عملکرد وزارت اقتصاد در سال 93

ایران اکونومیست - وزارت امور اقتصادی و دارایی طی یک سال گذشته تلاش کرد تا با بهره گیری از ظرفیت های قانونی با همکاری دستگاه های ذیربط و طراحی و تدوین ساز و کارهای قانونی لازم اقدامات گسترده ای را برای رفع مشکلات به عمل آورد برهمین اساس این وزارتخانه در سال 93 با تدوین 7 اولویت راهبردی برای زیرمجموعه های خود براساس سیاست های کلی نظام'، 'سند چشم انداز بیست ساله'، 'سند خط مشی و برنامه دولت تدبیر و امید' و 'برنامه پنجم توسعه کشور' اقدامات خود را آغاز کرد.
 
البته 7 اولویت راهبردی این وزارتخانه دارای برنامه های جداگانه برای هر یک از 14 معاونت و سازمان زیرمجموعه این وزارتخانه است بر همین اساس تمام این 14 مرکز مسئولیت دارای سند اهداف کمی و اقدامات کلیدی شدند.
 
** تحقق 96 درصدی درآمدهای مالیاتی در 11 ماهه امسال
حدود 52 هزار میلیارد تومان از درآمدهای مالیاتی در 11 ماهه امسال، محقق شده که این رقم 96 درصد نسبت به بودجه مصوب بوده است.
 
البته این میزان تحقق، رشد 49 درصدی نسبت به 11 ماهه سال گذشته را نشان می دهد ضمن آنکه تحقق درآمدی در برخی استان ها، بیش از 100 درصد و در برخی از استانها نیز حدود 90 درصد بوده است.
 
میزان معوقات مالیاتی در سال 93 به 12 هزار میلیارد تومان رسید که البته تلاش های زیادی برای دریافت آن در این سال انجام شده است.
 
** انجام حدود 85 تا 90 درصد وظایف بودجه ای توسط سازمان خصوصی سازی
دولت در سال جاری در چندین نوبت واگذاری شرکتهای دولتی را به ارزش 30 هزار میلیارد تومان آگهی کرد که حدود 3 هزار و 500 میلیارد تومان از این میزان فروخته شده که نشان دهنده عزم جدی برای خصوصی سازی در سال 93 بوده است.
 
ارزش واگذاری ها از ابتدای فعالیت سازمان خصوصی سازی بهمن ماه سال جاری، در مجموع به 136 هزار میلیارد تومان رسیده که از این رقم، 36 درصد در دولت یازدهم انجام شده است.
 
همچنین از این میان، واگذاری سهام دولتی به عموم متقاضیان و از طریق رقابتی 60 هزار میلیارد تومان، 29 هزار میلیارد تومان بابت رد دیون و طلب دولت و 30 هزار میلیارد تومان بابت سهام عدالت بوده است. از آنجا که سال 93 براساس قانون، سال پایانی واگذاری دولت در شرکت های گروه یک و دو بود و باید طوری برنامه ریزی می شد که تا پایان امسال، هیچ سهمی از این دو گروه باقی نماند.
 
همچنین واگذاری 216 شرکت در سال جاری به تصویب هیات واگذاری رسیده که البته غیر از این تعداد، شرکت های دیگری هم باید واگذار می شد که قرار است با اجازه مجلس در سال 94 انجام شود.
 
از میان این 216 شرکت مصوب برای واگذاری، با وجود همه ناملایمات که بخشی از آن مربوط به شرایط بورس بود، واگذاری 132 شرکت به طور کامل به پایان رسید و 27 شرکت هم در حال اصلاح ساختار قرار گرفتند تا واگذار شوند.
 
براساس اعلام سازمان خصوصی سازی تا پایان سال حدود 85 تا 90 درصد وظایف بودجه ای این سازمان از نظر واریز به خزانه انجام خواهد شد.
 
