشویق کنند. دراین بین بسیاری نیز با سوءاستفاده از این شرایط بساط کلاهبرداری خود را پهن می‌کنند و با فروش انواع و اقسام بدل‌ها و یا طلای بی‌کیفیت و با ناخالصی‌های گزاف چالش‌های زیادی در این زمینه موجب می‌شوند.
مقابله با خطرات
او افزود: فروش طلای عیار پایین‌تر از میزان اعلام شده، طلایی با وزن کمتر، طلای ناخالصی‌دار با فلزهای غیر طلا و... از جمله راه‌هایی به شمار می‌آید که هم‌اکنون در بازار خرید و فروش مجازی طلا رواج یافته است و همچنان نیز ادامه دارد که به دلیل عدم نظارت کافی و خلأهای قانونی فروشندگان همچنان به کلاهبرداری از مشتریان ناآگاه یا نگران از وضعیت اقتصادی سعی دارند بیش‌ترین سود را از آنِ خود کنند. این کارشناس درباره راه مقابله با این وضعیت بیان داشت: دولت و نهادهای مسئول، به‌ویژه اتحادیه طلافروشان باید ابزارها و استانداردهایی را برای کنترل و نظارت بر خرید و فروش طلا در فضای مجازی تدوین و اعمال کنند تا جلو سوءاستفاده و تقلب گرفته شود. همچنین، با ایجاد سامانه‌هایی به نیاز خریداران برای محلی جهت شناسایی هویت فروشندگان کمک کند تا از بروز تقلب و کلاهبرداری جلوگیری شود. همچنین اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی به مردم نیز از جمله دیگر راهکارهایی به شمار می‌آید که می‌تواند بابِ تخلفات در این زمینه را کاهش داده یا مسدود سازد.
تقویت زیرساخت‌ها
تبریزی ایجاد زیرساخت‌های قوی نظارتی دراین زمینه را از عوامل بازدارنده شکل‌گیری بازار ناامن خرید و فروش طلا در فضای مجازی ذکر و اظهارکرد: لازم است بررسی شود که در شرایط فعلی، چه وظایفی متوجه نهادهای نظارتی و قانونی هستند و چگونه می‌توان از تجربیات موجود در این زمینه بهره برد. او توضیح داد: رفع مشکلات در ارزیابی اصالت طلا، تدوین قوانین مشخص برای خرید و فروش آنلاین طلا، افزایش نظارت و تقویت اهرم‌های اجرایی بین نهادهای ذیربط، ایجاد پلتفرم‌های رسمی تحت نظارت نهادهای معتبر، ایجاد بیمه نامه‌ها و ضمانت‌های اصالت و... می‌تواند درصد تخلف فروش طلا به روش آنلاین در فضای مجازی را کاهش دهد. او اضافه کرد: با توجه به نفوذ فضای مجازی و گسترده شدن خرید و فروش آنلاین در همه ابعاد و حوزه‌ها، نمی‌توان با محدودکردن خرید و فروش طلا مانع از انجام این فرآیند شد، بلکه باید مانند دیگر حوزه‌ها و یا با الگوبرداری از رویه‌های موجود در کشورهای دیگر، با اعتبارسنجی و ایجاد قوانین خاص و صدور مجوز با شرایط خاص برای فروشندگان طلا در فضای مجازی از وقوع تخلفاتی در این زمینه ممانعت کرد. به این ترتیب با توجه به رشد سریع بازارهای مجازی و افزایش خرید و فروش طلا در این فضا، لازم است که نهادهای نظارتی با ایجاد قوانین و بسترهای شفاف، اعتماد عمومی را به این بازار برگردانند. راه‌اندازی پلتفرم‌های رسمی با نظارت دقیق، ارائه بیمه و ضمانت‌های اصالت، استانداردسازی و صدور گواهینامه‌ها، و آگاهی‌بخشی از طریق رسانه‌ها، از جمله مواردی است که می‌تواند این بازار را ساماندهی کند و از آسیب‌های احتمالی مصون نگه دارد. این کارشناس ادامه داد: بازار خرید و فروش طلا در فضای مجازی فرصتی بزرگ برای مردم و اقتصاد است، اما اگر بدون نظارت و قانون‌گذاری دقیق برود، می‌تواند به بستری برای انواع مختلف تبدیل شود. نوسانات شدید اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی در سال‌های متمادی، مردم را به سمت سرمایه‌گذاری در دارایی‌های ثابت و باارزش مانند طلا افزایش داده است. طلا به‌عنوان یک دارایی امن و با نقد شوندگی بالا، همیشه برای حفظ ارزش سرمایه در برابر تورم و کاهش ارزش پول مورد توجه است و از این‌رو طلا فرصتی برای پاسخگویی به فروش عمومی از طرق مختلف از جمله بسترهای مجازی است.
