گروه جامعه ایران اکونومیست - سلامت زنان از چالشهای مهم در سطح جهانی است که تحت تاثیر عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی مختلف قرار داشته و عواملی چون دسترسی به خدمات بهداشتی، آموزش، سیاستهای اجتماعی و نابرابریهای جنسیتی بر آن اثرگذار است.
آمارهای جهانی گویای آن است که در ۱۷۳ کشور جهان سرطان سینه عامل اصلی یا دومین علت مرگومیر ناشی از سرطان در زنان است یعنی هیچ دولتی نمیتواند در تلاشهای خود برای مقابله با سرطان بهعنوان یک مسئله مهم در تامین بهداشت عمومی، از آن چشمپوشی کند.
از آنجا که زنان رکن اصلی بنیان خانواده را تشکیل می دهند، هرگونه آسیب به سلامت زنان می تواند نهاد خانواده را با چالش روبرو کند؛ از این رو کارشناسان بر این باورند آسیبهای اجتماعی و اقتصادی ناشی از سرطان سینه همچنان تاثیرات خود را بر کشورهای با درآمد کم و متوسط برای نسلهای آینده خواهند داشت.
در بسیاری از کشورها، تشخیص سرطان سینه میتواند منجر به ادامه چرخه فقر حتی در نسل های آینده نسل شود. کشورهای با درآمد کم و متوسط بالاترین نرخ مرگومیر قابل اجتناب ناشی از این سرطان را دارند، به طوریکه بیش از ۷۰ درصد مرگومیرها در میان زنان زیر ۷۰ سال رخ میدهد.
ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ با وجودی که سلامت زنان در ایران به ویژه در مراقبتهای مادران و دسترسی به خدمات بهداشتی اولیه بهبودهای قابل توجهی را در دهه های اخیر تجربه کرده است، همچنان نگرانی هایی در زمینه افزایش ابتلای این قشر به بیماری های غیرواگیر و به ویژه سرطان سینه وجود دارد.
شیوع و تعداد مرگ و میر ناشی از سرطان سینه در حال افزایش است
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این زمینه به خبرنگار ایران اکونومیست گفت: شیوع و تعداد مرگ و میر ناشی از سرطان سینه در حال افزایش است در حالی که اکنون ابزارها و دانش لازم برای پیشگیری از این بیماری وجود دارد.
علی مطلق با بیان اینکه خدمات تشخیص و درمان زودهنگام سرطان سینه به صورت پایدار، مقرون بهصرفه و عادلانه در کشور وجود دارد، افزود: برای موفقیت و پایداری، این تلاشها باید در نظام سلامت و با مشارکت مراکز بهداشتی اولیه، بیمارستانهای سطح دوم و مراکز درمانی تخصصی ادغام شوند.
وی تاکید کرد: برای ارائه راهنماییهای راهبردی و هماهنگی با هدف کاهش مرگومیر جهانی ناشی از سرطان سینه در کشورهای با درآمد متوسط، سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۲۱ میلادی ابتکار جهانی سرطان پستان را بنا نهاد.
وی، تشخیص زودهنگام و تشخیص حداقل ۶۰ درصد از مبتلایان سرطان سینه، انجام ارزیابی ها از جمله تصویربرداری و انجام درمان کامل را در بهبود بیماری موثر دانست.
آگاهی و تشخیص زودهنگام سرطان سینه برای درمان به موقع ضروری است
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تاکید کرد: سرطان سینه رایجترین سرطان در میان زنان ایرانی است و اگرچه برنامههای غربالگری جسته و گریخته اجرا شدهاند، آگاهی و تشخیص زودهنگام به ویژه در مناطق روستایی همچنان از چالشها هستند.
مطلق اظهار داشت: در دوره جدید وزارت بهداشت که از یک سو، تمرکز بر فعالیت های مبتنی بر شبکه بهداشتی درمانی و اجرای برنامه پزشک خانواده است و از سوی دیگر رویکرد کلی دولت، توجه ویژه به موضوعات زنان است، سرطان سینه باید به عنوان یکی از اولویت های زنان مورد توجه جدی قرار گیرد.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: فارغ از دستورالعملهای مربوط به تشخیص سرطان سینه که شامل معاینه بالینی یا ماموگرافی است، هدف اصلی وزارت بهداشت، باید برگزاری یا مشارکت در پویش های اطلاع رسانی و آگاهی بخشی، توسعه دانش و مهارت ارائه دهندگان خدمات بهداشتی اولیه برای شناسایی موارد مشکوک، علامت دار و پرخطر باشد.
وی خواستار پایه گذاری شبکهای از ارائه دهندگان خدمات در سطح دو، تقویت و تشویق بخش خصوصی برای مشارکت در این شبکه و ایجاد نظام ارجاع الکترونیک بین سطوح یک و دو شد تا شبکه شناسایی بیماران تکمیل شود.
مطلق تصریح کرد: حمایت سازمان های بیمه گر برای کاهش پرداختی بیمار نقش مهمی در این زمینه دارند و اجرای مصوبه شورای عالی بیمه و دولت که همچنان از مرداد سال ۱۴۰۰ بر زمین مانده است، همچنین جلب مشارکت سازمان های مردم نهاد و خیریه در امر تشخیص زودهنگام، می تواند نقش کلیدی در توسعه برنامه پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان سینه و بهبود شاخص های بقا و کیفیت زندگی داشته باشد.