از دیگر موارد مهم برای سازمان خصوصی سازی در سال جاری اقدام این سازمان برای واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس بود که دو مرحله مزایده این باشگاه ها به دلیل نبود متقاضی منتفی شد.
 

** صادرات از واردات پیشی گرفت
براساس آخرین آمار گمرک از اوضاع تجارت خارجی ایران طی 11 ماهه امسال ارزش صادرات 22.5 درصد رشد داشته که این رقم در بخش واردات 12.30 درصد بوده است. این ارقام نشان دهنده آهنگ رشد قابل توجه ارزش صادرات کشورمان در برابر واردات است.
 
گمرک ایران، طی 11 ماهه امسال به میزان 94 میلیارد و 564 میلیون دلار انواع کالا با سایر کشورها مبادله کرده است.
 
در این مدت 46 میلیارد و 306 میلیون دلار انواع کالا صادر و به میزان 48 میلیارد و 258 میلیون دلار انواع کالا وارد کشورمان شده است.
 
اقلام عمده صادرات غیرنفتی در مدت یادشده شامل پروپان مایع شده، بوتان مایع شده، متانول، پلی اتیلن گرید فیلم و قیر نفت بوده و عمده ترین خریداران کالاهای صادراتی کشورمان هم به ترتیب چین، عراق، امارات متحده عربی، افغانستان و هند بوده اند.
 
عمده واردات کشورمان هم به ترتیب گندم با سهم 4.60 درصدی از کل ارزش واردات، وسایل نقلیه با موتور پیستونی درون سوز با حجم سیلندر بیشتر از 1500 سانتیمتر مکعب با 3.66 درصد، ذرت با 3.31 درصد، برنج با 2.68 درصد و کنجاله سویا با 2.4 درصد اختصاص دارد و عمده کشورهای صادرکننده کالا به ایران هم در یازده ماهه امسال به ترتیب شامل چین، امارات متحده عربی، کره جنوبی، ترکیه و هند بوده است.
 
درآمد گمرکی پیش بینی شده در بودجه سال 93 حدود 86 هزار میلیارد ریال بوده که درآمد 7 ماهه گمرک در سال جاری 35 هزار میلیارد ریال بوده است.
 
 
** تغییر مالکیت بیش از 152 میلیارد سهم در بورس
از ابتدای امسال تا 20 اسفند ماه سال جاری، 153 میلیارد و 698 میلیون سهم و حق تقدم به ارزش 513 هزار و 227 میلیارد ریال دادوستد شده است. در این مدت، تعداد سه میلیون و 638 هزار و 431 سرمایه گذار، در 12 میلیون و 642 هزار و 446 دفعه این تعداد سهام را خریداری کرده اند.
 
البته بازار سرمایه در شرایطی سال 93 را با سقوط شاخص آغاز کرد که وزارت اقتصاد در این سال تلاش های زیادی را برای بهبود بازار سرمایه انجام داد البته مهمترین اتفاق برای بازار سرمایه تغییر رییس سازمان بورس و اوراق بهادار بود.
 
شاخص کل بورس و اوراق بهادار در ابتدای سال جاری 74 هزار و 160 واحد بود که با ادامه روند منفی این شاخص در روز 20 اسفند ماه 93 به 64 هزار و 70 واحد افت کرده است.
 
ارزش روز بازار هم که در ابتدای سال جاری در حدود 361 هزار میلیارد تومان بود در روز مذکور به به 286 هزار میلیارد تومان کاهش یافت.
 
 
** رشد 31 درصدی حق بیمه ها در 9 ماهه امسال
براساس آمار اعلامی از عملکرد بازار بیمه کشور در نه ماهه سال جاری، حجم حق بیمه های تولیدی بازار بیمه با 31 درصد رشد نسبت به دوره مشابه سال گذشته به حدود 145.1 هزار میلیارد ریال رسیده است.
 