فروش طلا بدون مالیات
یکی از دلایل مهمی که افراد را به خرید آنلاین طلا ترغیب می‌کند، امکان کاهش هزینه‌های جانبی مانند مالیات و کارمزدهای مرتبط با خرید طلا است. برخی از فروشندگان فضای مجازی، طلا را با قیمت پایین‌تر از بازار واقعی عرضه می‌کنند، که در نگاه اول برای خریداران بسیار جذاب است. به این ترتیب، خریداران می‌توانند با پرداخت هزینه‌های کمتر، طلا خریداری کنند، هرچند که این امر با خطراتی همراه است و ممکن است به‌دلیل نبود نظارت کافی منجر به خرید طلای تقلبی شود. از سویی خرید و فروش آنلاین به‌ویژه در پلتفرم‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها، امکان دسترسی سریع و راحت به انواع محصولات طلا را فراهم کرده است. کاربران می‌توانند به‌راحتی و در هر زمانی از شبانه‌روز به جست‌وجوی طلای دلخواه خود بپردازند و معاملات خود را انجام دهند. این راحتی و سرعت در انجام معاملات به‌ویژه برای کسانی که زمان کافی برای مراجعه حضوری به بازار طلا ندارند، بسیار جذاب است. در فضای مجازی، بسیاری از افرادی که به‌دلایل اقتصادی نیاز به نقدشوندگی سریع دارند، می‌توانند به‌راحتی طلای خود را برای فروش قرار دهند. این امکان به‌ویژه در شرایط بحرانی اقتصادی و نیاز فوری به نقدینگی، برای بسیاری از افراد جذاب است. چنین معاملاتی می‌تواند در مقایسه با فروش طلا در بازارهای واقعی، سریع‌تر انجام شود و نیاز فروشندگان را به نقدینگی رفع کند.
خلأهای قانونی
او تاکید کرد: اما عدم نظارت کافی بر خرید و فروش طلا در فضای مجازی و نبود قوانین مشخص و جامع در این زمینه نباید باعث شود که برخی افراد سودجو از این فرصت سوءاستفاده کنند و با عرضه طلاهای تقلبی و ناخالص، به کسب سودهای کلان بپردازند. این شرایط نه‌تنها برای سودجویان فرصتی فراهم کرده، بلکه برخی از خریداران نیز به دلیل نبود نظارت‌های رسمی، به‌دنبال خرید از فروشندگان غیررسمی و در نتیجه کاهش قیمت‌ها هستند. در حقیقت بسترهای مجازی به کاربران امکان می‌دهند تا به فروشندگان طلا در داخل و حتی خارج از کشور دسترسی داشته باشند. این دسترسی به بازارهای متنوع، به خریداران فرصت می‌دهد تا از میان گزینه‌های مختلف انتخاب کنند و گاهی نیز به‌دنبال یافتن قیمت‌های رقابتی‌تر باشند. با این حال، این دسترسی نیز ریسک‌های خود را دارد، چرا که نظارت بر معاملات بین‌المللی بسیار دشوارتر است و در صورت بروز مشکل، پیگیری حقوقی سخت‌تر خواهد بود. در مجموع، افزایش خرید و فروش طلا در فضای مجازی نتیجه‌ای از ترکیب عواملی مانند نوسانات اقتصادی، جذابیت مالیاتی، راحتی خرید آنلاین و عدم نظارت کافی است که به‌ویژه در شرایط اقتصادی فعلی ایران بسیار مورد توجه مردم قرار گرفته است که البته باید با احتیاط و پشتیبانی قوانین و بازوهای اجرایی مطلوب همراه باشد.
