به گزارش ایران اکونومیست، رهبران آسیای مرکزی به اولاف شولتز، صدراعظم آلمان، در طول سفر سه روزه خود به این منطقه، پیامی واضح و ثابت دادند: «برای بدست آوردن، باید ببخشید».
پنج رهبر کشورهای آسیای مرکزی در ۱۷ سپتامبر، در شهر آستانه (پایتخت قزاقستان)، برای دیدار با شولتز گرد هم آمدند و بر گسترش تجارت بین غرب و آسیای مرکزی تمرکز کردند. آلمان به ویژه به افزایش واردات گاز طبیعی از منطقه به عنوان بخشی از تلاش پان اتحادیه اروپایی برای رهایی از وابستگی به انرژی روسیه علاقه دارد.
هیچ توافق خاصی در پایان این دیدار اعلام نشد، اما همه طرف ها نسبت به آینده خوش‌بین بودند و احتمال دستیابی به توافقات در آینده نه چندان دور را حفظ کردند.
خبرگزاری DPA به نقل از شولتز گفت: مبادلات بین جوامع ما هرگز اینقدر نزدیک نبوده و مدام رو به رشد است.
قاسم جومارت توکایف، رئیس‌جمهور قزاقستان که میزبان این نشست بود، متقابلا حسن نیت را ابراز کرد و گفت: تبادل دیدگاه‌های کاملی که صورت گرفت، علاقه متقابل رهبران را برای تعمیق بیشتر همکاری‌ها تقویت کرد. او همچنین تاکید کرد که مسائل انرژی «نقش کلیدی» در هدایت روابط ایفا خواهد کرد.
اظهارات توکایف در این دیدار، نقشه راه تقریبی برای روابط تجاری آینده را ترسیم کرد. او گفت: قزاقستان و سایر کشورهای منطقه از کمک به آلمان و سایر کشورهای اتحادیه اروپا، برای رفع نیازهای انرژی خود بسیار خوشحال خواهند بود. اما آسیای مرکزی در ازای صادرات انرژی، به دنبال چیزی فراتر از پول است.
توکایف با توصیف آلمان به عنوان یک رهبر جهانی در «زمینه نوآوری اقتصادی و فناوری»، گفت: قزاقستان و سایر کشورهای آسیای مرکزی می خواهند از دانش آلمانی با هدف ترویج «بومی سازی تولید و تولید محصولات با ارزش افزوده بالا» استفاده کنند. از جمله بخش‌های اقتصادی که می‌توانند از انتقال فناوری آلمان بهره ببرند، بخش‌های مالی، کشاورزی، لجستیک ترانزیت و فناوری اطلاعات هستند.
توکایف همچنین تصریح کرد قزاقستان به دنبال تخصص آلمان، همراه با سرمایه گذاری، برای توسعه برنامه انرژی سبز آسیای مرکزی است؛ به خصوص به ابتکار عمل جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ازبکستان برای توسعه نیروگاههای خورشیدی و بادی برای تولید برق برای صادرات به کشورهای اتحادیه اروپا اشاره کرد. توکایف اشاره نه چندان ظریفی را مطرح کرد و گفت: «ما از شرکای آلمانی خود دعوت می کنیم تا امکان مشارکت در این پروژه استراتژیک را در نظر بگیرند».
شولتز قبل از دیدار از قزاقستان، در ازبکستان توقف کرد و در گفت و گوهای او در سمرقند با شوکت میرضیایف، رئیس جمهور ازبکستان، موضوع مشابه «دادن-گرفتن» حاکم بود. نتیجه اصلی، توافقی بود که به لحاظ سیاسی مصلحت‌آمیز بود و بر اساس آن، آلمان می‌تواند مهاجران افغان را به ازبکستان بفرستد تا در نهایت به افغانستان بازگردانده شوند. در مقابل، برلین موافقت کرد که کارگران ماهر ازبک را برای پر کردن فرصتهای شغلی در آلمان بپذیرد.
شولتز در کانال «ایکس» خود نوشت: با توافق دو طرف، ما اجازه می‌دهیم افراد با استعدادهای بزرگ وارد کشورمان شوند. همچنین، متعهد به فرآیندهای غیر بوروکراتیک هستیم تا کسانی که نمی توانند در کشور ما بمانند، برگردانده شوند.
برای شولز، این توافق نشان می‌دهد که دولت تحت رهبری سوسیال دموکرات‌ها به موضوع مهاجرت در داخل کشور رسیدگی می‌کند. نارضایتی شدید از مدیریت دولت در امور مهاجرت باعث کاهش حمایت مردمی از ائتلاف وی شده است و به طور گسترده به عنوان عامل اصلی در عملکرد قوی حزب راست افراطی آلترناتیو برای آلمان (AfD) در انتخابات ایالتی اخیر نام برده می‌شود.
این توافق همچنین یک پیروزی برای میرضیایف است که دولت او تلاش می‌کند مسیر اقتصادی ازبکستان را از تولید کننده مواد خام، به تولید کننده کالاهای نهایی تغییر دهد. به عنوان بخشی از اصلاحات اساسی، دولت ازبکستان در تلاش است تا بازار کار کشور، به ویژه مهاجرت نیروی کار را با ایجاد فرصتهای بیشتر برای کارگران ماهر در خارج از کشور، سازماندهی مجدد کند.
به همین شکل، توافق آلمان و ازبکستان به طور بالقوه می‌تواند به نفع حکومت طالبان در کابل باشد که از زمان به دست آوردن مجدد قدرت در سال ۲۰۲۱، به دنبال به رسمیت شناختن بین المللی حکومت خود بوده است. تاشکند اخیرا با هدف تثبیت شرایط در امتداد مرز جنوبی ازبکستان و همچنین توان اظهارنظر در مورد تکمیل و بهره برداری از پروژه بحث برانگیز کانال کوش-تپا، به دنبال تعامل با طالبان بوده است.
ازبکستان در تلاش برای این تعامل، موافقت کرده است که مقادیر نسبتا کمی نفت خام افغانستان را برای کمک به رفع نیازهای داخلی در افغانستان پالایش کند. دولت ازبکستان همچنین اخیرا بر سر یک معامله سرمایه گذاری به ارزش ۲.۵ میلیارد دلار با طالبان به توافق رسیده است.
بر اساس گزارش اویل پرایس، اگر طالبان بازگشت اتباع افغانی فرستاده شده از آلمان به ازبکستان را بپذیرد، این گروه نشان خواهد داد که می‌تواند به عنوان یک بازیگر بین المللی مسئول عمل کند و به طور بالقوه، به تلاشهایش برای مشروعیت بخشیدن به حکومت خود کمک می‌کند.