سهم بخش غیردولتی از این مقدار به 56.3 درصد رسید و 43.7 درصد دیگر توسط بیمه ایران در نقش تنها شرکت بیمه دولتی تولید شد. براین اساس، بیمه ایران به عنوان تنها بیمه دولتی به تنهایی 63 هزار و 431 میلیارد و 921 میلیون ریال حق بیمه تولید کرده و بیمه آسیا به عنوان بزرگترین شرکت بیمه خصوصی با 15 هزار و 34 میلیارد و 763 میلیون ریال پس از این شرکت در تولید حق بیمه رکوردار است.
 
بررسی رشته های بیمه ای نشان می دهد که صنعت بیمه در بخش بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل اشخاص ثالث مجموعا 58.82 درصد، در بخش درمان 21.80 درصد و در بخش عمر9.55 درصد حق بیمه ها را به خود اختصاص داده که در مجموع حدود 90 درصد بازار بیمه ای است و سایر رشته های بیمه ای تنها 10 درصد بازار را در اختیار دارند.
 
بررسی های دقیق تر نشان می دهد که تعداد بیمه نامه های صادره در این مدت نیز با 14.2 درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود 31.1 میلیون فقره بود.
 
شایان ذکر است که 86.2 درصد پرتفوی 145 هزار میلیارد ریالی صنعت بیمه در اختیار 9 شرکت بیمه ای است و 13.8 درصد بازار بین 16 شرکت دیگر تقسیم می شود.
 
حدود 42 درصد حق بیمه های تولیدی به رشته بیمه شخص ثالث و مازاد اختصاص داشت و 21.8 درصد از حق بیمه های تولیدی مرتبط با بیمه درمان بود البته سهم بیمه های زندگی به حدود9.6 درصد از پرتفوی حق بیمه تولیدی بازار رسید.
 
در بخش خسارت ها نیز شرکت های بیمه حدود 75.1 هزار میلیارد ریال خسارت به بیمه گذاران پرداخت کردند که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 21.9 درصد رشد نشان می دهد. همچنین 51 درصد از خسارت های بازار بیمه توسط بخش غیردولتی جبران شد.
 
طی این مدت شرکت های بیمه نزدیک به 13.1 میلیون مورد خسارت به بیمه گذاران پرداخته کرده اند که در مقایسه با نه ماهه سال قبل حدود 14.6 درصد رشد داشته است. طبق آمارها 41.9 درصد از خسارت های بازار بیمه در رشته بیمه شخص ثالث و مازاد پرداخت شده و 30.1 درصد از خسارتهای پرداختی به بیمه درمان اختصاص داشت. بیمه های زندگی 6.4 درصد از خسارت پرداختی بازار بیمه سهم دارد.
 
عملکرد 9 ماهه صنعت بیمه نشان می دهد که طی این مدت، نسبت خسارت بازار بیمه معادل 51.7 درصد بود و در مقایسه با سال قبل 3.9 واحد کاهش نشان داد. همچنین از میان 9 شرکت بیمه ای که در این مدت سهم عمده از بازار بیمه داشتند(ایران، آسیا، البرز، دانا، پارسیان، کوثر، معلم، پاسارگاد و کارآفرین هر یک دارای سهم بالاتر از 3 درصد و در مجموع 86.2 درصد سهم از بازار)، نسبت خسارت سه شرکت بیمه دانا 60.6، ایران 58 و پارسیان 52.3 درصد)بالاتر از این نسبت در بازار بیمه است.
 
نسبت خسارت 4 شرکت بیمه متقابل کیش 165.9 درصد، سینا 98.5 درصد، نوین 77.9 درصد و دی 57.9 درصد نیز بالاتر از این میزان در بازار بیمه است.
 
بررسی ها نشان می دهد که بیمه سینا در 9 ماهه ابتدای سال جاری 30 درصد پرتفوی خود را از دست داده و از طرف دیگر با افزایش 20.76 درصدی خسارت ها مواجه بوده است. این مسئله باعث افزایش نسبت خسارت ها در این شرکت شده است.